Sztuczna inteligencja często przedstawia kobiety w tradycyjnie niedocenianych lub napiętnowanych społecznie rolach, takich jak sprzątaczka, kucharka, czy nawet prostytutka. Tymczasem to brak kobiet w branży IT i AI jest jednym z głównych czynników, wpływających na takie stronnicze obrazy – wskazuje UNESCO.
Duże modele językowe (LLM), które są wykorzystywane do interakcji sztucznej inteligencji z użytkownikami, często nadają mężczyznom bardziej prestiżowe stanowiska – inżynier, prawnik czy lekarz. Kobietom przypisywane są role o niższym statusie społecznym.
Zjawisko zaczyna być powszechnie krytykowane. Krytyka dotyczy zwłaszcza narzędzi z otwartym kodem źródłowym, które są powszechnie dostępne dla użytkowników, co może prowadzić do jeszcze większej stronniczości.
Czytaj także: Oto największe zagrożenie dla światowej gospodarki. Sztuczna inteligencja ma w tym udział
Audrey Azoulay, dyrektorka generalna UNESCO, komentując wyniki raportu, zauważa, nawet niewielkie uprzedzenia w treściach generowanych przez sztuczną inteligencję mogą znacznie przyczynić się do wzrostu nierówności w prawdziwym świecie.
– Każdego dnia coraz więcej osób korzysta z modeli wielojęzycznych w swojej pracy, na studiach i w domu. Te nowe aplikacje AI mają subtelną moc kształtowania sposobu postrzegania przez miliony ludzi, więc nawet niewielkie uprzedzenia związane z płcią w ich treści mogą znacznie zwiększyć nierówności w prawdziwym świecie – stwierdziła Azoulay.
Potrzeba więcej kobiet w technologiach
Jednym z głównych sposobów walki z tym zjawiskiem jest zwiększenie udziału kobiet w sektorze technologicznym, zwłaszcza w obszarach STEM (nauki ścisłe, technologia, inżynieria i matematyka). Jarūnė Preikšaitė, prezeska Women Go Tech, podkreśla, że nierówności płci w branży AI pokazują, jak powszechne stereotypy mogą się kryć w danych używanych do trenowania modeli sztucznej inteligencji.
– Uprzedzenia związane z płcią w generatywnej sztucznej inteligencji pokazuje, jak wszechobecne stereotypy czają się w danych wykorzystywanych do trenowania tych modeli. I nie jest to tylko problem kobiet, a dotyka on wszystkich marginalizowanych grup – tłumaczy Preikšaitė.
Niestety, według analizy PwC, tylko około jedna trzecia pracowników sektora technologicznego na całym świecie to kobiety, a w przypadku pracowników zajmujących się sztuczną inteligencją ten odsetek spada do zaledwie 22 proc. Jednakże kobiety, które już pracują w branży technologicznej, często angażują się w rozwój swoich umiejętności i aktywnie szukają możliwości rozwoju.
– Liderzy biznesu stoją przed teoretycznie prostym zadaniem. Muszą wspierać, włączać i inspirować kobiety do pracy w IT. Dzięki temu dość szybko zyskają osobę, która dążąc do własnego rozwoju, będzie wartością dodaną dla całej organizacji. Tworząc środowisko pracy przychylne kobietom, nie faworyzując przy tym żadnej ze stron, zyskuje się pełniejsze spektrum doświadczeń, które w pracy nad nowymi technologiami jest tak ważne. Często jednak liderzy w organizacjach IT nie mają świadomości, że ich mentoring powinien iść również w tym kierunku – dodaje Preikšaitė.
Kraje UE muszą walczyć z nierównościami
W związku z tym, Rada Europy opublikowała ostatnio nowy dokument dotyczący strategii na rzecz równości płci na kolejne pięć lat. Mówi się w nim o konieczności zaangażowania państw członkowskich w promowanie równości płci w świecie technologii oraz wzmocnienie wysiłków mających na celu zniwelowanie tej luki.
Bądź na bieżąco z najważniejszymi informacjami subskrybując nasz codzienny newsletter 300Sekund! Obserwuj nas również w Wiadomościach Google.
– Jeśli nie nauczymy się wykorzystywać potencjału sztucznej inteligencji do niwelowania nierówności – w tym nierówności płci i zapobiegania dyskryminacji, sztuczna inteligencja może stać się siłą, która utrwala, utrwala i wzmacnia nierówności. Wzywam do bardziej włączających rozwiązań cyfrowych, które zapewniają znacznie bardziej zróżnicowane uczestnictwo kobiet w edukacji w obszarach nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyce – mówiła Marija Pejčinović Burić, sekretarz generalna Rady Europy, prezentując rozwiązania proponowane przez Radę Europy.