Ponad 25 tysięcy osób wzięło udział w trzeciej edycji Akcji Czysta Wisła – największej w Polsce inicjatywie poświęconej walce z plastikowymi odpadami w środowisku. Wspólnym wysiłkiem uczestnicy zebrali 233 tony śmieci z rzek i ich dorzeczy. Akcję zorganizowali ekolog Dominik Dobrowolski, Credit Agricole i EFL.
Rekordowa frekwencja i ogromny zasięg
Akcja Czysta Wisła trwała od 1 sierpnia do 30 września 2025 roku. Lokalne działania odbyły się w 164 miejscowościach nad 46 rzekami – oprócz Wisły sprzątano m.in. Brdę, Bug, Bzurę, Narew, Pilicę, San, Świder, Wieprz, Wisłokę, Wkrę i Motławę. W sumie w inicjatywie uczestniczyło 25 690 osób. Udział wzięli pracownicy Credit Agricole i EFL, uczniowie, samorządowcy, harcerze, straż rybacka, kajakarze, wędkarze i lokalni społecznicy.
W sprzątanie włączyły się także Ochotnicze Straże Pożarne, Koła Gospodyń Wiejskich, wolontariusze Polskiego Czerwonego Krzyża, Fundacja Duch Leona oraz – po raz pierwszy – grupa Głuchych z Fundacji Fonis. Akcje odbywały się nie tylko na lądzie, ale również na wodzie i pod wodą, z udziałem nurków korzystających z magnesów neodymowych.
– Z każdym kolejnym rokiem nasza akcja jest coraz większa i przyciąga coraz więcej osób. Bardzo się cieszę, że są z nami tysiące wolontariuszy, ale także lokalne samorządy, szkoły, firmy, organizacje pozarządowe oraz media. Wspólnym wysiłkiem zrobiliśmy kawał dobrej, mokrej roboty – mówi Dominik Dobrowolski, ekolog i inicjator Akcji Czysta Wisła.
Odpady pod lupą
Tegoroczna edycja była wyjątkowa także z powodu badań morfologii śmieci – wszystkie zebrane odpady zostały policzone, zważone i sklasyfikowane. Wyniki zostaną przekazane Ministerstwu Klimatu i Środowiska, a kolejne badanie zaplanowano na przyszły rok. Ma ono pokazać, czy wprowadzenie systemu kaucyjnego wpływa na ograniczenie zaśmiecenia środowiska.
– Pierwsze spostrzeżenia są takie, że największą część śmieci zalegających nad rzekami stanowią tworzywa sztuczne. Blisko 50 proc. zebranych odpadów to zużyte opony, styropian, jednorazowe opakowania, zużyte ubrania i odpady po remontach. Prawdziwą plagą są też tzw. małpki – małe butelki po alkoholu – dodaje Dobrowolski.
Wśród znalezisk pojawiły się również odpady wielkogabarytowe, takie jak opony do traktorów, meble, lodówki oraz opakowania po chemii rolniczej z resztkami pestycydów i nawozów.
Edukacja i odpowiedzialność
Akcja Czysta Wisła jest częścią kampanii edukacyjnej #MniejPlastiku, której celem jest kształtowanie ekologicznych postaw. Towarzyszyły jej spotkania z mieszkańcami, warsztaty dla dzieci oraz działania informacyjne w mediach i szkołach.
– Wszyscy jesteśmy źródłem zanieczyszczenia środowiska i wszyscy możemy być częścią rozwiązania. Ale najpierw musimy sobie to uświadomić i zmienić nasze codzienne nawyki. Dlatego przypominamy zasadę 3R: Reduce, Reuse, Recycle: ograniczaj zużycie, używaj wielokrotnie i przetwarzaj to, co zużyte – mówi Przemysław Przybylski, rzecznik Credit Agricole.
Akcja Czysta Wisła jest organizowana od 2023 roku przez Dominika Dobrowolskiego, Credit Agricole i EFL. Patronat nad tegoroczną edycją objęło Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Wody Polskie.