Francuski EDF podtrzymuje zainteresowanie udziałem w programie polskiej energetyki jądrowej. Wspólnie z polskim partnerem, firmą Respect Energy, ma także zamiar budować w kraju małe reaktory SMR, mówi 300Gospodarce Vakis Ramany, starszy wiceprezes EDF odpowiedzialny za międzynarodowy rozwój energetyki jądrowej.
Program polskiej energetyki jądrowej zakłada budowę elektrowni jądrowych o łącznej mocy zainstalowanej od około 6 do 9 gigawatów. Do pierwszej z nich, mającej powstać na Pomorzu, rząd wybrał technologię amerykańskiej firmy Westinghouse.
Lokalizację drugiej rząd ma ogłosić jesienią, a technologię wybierze w dalszym terminie. EDF składał ofertę na budowę pierwszych reaktorów a obecnie potwierdza zainteresowanie możliwością budowy kolejnych.
Propozycja EDF dla Polski
– EDF ma szczególną pozycję na europejskim rynku. Sami rozwijamy technologie, projektujemy i budujemy elektrownie, eksploatujemy ich flotę, zajmujemy się też m.in. demontażem elektrowni . Technologia, którą proponujemy Polsce, to ta sama technologia, którą rozwijamy obecnie we Francji – mówi Vakis Ramany w rozmowie z 300Gospodarką.
Jego zdaniem atutem EDF jest europejski łańcuch dostaw oraz wieloletnie doświadczenie w budowie i eksploatacji reaktorów. Zaznacza też, że EDF to jedyny wykonawca, który zbudował, buduje obecnie i ma dziś pewne zlecenia na budowę reaktorów najnowszej generacji w Europie.
Firma kontynuuje rozmowy zarówno z polskim rządem, jak i ze spółką Polskie Elektrownie Jądrowe, odpowiedzialną za realizuje rządowego programu.
– Oferujemy Polsce wsparcie w realizacji Polskiego Programu Energetyki Jądrowej. To ambitny program. Stawka jest wysoka, a my mamy propozycję dopasowaną do potrzeb polskiej energetyki, z którą pracujemy od ponad 25 lat. Spoglądamy z nadzieją na perspektywę kolejnych rozmów. Wspiera nas w tym zakresie rząd francuski – wskazuje wiceprezes.
Perspektywa dla SMR
EDF pracuje także nad modułowymi reaktorami jądrowymi NUWARD o mocy 340 megawatów, przeznaczonymi dla sieci ciepłowniczych i przemysłu. Reaktory typu SMR firma także chce wdrożyć w Polsce. Pracuje nad tym obecnie w ramach porozumienia o współpracy z Respect Energy.
– Polska świetnie nadaje się do wdrażania tej technologii. W Polsce jest wiele sektorów przemysłu, które muszą zdekarbonizować swoje źródła produkcji energii. Są możliwości, jest zapotrzebowanie. Rozmawiamy z potencjalnymi dostawcami i odbiorcami technologii. Jestem przekonany, że w nadchodzących miesiącach będziemy mogli ogłosić dalsze działania w tym kierunku – mówi Vakis Ramany.
Jego zdaniem w Polsce jest miejsce zarówno na duże reaktory, jak i SMRy. Jednak rynek reaktorów SMR jest na razie we wczesnej fazie rozwoju. Przy czym wiele państw i wiele podmiotów już zadeklarowało zainteresowanie.
– Zakładamy, że zaczniemy je budować do 2030 r. – wskazuje wiceprezes.
Gdzie EDF chce budować reaktory?
Nasz rozmówca podkreśla, że w całej Europie widać dziś znaczne przesunięcie w polityce energetycznej. To skutek kryzysu energetycznego. Ceny zaczęły rosnąć jeszcze w 2021 roku, a agresja Rosji na Ukrainę pogłębiła obawy o bezpieczeństwo energetyczne.
– Przyczyniło się to do przyspieszenia decyzji o budowie zeroemisyjnej energetyki, w szczególności jądrowej. Tak się stało w wielu krajach, oczywiście także w Polsce w ubiegłym roku – mówi wiceprezes.
Decyzje o budowie nowych elektrowni jądrowych podjęto w Czechach, gdzie trwa przetarg, którego EDF jest uczestnikiem. W Holandii nowy program jądrowy uzyskał aprobatę parlamentu. Francja podjęła decyzję o budowie co najmniej sześciu nowych reaktorów technologii EPR do swojej floty.
W Wielkiej Brytanii zaś, gdzie budowane są obecnie dwa reaktory EPR, rząd zadecydował o inwestycji w dwa kolejne reaktory tego typu. Wśród krajów, które rozważają budowę nowych elektrowni jądrowych można wymienić także Słowację czy Słowenię.
Polecamy: Nie tylko budowa reaktorów. By mieć energetykę jądrową trzeba też inwestować w ludzi
– Wiele z tych państw zaprosiło już EDF do udziału w tych pracach, w innych krajach firma aktywnie promuje swoje rozwiązania – mówi Vakis Ramany.
Zaznacza, że EDF może zaproponować klientom całą gamę rozwiązań w oparciu o reaktory jądrowe, w zależności od ich potrzeb. Przede wszystkim jest to reaktor EPR, o mocy 1650 MW – taki jak budowany jest aktualnie w Wielkiej Brytanii i oferowany w Polsce.
Współpraca wokół SMR-ów
Grupa jest zaangażowana w dwie inicjatywy, które mają jej zdaniem zapewnić sukces rynkowy SMR NUWARD. Pierwszą z nich jest INAB, międzynarodowe ciało doradcze do spraw projektu NUWARD.
– Powołaliśmy radę doradczą złożoną z przedstawicieli potencjalnych klientów, naukowców, specjalistów branżowych. To są eksperci z różnych państw – m.in. z USA, Kanady, Wielkiej Brytanii, Czech, Finlandii, Indii. Rada spotyka się dwa razy do roku. To forum, na którym omawiamy kwestie kluczowe dla przyszłego sukcesu tego projektu, takie jak zagadnienia przemysłowe, związane z licencjonowaniem, projektowaniem czy pozycjonowaniem cenowym – tłumaczy wiceprezes.
300Klimat od września w nowej odsłonie. Zapisz się już dziś na nasz cotygodniowy newsletter.
Druga inicjatywa to działania związane z wstępnym licencjonowaniem, tzw. „joint early review” mające ułatwić certyfikację dla reaktora NUWARD. Chodzi o opracowanie takiego produktu, który będzie mógł uzyskać bez modyfikacji certyfikację w wielu państwach. W każdym z nich oceny dokonuje niezależny organ nadzoru.
W przypadku dużych reaktorów zwykle dokonuje się modyfikacji projektu, by dostosować go do wymogów poszczególnych państw. Dla reaktorów SMR byłby to jednak proporcjonalnie za duży koszt, dlatego EDF celuje w przygotowanie uniwersalnie akceptowanego projektu.
– Zachęciliśmy więc francuski dozór jądrowy do współpracy ze swoimi odpowiednikami z innych państw w celu audytu projektu i wydania wspólnej oceny. Współpraca ta obejmuje na dziś dozory jądrowe z Czech i Finlandii, ale otwarta jest także dla ich odpowiedników z innych państw. Poprzez takie inicjatywy pracujemy nad tym, by nasz projekt SMR był dobrze przygotowany do konkurowania na rynku małych reaktorów, który naszym zdaniem pojawi się w latach 2030-tych – wskazuje Vakis Ramany.
Energia jądrowa a energia z OZE
Menedżer podkreśla, że EDF inwestuje zarówno w energetykę jądrową, jak i odnawialne źródła energii. Oprócz tego pracuje nad rozwiązaniami z zakresu smart grid czy zarządzania stroną popytową.
– Uważamy, że należy rozwijać wszelkie technologie, które pozwalają dekarbonizować miks energetyczny. Inwestujemy między innymi w ulepszanie technologii bateryjnych. Bierzemy pod uwagę wodór jako formę magazynowania energii – mówi Vakis Ramany.
Odnawialne źródła energii są zależne od warunków pogodowych, nie ma więc możliwości oparcia miksu w 100 proc. na nich, zaznacza. Dlatego konieczne jest dysponowanie elektrowniami, które będą działać jako stabilna podstawa systemu elektroenergetycznego.
Czytaj też: Gospodarka zwalnia i nie potrzebuje prądu. Zużycie energii elektrycznej jest najniższe od lat
– Kiedy w miksie są zarówno OZE, jak i energetyka jądrowa, mogą wystąpić godziny, kiedy na przykład elektrownie wiatrowe produkują więcej niż zwykle. Wtedy elektrownie jądrowe mogą na wezwanie redukować moc. Francja od dekad rozwija technologie pozwalające zwiększać elastyczność reaktorów, ich zdolność do „nadążania za obciążeniem”. To nasz unikatowy know-how. Reaktory EPR mogą działać w ten sposób. Tak będzie też w przypadku SMR NUWARD – wskazuje wiceprezes.
EDF zapewnia, że ma rozwiązania pozwalające na dostosowywanie pracy reaktorów do popytu.
– Jesteśmy więc przekonani, że możemy wprowadzić reaktory EPR do systemów energetycznych, gdzie działają zmienne źródła odnawialne. Oczywiście pod warunkiem korzystania z prognozowania. Mamy odpowiednie technologie. Te technologie można zastosować w Polsce – zapewnia Vakis Ramany.
Polecamy także:
- Pierwsza polska elektrownia jądrowa coraz bliżej. Jest zielone światło do budowy
- To ułatwi budowę elektrowni jądrowej. Jest umowa warta miliard złotych
- Trzecia elektrownia jądrowa w Polsce może powstać w Bełchatowie
- Światowe emisje gazów cieplarnianych wciąż rosną. Mimo rozwoju odnawialnych źródeł energii