Wojna w strefie Gazy spowodowała, że terytorium to mierzy się z poważnym kryzysem gospodarczym. Do połowy 2024 roku gospodarka Gazy skurczyła się do mniej niż jednej szóstej poziomu z 2022 roku. Do tego dochodzą brak stałego dostępu do żywności i spadek poziomu międzynarodowej finansowej pomocy.
Raport dotyczący sytuacji gospodarczej na terenie Okupowanych Terytoriów Palestyńskich po izraelskiej operacji wojskowej w Gazie, która nastąpiła po atakach Hamasu z 7 października 2023 roku, opisuje Konferencja Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju (UNCTAD).
Jak podkreślają autorzy opracowania, obecna skala konsekwencji gospodarczych zdecydowanie przewyższa skutki ekonomiczne wcześniejszych konfliktów wojskowych z lat 2008, 2012, 2014 i 2021.
Nie ma żywności i pracy
Produkt Krajowy Brutto Gazy spadł o 81 proc. w ostatnim kwartale 2023 roku, co doprowadziło do 22 proc. skurczenia się gospodarki w całym roku. Do połowy 2024 roku gospodarka Gazy skurczyła się do mniej niż jednej szóstej poziomu z 2022 roku.
– Na początku 2024 roku od 80 do 96 proc. zasobów rolniczych Gazy – w tym systemów nawadniających, farm hodowlanych, sadów, maszyn i obiektów magazynowych – zostało zniszczonych, co poważnie osłabiło zdolność regionu do produkcji żywności i pogłębiło już wysokie poziomy braku bezpieczeństwa żywnościowego. Zniszczenia dotknęły także sektor prywatny. 82 proc. firm, które są kluczowym napędem gospodarki Gazy, zostało uszkodzonych lub zniszczonych. Szkody nadal się pogłębiają, w miarę trwania operacji wojskowej – podaje UNCTAD.
Od połowy października 2023 r. do stycznia 2024 r. ubyło 201 tys. stanowisk pracy. Co powoduje, że już i tak powszechne ubóstwo jeszcze wzrasta. Obecnie ubóstwo dotyka niemal całą populację Gazy.
Mniejsze międzynarodowe zainteresowanie
UNCTAD zwraca uwagę, że rząd palestyński musi stawić czoła trudnej sytuacji fiskalnej. Eksperci tłumaczą, że pomimo wysiłków na rzecz reformy budżetowej, zdolność fiskalna rządu została osłabiona przez wolny wzrost PKB, potrącenia dochodów przez Izrael oraz gwałtowny spadek międzynarodowej pomocy.
W 2023 roku wsparcie międzynarodowych darczyńców spadło do najniższego poziomu – 358 milionów dolarów, co stanowiło zaledwie 2 proc. PKB, w porównaniu do 2 miliardów dolarów, czyli 27 proc. PKB w 2008 roku. Tymczasem przed październikiem 2023 roku przetrwanie 80 proc. populacji Gazy zależało od międzynarodowej pomocy.
– Wyzwania fiskalne utrudniły rządowi wypłacanie pensji pracownikom, obsługę długów i utrzymanie kluczowych usług publicznych, takich jak opieka zdrowotna i edukacja. Wzrosło zadłużenie, pojawiły się opóźnienia w płatnościach dla prywatnych dostawców, zmniejszyły się transfery socjalne dla ubogich. Pracownicy publiczni otrzymują tylko częściowe wynagrodzenia od listopada 2021 roku – czytamy w raporcie.
I dlatego UCTAD wzywa do natychmiastowej interwencji ze strony społeczności międzynarodowej, aby zatrzymać spadek gospodarczy, rozwiązać kryzys humanitarny i stworzyć fundamenty dla trwałego pokoju i rozwoju w Gazie. Organizacja uważa, że potrzebne są kompleksowy plan odbudowy dla Okupowanych Terytoriów Palestynskich, zwiększenie międzynarodowej pomocy oraz zniesienie blokady Gazy.
Oprac. Dorota Mariańska
To też może Cię zainteresować
- Strefa Gazy cierpi głód. Kryzys żywnościowy dotknął wszystkich mieszkańców
- Konflikt w Strefie Gazy zagrozi europejskim gospodarkom? Nie można niczego bagatelizować
- Coraz więcej głodujących na świecie. Kryzys żywnościowy nie jest zwalczany u podstaw
- Co czwarte małe dziecko zagrożone skutkami ubogiej diety. Nowy raport UNICEF