Polskie przedsiębiorstwa odczuwają skutki wzrostu rynkowych cen gazu z pewnym opóźnieniem. Jednak może to być cios dla polskiej gospodarki, zwłaszcza dla przemysłu i energetyki.
PGNiG Obrót Detaliczny utrzymał cennik „gaz dla biznesu”, dla klientów zużywających do 25 mln m³ gazu rocznie, niezmieniony od stycznia 2019 r. do czerwca tego roku, czyli przez dwa i pół roku.
Od 1 lipca 2021 roku ceny gazu wzrosły o 24 proc. W wyniku kolejnych podwyżek (zgodnie z cennikiem obowiązującym od 11 października) są trzykrotnie wyższe niż w czerwcu. W przypadku dużych odbiorców, których obsługuje PGNiG SA, obowiązują zwykle długookresowe kontrakty indywidualne, ważne na ogół do końca 2021, a niekiedy nawet do końca 2022 roku.
Ceny gazu uderzą najbardziej w przemysł
Połowa zużywanego gazu w Polsce przypada na sektor przemysłu. Zdecydowanie najwięcej gazu zużywają dwie branże przetwórstwa przemysłowego. Przedsiębiorstwa produkujące chemikalia i wyroby chemiczne za gaz w 2019 zapłaciły 4,5 mld zł. W przypadku produkcji koksu i produktów rafinacji ropy naftowej koszt gazu dwa lata temu wyniósł 4,1 mld zł. Równie wysokie zużycie zanotowano w sekcji zaopatrywania w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę.
Spośród działów przetwórstwa przemysłowego najwyższy udział kosztów gazu w kosztach ogółem wystąpił w produkcji chemikaliów i wyrobów chemicznych (7,0 proc.). Jak wynika z powyższego wykresu, na kolejnych miejscach znalazły się: produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (3,4 proc.), produkcja koksu i produktów rafinacji ropy naftowej (2,6 proc.) oraz produkcja metali (2,2 proc.).
Zużycie gazu wzrośnie w kolejnych latach
Znaczenie cen gazu dla polskiej gospodarki będzie rosło z powodu przewidywanego dynamicznego wzrostu jego zużycia. Roczne zużycie gazu w Polsce w zeszłym roku wyniosło ok. 20 mld m³. Już w 2021 r. zapotrzebowanie na gaz ziemny wzrośnie w Polsce o ok. 1 mld m³.
Odnosi się to przede wszystkim do energetyki (o ponad 0,5 mld m³) oraz odbiorców indywidualnych wykorzystujących to paliwo do ogrzewania. Szacuje się, że w perspektywie kolejnych dziewięciu lat zużycie gazu w Polsce może wzrosnąć nawet do 30 mld m³. Będzie to zasługą zwiększenia zużycia gazu do produkcji energii elektrycznej. To duże wyzwanie dla zabezpieczenia stabilnych, nieprzerwanych dostaw gazu na krajowy rynek.
Najbardziej zagrożone wzrostem cen gazu są firmy produkujące chemikalia i wyroby chemiczne, w tym nawozy sztuczne i tworzywa sztuczne, a także część elektrowni i elektrociepłowni wykorzystujących gaz.
Wysokie ceny surowca mogą pobudzać wykorzystanie energii atomowej, zielonej transformacji i przyspieszać prace nad nowymi technologiami, także wodorowymi. Ceny gazu mogą trwale się obniżyć, jeśli zima będzie łagodna.
Szczyt szefów państw w Brukseli. Czy UE zrobi coś z galopującymi cenami gazu?