Banki oczekują dalszego spadku popytu na długoterminowe kredyty dla przedsiębiorstw, jak również dalszego wzrostu popytu na kredyty mieszkaniowe, konsumpcyjne i krótkoterminowe dla dużych przedsiębiorstw oraz zapowiadają zaostrzenie kryteriów udzielania wszystkich rodzajów kredytów w II kw. 2023 r., wynika z ankiety Narodowego Banku Polskiego (NBP).
– Pogorszenie się perspektyw makroekonomicznych i wzrost udziału kredytów zagrożonych w portfelu kredytowym skłoniły banki do zaostrzenia polityki kredytowej w I kwartale 2023 r. w segmencie kredytów dla przedsiębiorstw i konsumpcyjnych. Spadek popytu we wcześniejszych kwartałach i obniżenie przez UKNF zaleceń co do wyznaczania zdolności kredytowej przyczyniły się natomiast do złagodzenia kryteriów udzielania kredytów mieszkaniowych. Towarzyszył temu znaczny wzrost popytu na kredyt w tym segmencie rynku – czytamy w raporcie pt. „Sytuacja na rynku kredytowym – wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych II kwartał 2022 r.”
Na II kwartał 2023 r. banki zapowiadają zaostrzenie kryteriów udzielania wszystkich rodzajów kredytów oraz oczekują dalszego spadku popytu na długoterminowe kredyty dla przedsiębiorstw, jak również dalszego wzrostu popytu na kredyty mieszkaniowe, konsumpcyjne i krótkoterminowe dla dużych przedsiębiorstw.
Przedsiębiorstwa mniej zainteresowane kredytami
W segmencie kredyty dla przedsiębiorstw banki spodziewają się dalszego zaostrzania polityki kredytowej w skali podobnej, jak w I kw.; istotny spadek popytu na kredyty (szczególnie długoterminowe), z wyjątkiem popytu na kredyty krótkoterminowe dla dużych przedsiębiorstw.
Czytaj także: Oszczędzanie coraz mniej opłacalne. Banki tną oprocentowanie
– W II kwartale 2023 r. banki planują dalsze zaostrzanie kryteriów kredytowania przedsiębiorstw, przy czym częściej w przypadku sektora MSP niż dużych przedsiębiorstw (procenty netto dla kredytów krótko- i długoterminowych, odpowiednio: sektor MSP: -49 proc. i -45 proc. oraz duże przedsiębiorstwa: -10 proc. i -19 proc. – czytamy w raporcie.
– Banki, podobnie jak w poprzedniej edycji ankiety, prognozują spadek popytu na kredyty długoterminowe dla przedsiębiorstw (procent netto dla dużych przedsiębiorstw: -65 proc. i dla MSP: -28 proc.). Oczekują natomiast, że duże przedsiębiorstwa zwiększą, a MSP nie zmienią zapotrzebowania na kredyty krótkoterminowe (procent netto odpowiednio: 24 proc. i -1 proc.) – czytamy dalej.
W I kwartale 2023 r. banki ponownie zauważyły spadek popytu w większości segmentów kredytu dla przedsiębiorstw. Zarówno duże przedsiębiorstwa, jak i MSP najbardziej ograniczyły zapotrzebowanie na kredyty długoterminowe (procent netto odpowiednio: -46 proc. i -36 proc., zob. wykres 4). W opinii banków, popyt na kredyty krótkoterminowe zmieniał się w podobnych kierunkach jak w poprzednim kwartale – wzrósł ze strony dużych przedsiębiorstw (procent netto: 10 proc.), a spadł w przypadku MSP (procent netto: -12 proc.) i spadek na długoterminowe m.in. z powodu wzrostu ryzyka związanego z wojną w Ukrainie, podano.
Co dalej z kredytami mieszkaniowymi?
W segmencie kredyty mieszkaniowe banki oczekują zaostrzenia polityki kredytowej i dalszego wzrostu popytu na kredyty mieszkaniowe.
W I kwartale 2023 r., po blisko dwuletnim okresie zacieśniania polityki kredytowej, banki złagodziły kryteria udzielania kredytów mieszkaniowych (procent netto: 58 proc.), ale jednocześnie zaostrzyły niektóre warunki kredytowania, w tym głównie marżę kredytową dla kredytów z podwyższonym ryzykiem i pozostałych kredytów (procent netto odpowiednio: -21 proc. i -39 proc.). Do innych nieuwzględnionych w ankiecie warunków udzielania kredytów banki zaliczyły m.in. obniżenie składki ubezpieczenia na życie oferowanej wraz z kredytem oraz wprowadzenie oferty Rodzinnego Kredytu Mieszkaniowego z opcją gwarancji BGK (procent netto: 27 proc.).
– Na II kwartał 2023 r. banki planują zaostrzenie kryteriów udzielania kredytów mieszkaniowych (procent netto: -30 proc.) oraz spodziewają się utrzymania wzrostowego trendu popytu na te kredyty (procent netto: 30 proc.) – czytamy dalej.
Rośnie zainteresowanie kredytami konsumpcyjnymi
W segmencie kredyty konsumpcyjne banki oczekują kontynuacji zaostrzania polityki kredytowej i dalszego wzrostu popytu w II kw. 2022 r.
Chcesz być na bieżąco? Subskrybuj 300Sekund, nasz codzienny newsletter!
– W I kwartale 2023 r. banki kolejny raz zaostrzyły kryteria udzielania kredytów konsumpcyjnych3 (procent netto: -31 proc.), a także podniosły marżę kredytową na kredyty obarczone podwyższonym ryzykiem (procent netto: -9 proc.) i pozostałe kredyty (procent netto: -24 proc.). Banki zmieniły również inne warunki udzielania kredytów konsumpcyjnych, w tym zmniejszyły maksymalną kwotę kredytu (procent netto: -11 proc.), ale również obniżyły wymogi zabezpieczania kredytu (procent netto: 17 proc.) i pozaodsetkowe koszty kredytu (procent netto: 13 proc.) – napisano w raporcie.
– W II kwartale 2023 r. banki planują kontynuować zaostrzanie kryteriów udzielania kredytów konsumpcyjnych (procent netto: -62 proc.) i prognozują dalszy wzrost popytu na te kredyty (procent netto: 36 proc.) – czytamy również.
Ankieta została przeprowadzona na początku kwietnia 2023 r. wśród 23 banków, których łączny udział należności od przedsiębiorstw i gospodarstw domowych w portfelu sektora bankowego wynosi około 89 proc.