Zmiana klimatu powoduje wiele konsekwencji społeczno-gospodarczych. Nie tylko zmniejszy się światowe PKB, lecz także zmuszą ludzi do masowych migracji. Najbardziej prawdopodobny scenariusz zakłada, że 200 mln ludzi będzie się przesiedlać.
Według niedawnych badań szacuje się, że z powodu zmian klimatu do połowy obecnego wieku strata ekonomiczna wyniesie 4 proc. globalnego PKB. Szacunki te opierają się na założeniu realizacji celów Porozumienia paryskiego, czyli utrzymaniu wzrostu średniej temperatury powietrza na poziomie poniżej 2°C względem epoki przedprzemysłowej.
W przypadku realizacji bardziej pesymistycznych scenariuszy wpływ zmian klimatu będzie znacznie większy: przy wzroście temperatury o 3,2°C koszt sięgnie ok. 18 proc. globalnego PKB.
Kraje rozwijające się ucierpią najbardziej
Najdotkliwiej zmianę klimatu odczują państwa rozwijające się, które są w dużym stopniu uzależnione od działalności rolniczej. Dla nich szczególnym zagrożeniem są skutki zmian klimatu, takie jak susza, pustynnienie gleb czy długotrwały wzrost średniej temperatury powietrza.
Państwa te są również bardziej narażone na coraz częstsze występowanie krótkotrwałych, ekstremalnych zjawisk pogodowych. Takimi są powodzie i cyklony tropikalne, które wymuszają nagłą migrację. To właśnie w Afryce i w Azji Południowej w ostatnich dekadach wystąpiły najbardziej śmiercionośne zjawiska pogodowe.
Nierównomierny rozkład skutków zmian klimatu będzie prowadził do powiększenia globalnych nierówności, a także przyczyni się do zwiększania ryzyka masowych migracji. Prognozowana skala, ale też kierunki migracji klimatycznych, obarczone są jednak dużą niepewnością.
Dokąd pójdą migranci klimatyczni?
Wśród czynników wpływających na prognozę migracji wyróżnia się także czynniki polityczne (w tym np. konflikty w następstwie zmian klimatu). Swoją rolę odegrają także czynniki ekonomiczne, technologiczne, demograficzne, a nawet historia wcześniejszych migracji i istniejące już sieci kontaktów migranckich.
Zależność pomiędzy podatnością na zmiany klimatu i skalą migracji jest więc niejednoznaczna. Jednocześnie kwestia wpływu środowiska na decyzję o podjęciu migracji jest jedną z wielu uwzględnianych.
Klęski żywiołowe wiążą się z utratą dochodu. W uboższych społeczeństwach to może prowadzić do zmniejszenia migracji, i tym samym pogłębiać skalę ubóstwa.
Z powodu takiej złożoności problemu migracji klimatycznej trudno jest dokładnie oszacować liczbę osób, które zmienią miejsca życia. To bardzo szeroki przedział: od 25 mln do nawet około miliarda osób do 2050 roku. Najbardziej prawdopodobna wartość to około 200 mln osób.
Czytaj także: Zmiany klimatu będą obalać rządy i wzniecać fale uchodźców. Libia i Syria to dopiero początek
Większość migracji najprawdopodobniej będzie miała charakter lokalny i tylko stosunkowo niewielka część trafi do państw wysoko rozwiniętych. Przeważać będą osoby przesiedlające się z terenów wiejskich i rolniczych do powiększających się miast w obrębie tego samego regionu.
Szacowany odsetek migracji do państw wysoko rozwiniętych to 20-30 proc. Przy założeniu 200 mln migrantów klimatycznych to będzie oznaczać, że do 2050 r. granicę z państwem wysoko rozwiniętym będzie chciało przekroczyć 40-60 mln osób.
W 2070 roku ludzie mogą zniknąć z 19 proc. lądów. Będą migrować z powodu zmian klimatycznych