Polscy ubezpieczyciele wypłacili ponad 4 miliardy złotych odszkodowań wynikających z ekstremalnych zjawisk pogodowych w 2023 roku. Choć największe katastrofy występują w innych częściach Europy i świata, także Polska musi być przygotowana na wzrost ryzyka.
Rok 2023 był w Polsce uznano za ekstremalnie ciepły. W skali świata był to wręcz najcieplejszy rok w historii pomiarów. Najbardziej dotkliwe katastrofy naturalne – takie jak powodzie i pożary lasów o dużej skali – ominęły w ubiegłym roku Polskę. Jednak kwota strat majątkowych związanych z tego rodzaju zjawiskami pozostała wysoka.
Z danych Polskiej Izby Ubezpieczeń wynika, że w 2023 roku wypłacono 4,18 miliarda złotych odszkodowań, które można powiązać ze skutkami zmian klimatu. Nieco wyższe kwoty odnotowano rok wcześniej.
– W 2022 r. mieliśmy do czynienia ze skutkami gwałtownej pogody, co przyniosło znaczące wzrosty odszkodowań w ubezpieczeniach majątkowych. Odszkodowania związane z żywiołami oraz pozostałymi szkodami rzeczowymi wyniosły wtedy 4,2 mld zł, czyli o 23,7 proc. więcej niż w 2021 r. i o 0,3 proc. więcej niż w 2023 r. – przekazał 300Gospodarce Rafał Mańkowski, dyrektor ds. ubezpieczeń majątkowych PIU.
Rekordowa liczba katastrof na świecie
Skutki zjawisk wynikających ze zmian klimatu dla ubezpieczycieli na całym świecie systematycznie bada Swiss Re Institute. Według najnowszego raportu instytutu, w 2023 r. katastrofy naturalne spowodowały łączne straty gospodarcze w wysokości 280 mld dolarów. Z tej kwoty 40 proc, czyli 108 mld dolarów zostało objęte ubezpieczeniem. To zauważalnie więcej niż dziesięcioletnia średnia wynosząca 89 mld dolarów.
Czytaj też: Zmiany klimatu uderzają w Europę. Rok 2023 należał do ekstremalnie ciepłych
Rekordowa była liczba zdarzeń naturalnych, które doprowadziły do wypłaty odszkodowań. W 2023 roku było ich na świecie 142, tym 31 zdarzeń odpowiadało za większość kwoty strat. Straty objęte ubezpieczeniami w relacji do PKB wzrosły ponad dwukrotnie w ciągu ostatnich 30 lat, wskazuje także instytut. Trend ten pokazujemy na poniższej grafice.
– Ekstrapolując nasz szacowany długoterminowy trend na poziomie 5-7 proc., szacujemy, że dzisiejsze obciążenie może się podwoić w nadchodzącej dekadzie. Do tej pory wzrost gospodarczy, urbanizacja i związana z nimi akumulacja aktywów, które wymagają ubezpieczenia, były głównym motorem rosnących strat – czytamy w publikacji.
Wyzwanie dla ubezpieczycieli
Rafał Mańkowski wskazuje, że choć w Polsce 2023 rok był stosunkowo spokojny, to ryzyka ekstremalnych zjawisk pogodowych nie należy pomijać.
– Ubezpieczyciele są przygotowani, by nieść pomoc w takich przypadkach, jednak musimy też myśleć o rozwiązaniach systemowych, które ryzyko klimatyczne pozwolą zmitygować. Potrzebne jest np. mądre planowanie przestrzenne, przestrzeganie norm budowlanych, utrzymanie należytego stanu technicznego budynków, budowa suchych zbiorników, ale też systemów retencji wody – dodaje ekspert.
Interesuje cię energetyka i ochrona klimatu? Zapisz się na 300Klimat, nasz cotygodniowy newsletter
Jako przykład podaje propozycję budowy suchego zbiornika w Raciborzu. Ubezpieczone straty wynikające z takich powodzi, jakie miały miejsce w 1997 i 2010 roku, byłyby dzięki temu niższe odpowiednio o 19 i 11 proc.
– Przyjmując założenie, że ubezpieczonych było wtedy jedynie 30-40 proc. szkód, można oszacować, że dzięki tej inwestycji udałoby się uniknąć szkód o łącznej wartości 2-2,67 mld zł. Szacunki te dotyczą jedynie szkód bezpośrednich – tłumaczy dyrektor.
– Ubezpieczenia same nie wystarczą, by poradzić sobie ze skutkami zmian klimatu, konieczne tu jest współdziałanie wielu podmiotów w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego – podkreśla Rafał Mańkowski.
Konieczność uwzględnienia rosnącego ryzyka w praktykach ubezpieczycieli widzi także główny ekonomista Swiss Re Group Jerome Jean Haegeli. Jego zdaniem ekstremalne temperatury 2023 roku wskazują na konieczność podjęcia pilnych działań.
– Ponieważ zagrożenia pogodowe nasilają się z powodu zmian klimatycznych, ocena ryzyka i składki ubezpieczeniowe muszą nadążać za szybko zmieniającym się krajobrazem ryzyka. Aby zapewnić przystępne cenowo i zrównoważone ubezpieczenia majątkowe, nie ma innej drogi niż redukowanie potencjału strat – komentuje Jerome Jean Haegeli, cytowany w publikacji Swiss Re Insitute.
Polecamy także:
- Zmiany klimatu to spadek dochodów, także w Polsce. Nowe prognozy naukowców
- Zmiany klimatyczne to katastrofa ekonomiczna. Świat traci miliardy dolarów [WYKRES]
- Dziesięć miesięcy rekordów temperatur. Za nami najcieplejszy marzec w historii pomiarów
- Szwajcarki wygrywają ze swoim rządem przed europejskim trybunałem. Chodzi o zmiany klimatu