Aż 66 proc. pytanych przedsiębiorców deklaruje, że podniesie ceny, jeśli ich rachunki za energię wzrosną. Ponad połowa – że będzie ciąć koszty. Firmy szykują się na trudny rok.
Już rok 2022 nie był łatwy dla polskich firm. W ostatnich miesiącach wystąpiło wiele czynników utrudniających prowadzenie działalności. To między innymi wojna w Ukrainie i zerwane łańcuchy dostaw, rosnąca inflacja, rosnące ceny nośników energii.
Według badań PIE, 35 proc. przedsiębiorców uważa, że sytuacja finansowa ich firm będzie w 2023 r. przeciętna. 22 proc. przewiduje, że będzie zła bądź bardzo zła. Optymistycznie patrzy w przyszłość 26 proc. badanych przedsiębiorców – uważają, że ich sytuacja finansowa będzie dobra bądź bardzo dobra.
Z kolei w badaniu BIG InfoMonitora z IV kwartału 2022 roku, 23 proc. przedstawicieli MŚP deklarowało, że istniało realne ryzyko likwidacji biznesu.
Na obecną i przyszłą sytuację finansową przedsiębiorstw niewątpliwie wpływa kwestia niewypłacalności kontrahentów. Z badania dla BIG InfoMonitor wynika, że 36 proc. ankietowanych firm obawiało się, że któryś z kontrahentów stanie się niewypłacalny. Dane wskazują, że chociaż liczba dłużników zmniejszyła się rok do roku o 2,1 proc., to kwota zaległości wzrosła o 3,3 proc. We wrześniu 2022 r. wyniosła 39,6 mld zł.
Co zrobią firmy w 2023 roku?
W kontekście niekoniecznie optymistycznych prognoz firm na nadchodzący rok niezwykle istotne będą działania, które są przez nie planowane. W 2023 r., według badań PIE, prawie dwie trzecie firm planuje podjęcie działań w celu zacieśnienia relacji z klientami. Nieco częściej takie plany mają przedsiębiorstwa zajmujące się finansami i ubezpieczeniami oraz obsługą rynku nieruchomości.
Natomiast 41 proc. firm planuje wprowadzenie do oferty nowych produktów. Prawie 40 proc. chce inwestować w kapitał ludzki (np. poprzez szkolenia). Plany wprowadzania nowych produktów mają głównie przedsiębiorstwa przemysłowe. Inwestowaniem w kapitał ludzki zajmą się firmy związane z kulturą, rozrywką i rekreacją oraz firmy działające w obszarze finansów i ubezpieczeń.
35 proc. firm planuje poniesienie wydatków na marketing (w tym promocję, reklamę i badania rynkowe). Mają to w planach przede wszystkim firmy prowadzące działalność w sektorze Kultura, rozrywka i rekreacja oraz zajmujące się pozostałymi usługami. Wszystkie planowane działania są deklarowane częściej przez średnie i duże niż mikro- i małe firmy.
Za wysokie ceny paliw i energii zapłaci klient końcowy
Plany firm na 2023 r. są również odpowiedzią na znaczny wzrost cen nośników energii w 2022 r. Według badań PIE szok energetyczny znajduje odzwierciedlenie zarówno w już podejmowanych działaniach, jak i planowanych na 2023 r.
66 proc. przebadanych firm deklarowało, że w odpowiedzi na rosnące ceny paliw i energii w 2023 roku podniesie ceny dla odbiorców.
Na drugim miejscu pod względem deklaracji (58 proc.) są plany dotyczące zmniejszania ogólnych kosztów funkcjonowania firmy. Niemal połowa firm deklaruje, że będzie poszukiwać tańszych surowców, materiałów i usług u dostawców. 38 proc. firm wstrzyma planowane inwestycje.
Pracy łatwo nie znajdziemy – redukcja zatrudnienia
W grudniu przeprowadzono badanie Miesięcznego Indeksu Koniunktury. Zgodnie z nim ponad 75 proc. przedsiębiorców planuje utrzymać poziom zatrudnienia. 16 proc. deklaruje jego zmniejszenie, a 7 proc. – zwiększenie. Ostatni pomiar MIK wskazuje, że 68 proc. przedsiębiorstw planuje utrzymać obecny poziom wynagrodzeń pracowników, a 29 proc. podnieść płace.
Na plany pracodawców związane z podnoszeniem poziomu wynagrodzenia wpływa zmiana wysokości płacy minimalnej od stycznia 2023. To też przełoży się na inne działania firm. Z 46. edycji badania „Plany pracodawców” wynika, że podniesienie płacy minimalnej u 61 proc. badanych firm przełoży się również na podniesienie ceny produktów lub usług.
Z kolei co trzeci ankietowany przedsiębiorca ograniczy inwestycje w odpowiedzi na wzrost minimalnego wynagrodzenia. Jednocześnie 25 proc. ankietowanych firm wskazało, że podniesienie płacy minimalnej nie wpłynie na ich działalność.
Analiza MIK za cały 2022 rok wskazuje, że największymi barierami w działalności firm były niepewność sytuacji gospodarczej, rosnące ceny energii oraz wysokie koszty pracownicze. Podobnie będzie w 2023 r., a opisane planowane działania firm w jakimś stopniu będą próbą ich ograniczania.
Podatki w 2023 roku. Przypominamy najważniejsze zmiany [EXPLAINER]