Wiele osób uważa, że BIK to kolejny — poza Biurami Informacji Gospodarczej — rejestr dłużników. Traktowanie BIK-u jako „czarnej listy” to jeden z największych mitów na temat instytucji. W artykule wyjaśnimy, czym jest w praktyce Biuro Informacji Kredytowej, jakie dane i w jakim celu gromadzi oraz skąd je pozyskuje.
Biuro Informacji Kredytowej zostało utworzone w 1997 r. przez banki i Związek Banków Polskich na podstawie art. 105 ust. 4 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo Bankowe. Obecnie jest ono częścią grupy BIK i posiada największy w naszym kraju zbiór informacji na temat spłacanych przez przedsiębiorców i konsumentów kredytów i pożyczek. Jak możemy przeczytać na stronie BIK-u, w bazie znajdują się informacje o 222 mln rachunków należących do ponad 25 mln klientów indywidualnych oraz o 5,9 mln rachunków należących do 3,4 mln unikalnych klientów (firm, rolników i innych podmiotów), w tym 1,9 mln przedsiębiorców.
Jakie dane gromadzi BIK?
BIK gromadzi informacje na temat zobowiązań finansowych względem instytucji finansowych: począwszy od ich zaciągnięcia, poprzez spłatę (terminową czy z opóźnieniem) aż do „zamknięcia” zobowiązania. W bazie BIK znajdziesz więc nie tylko negatywne (o kredytach spłaconych nieterminowe), ale także pozytywne (o tych uregulowanych w terminie) informacje. Co ciekawe, aż 90 proc zgromadzonych w bazie danych to właśnie dane pozytywne.
W jakim celu BIK gromadzi dane?
Dane gromadzone przez BIK to jedno z najważniejszych źródeł informacji dla współpracujących z BIK-iem instytucji finansowych: banków, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych i pozabankowych instytucji finansowych. Analizując historię kredytową (czyli historię spłat aktualnych i przeszłych kredytów i pożyczek), mogą one bowiem ocenić rzetelność płatniczą wnioskującego o dodatkowe środki, a co za tym idzie — określić prawdopodobieństwo terminowej spłaty zobowiązania, o które wnioskuje. Z tego powodu historia kredytowa jest jednym z najważniejszych elementów, które wpływają na decyzję o udzieleniu finansowania.
Skąd BIK pozyskuje dane?
Dane zgromadzone w BIK-u pochodzą od współpracujących z nim instytucji finansowych: banków, SKOK-ów i firm pożyczkowych. Obowiązek przekazywania i regularnego aktualizowania danych w BIK-u nakłada na nie prawo.
Jak sprawdzić, czy jestem w BIK?
Jeśli spłacasz kredyt, pożyczkę, korzystasz z karty kredytowej czy zakupów ratalnych, twoje dane z pewnością znajdują się w BIK-u. Jeśli chcesz sprawdzić swoją historię kredytową i dowiedzieć się, jak widzi cię kredytodawca, możesz pobrać Raport BIK o sobie. Zrobisz to na stronie BIK-u po uprzednim założeniu konta i zweryfikowaniu swojej tożsamości.
Czy instytucje pozabankowe sprawdzają BIK?
Jeszcze kilka lat temu wielu pozabankowych pożyczkodawców udzielających pożyczek online deklarowało, że nie sprawdza zasobów Biura Informacji Kredytowej. Dziś na skutek wejścia w życie przepisów tzw. ustawy antylichwiarskiej BIK muszą weryfikować nie tylko banki, ale także pozabankowe instytucje finansowe (takie jak VIVIGO – wcześniej Vivus) Wszystkie legalnie działające firmy pożyczkowe mają obowiązek sprawdzenia zdolności kredytowej pożyczkobiorców. Pamiętaj jednak, że gorsza od wzorcowej historia kredytowa nie musi automatycznie oznaczać negatywnej decyzji pożyczkodawcy. To, jaką decyzję wyda firma pożyczkowa, zależy bowiem nie tylko od historii BIK, ale także od innych elementów, takich jak wysokość i źródło dochodu, kwota wydatków związanych z utrzymaniem gospodarstwa domowego czy liczba osób na utrzymaniu.