Rosyjska inwazja na Ukrainę pozbawiła ten kraj dostępu do około połowy mocy zainstalowanych w energetyce. Straty całego sektora energetyczno-paliwowego szacowane są na co najmniej 11 miliardów dolarów.
To niektóre z ustaleń zawartych w raporcie przygotowywanym cykliczne przez specjalny zespół Sekretariatu Karty Energetycznej.
– Rosja zajęła, uszkodziła lub zniszczyła około 50 proc. zainstalowanej mocy energetycznej kraju, tysiące kilometrów sieci elektrycznych, gazowych i ciepłowniczych, transformatory, stacje kompresorowe, kotły grzewcze i inne obiekty infrastruktury. Zniszczony został przemysł rafineryjny – czytamy w raporcie.
Czytaj także: Zniszczenie tamy w Nowej Kachowce to cios dla ukraińskiej gospodarki. Ekolodzy też biją na alarm
Zużycie energii elektrycznej i gazu ziemnego spadło o 30-35 proc. w porównaniu do 2021 r.
Dalsze zniszczenia infrastruktury
Raport podkreśla, że w szesnastym miesiącu wojny Rosja zintensyfikowała swoje zmasowane ataki na Ukrainę. Już wcześniej celami stawały się obiekty infrastruktury energetycznej.
– Jednak ze względu na ciągłe zmiany w rosyjskiej taktyce mającej na celu wyrządzenie maksymalnych szkód krytycznym obiektom infrastruktury energetycznej oraz zwiększoną skuteczność ukraińskich sił obronnych przechwytujących do 90 proc. rosyjskich pocisków rakietowych i dronów, nie było już możliwe wytyczenie wyraźnej granicy między atakami wymierzonymi w obiekty energetyczne i inne obiekty – wskazano w raporcie.
Szczególnie katastrofalnym wydarzeniem było wysadzenie zapory elektrowni wodnej Kachowka na początku czerwca.
– Spowodowana tym powódź zniszczyła całe wioski, uwolniła co najmniej 150 ton oleju maszynowego, zniszczyła pola uprawne, pozbawiła dziesiątki tysięcy ludzi dostępu do energii elektrycznej i czystej wody oraz spowodowała ogromne szkody dla środowiska – czytamy.
Trudny czerwiec
W czerwcu 2023 r. ukraiński system elektroenergetyczny musiał kilkakrotnie mierzyć się deficytem energii elektrycznej. Najpierw zniszczenie zapory spowodowało zmniejszenie produkcji energii przez wszystkie elektrownie wodne. Musiały one pracować z minimalną wydajnością, aby obniżyć poziom wody w zbiorniku kachowskim i ograniczyć powodzie.
Zużycie energii elektrycznej w godzinach szczytu wzrosło następnie z powodu upałów. W związku z tym ukraińskie przedsiębiorstwa energetyczne zostały zmuszone do wykorzystania importu energii elektrycznej z krajów europejskich, podano w raporcie.
Polecamy: Czysta energia wypiera paliwa kopalne. MAE: W kilka lat popyt na ropę przestanie rosnąć
Jednocześnie kontynuowano przygotowania do kolejnego sezonu grzewczego. W szczególności firmy zwiększyły zatłaczanie gazu ziemnego do podziemnych magazynów gazu.
Miliardowe szkody
Kyiv School of Economics szacuje, że wartość szkód w ukraińskim sektorze energetycznym to co najmniej 11 mld dolarów. Z tej kwoty straty samej branży energetycznej to 8,3 mld dolarów. Natomiast kolejne 2,7 mld dolarów to skody dotyczące infrastruktury użyteczności publicznej.
Zespół Rapid Damage and Needs Assessment w ramach Banku Światowego szacuje szkody na 10,6 miliardów dolarów, w tym 6,5 miliarda w sektorze energii elektrycznej. Natomiast całkowite potrzeby w zakresie naprawy i odbudowy sektora energetycznego szacuje się na 47 miliardów dolarów.
Z kolei w raporcie Programu ONZ ds. Rozwoju i Banku Światowego wyceniono szkody w infrastrukturze energetycznej, gazowej i ciepłowniczej oraz w górnictwie na ponad 10 miliardów dolarów.
Federacja Rosyjska przejęła również kontrolę nad ukraińskimi złożami surowców o wartości co najmniej 12,4 biliona dolarów. Ukraina straciła 63 proc. złóż węgla, 11 proc. złóż ropy naftowej, 20 proc. złóż gazu ziemnego, 42 proc. złóż metali i 33 proc. złóż metali ziem rzadkich i innych krytycznych minerałów, w tym litu, wskazuje raport Karty Energetycznej.
– Należy również zauważyć, że rzeczywiste szkody i straty najprawdopodobniej będą wyższe, ponieważ nie ma pełnych informacji na temat ukraińskich obiektów znajdujących się na tymczasowo okupowanych terytoriach i nie ma publicznie dostępnych informacji na temat szczegółowych szkód spowodowanych w obiektach infrastruktury energetycznej kraju – podkreślono.
Polecamy także:
- Rosyjskiego gazu w Europie będzie jeszcze mniej. W przyszłym roku skończy się tranzyt przez Ukrainę
- Ukraina: Przerwana zapora to brak wody dla elektrowni w Zaporożu
- Światowe emisje gazów cieplarnianych wciąż rosną. Mimo rozwoju odnawialnych źródeł energii
- Prawie 2 biliony dolarów na OZE. Świat wydaje na czystą energię więcej niż na paliwa kopalne