Jednostki samorządu terytorialnego (JST) „wejdą” w 2022 r. z nadwyżkami w kwocie minimum ok. 27 mld zł, podało Ministerstwo Finansów.
„JST po III kw. 2021 r. mają nadwyżkę budżetową na 23,4 mld zł, przy planowanym deficycie na ponad 31 mld zł. Jeśli chodzi o wynik operacyjny, to nadwyżka wynosi ponad 30,1 mld zł. To historycznie najwyższa wykonana kwota na tym etapie realizacji budżetów samorządowych, świadcząca pozytywnie o możliwościach rozwojowych JST. Nie można zgodzić się ze stwierdzeniem agencji ratingowej Fitch Ratings, że rozwiązania Polskiego Ładu spowodują trwały ubytek po stronie dochodów bieżących samorządów i że powstanie luka” – powiedział wiceminister finansów Sebastian Skuza, cytowany w komunikacie.
Zdaniem resortu, „Fitch nie uwzględnia wszystkich rozwiązań wzmacniających i stabilizujących finanse JST”.
„Przewidujemy, że budżety samorządowe zamkną się na koniec 2021 r. rekordowymi nadwyżkami finansowymi (w postaci wolnych środków i nadwyżek budżetowych z lat ubiegłych). Szacujemy, że JST ‚wejdą’ w 2022 r. z nadwyżkami na sumę ok. 27 mld zł. Będą one pozostawać od 2022 r. do swobodnej dyspozycji jednostek samorządu terytorialnego. Przykładowo w Opolu nadwyżka już teraz wynosi ponad 61 mln zł, w Ostrowie Wielkopolskim prawie 17,3 mln zł, w Zabrzu ponad 17,2 mln zł. Jeszcze w tym roku samorządy otrzymają dodatkowe środki w kwocie 8 mld zł, podzielone algorytmem, na dowolne cele. Ministerstwo Finansów prognozuje, że łącznie środki wszystkich JST z PIT, CIT (łącznie z dodatkowymi 8 mld zł) będą wyższe o 10,3% od tych prognozowanych przed wprowadzeniem Polskiego Ładu. Samorządy od końca października wiedzą, ile każdy z nich otrzyma. Poza tym 2 grudnia 2021 r. JST (714 gmin ze wszystkich regionów Polski) otrzymały jeszcze 4 mld zł na inwestycje wodno-kanalizacyjne” – czytamy w komunikacie.
Ministerstwo Finansów prognozuje, że dochody z tytułu udziału w PIT, CIT i subwencji ogólnej wyniosą 157 mld zł w III kw. br., o 19 mld zł więcej niż zaplanowały JST.
Resort podał, że jeżeli dochody samorządów z PIT i CIT spadną poniżej poziomu referencyjnego, to JST otrzymają dodatkowo zwiększoną subwencję rozwojową.
Ministerstwo przypomniało, że Program Inwestycji Strategicznych oferuje bezzwrotne (od 80 proc. do 95 proc. wartości zadania) dofinansowanie inwestycji dla JST. W pierwszym naborze JST otrzymały ponad 23,8 mld zł. Planowane są kolejne nabory.
Wcześniej w grudniu br. Fitch Ratings umieścił na liście obserwacyjnej ze wskazaniem negatywnym (Rating Watch Negative; RWN) międzynarodowe długoterminowe ratingi (Issuer Default Ratings – IDRs) ratingi dla 14 jednostek samorządu terytorialnego (JST) w Polsce. Jak tłumaczyła agencja, decyzja ta odzwierciedla niepewność co do możliwego wpływu reformy fiskalnej „Polski Ład” na profile finansowe ocenianych gmin.
Na początku września br. Fitch Ratings informował, że proponowane zmiany do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ramach „Polskiego Ładu” spowodują znaczny ubytek w dochodach jednostek samorządu terytorialnego (JST), zwłaszcza gmin i miast na prawach powiatów, i wpłyną negatywnie na ich zdolność kredytową.
Fitch planuje zdjąć ratingi z listy obserwacyjnej tak szybko, jak to możliwe.