Budowa elektrowni atomowej ma być krótsza. To cel, który przyświecał nowelizacji ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących, jaką przyjął Sejm.
Przepisy mają pomóc w usprawnieniu i przyśpieszeniu procesu budowy elektrowni jądrowej nawet o kilkanaście miesięcy w stosunku do obecnie obowiązujących przepisów.
Za nowelą wraz z przyjętymi wcześniej poprawkami głosowało 446 posłów, przeciw było 3 i 3 wstrzymało się od głosu.
Zgodnie z jedną z poprawek, warunkiem wydania decyzji o lokalizacji inwestycji jest uprzednie uzyskanie i przedłożenie przez wnioskodawcę decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Inna z poprawek stanowi delegację dla Rady Ministrów do określenia w rozporządzeniu zakresu informacji i danych niezbędnych do wykonywania przez inwestora zadań związanych z budową elektrowni jądrowej oraz inwestycji towarzyszących.
Według założeń, nowelizacja ma doprowadzić do skrócenia czasu realizacji inwestycji – nawet o kilkanaście miesięcy (według szacunków MKiŚ – o 12-18 miesięcy) w stosunku do obecnie obowiązujących przepisów. Skrócenie procesu inwestycyjnego przekłada się na oszczędności kosztów realizacji przedsięwzięcia – w tym m.in. kosztów utrzymania zespołu wykonawczego.
Co zmienia nowelizacja?
Nowela rozszerza katalog inwestycji towarzyszących – o inwestycje niezbędne do prowadzenia badań środowiskowych i lokalizacyjnych na potrzeby budowy elektrowni jądrowej oraz infrastruktury towarzyszącej. Umiejscawia tzw. decyzję zasadniczą na początkowym etapie procesu – przed decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji.
Rozszerza decyzję o wskazaniu lokalizacji inwestycji oraz zezwolenia na wejście na teren nieruchomości również na pomiary, badania lub inne prace, które są niezbędne do sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko.
Zgodnie z nowelizacją, nabywca lub zbywca nieruchomości objętej decyzją o wskazaniu lokalizacji inwestycji zobowiązani będą do zgłoszenia właściwemu wojewodzie danych nowego właściciela. Brak zgłoszenia i prowadzenie postępowania bez udziału nowego właściciela nie będzie stanowiło podstawy do wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności.
Organy administracji publicznej, na uzasadniony wniosek inwestora, będą zobowiązane do udostępnienia nieodpłatnie informacji i danych do wykorzystania w związku z wykonywaniem zadań związanych z obiektami energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących. Ma to pozwolić na redukcję kosztów oraz usprawnienie procesu przygotowania i realizacji przedsięwzięcia.
Nowela wprowadza możliwość tymczasowej eksploatacji obiektu jądrowego po uzyskaniu zezwolenia na rozruch. Do czasu wydania zezwolenia na eksploatację obiektu jądrowego, jednak nie dłużej niż przez czas określony w zezwoleniu na rozruch, eksploatacja takiego obiektu będzie mogła być prowadzona na podstawie zezwolenia oraz zatwierdzonego przez Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki raportu z rozruchu obiektu jądrowego. Rozwiązanie to pozwoli uniknąć wielomiesięcznego wyłączenia bloku jądrowego.
Zgodnie z przyjętym harmonogramem, budowa pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej rozpocznie się w 2026 r. W 2033 r. zostanie uruchomiony pierwszy blok elektrowni jądrowej o mocy około 1-1,6 GW. Kolejne bloki będą wdrażane co 2-3 lata. Cały program jądrowy zakłada budowę 6 bloków jądrowych o łącznej mocy zainstalowanej od około 6 do 9 GW w oparciu o duże, sprawdzone reaktory jądrowe PWR generacji III (+), przypomniano.