W Polsce jest co najmniej milion samotnych osób starszych, których warunki mieszkaniowe są niedostosowane do potrzeb i drogie w utrzymaniu. Przez najbliższe 3 lata ma zostać opracowana technologia budowania prefabrykowanych domów dla samotnych seniorów.
Za zaprojektowanie ekonomicznych, nowoczesnych i ekologicznych osiedli mieszkalnych dostosowanych dla osób starszych żyjących samotnie odpowiada projekt „Budownictwo efektywne energetycznie i procesowo” rozpoczęty przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR).
Niska jakość życia seniorów
W Polsce jest 7,5 miliona osób w wieku emerytalnym, w tym, aż 2 miliony osób żyjących samotnie – pokazują dane GUS.
Przynajmniej milion z tych osób mieszka w warunkach wymagających modernizacji, przede wszystkim grzewczej. Są to często domy lub mieszkania o zbyt dużych powierzchniach, co potęguje koszty utrzymania.
Na niską jakość życia seniorów wpływają również problemy zdrowotne, a dodatkowym utrudnieniem bywa brak wind, podjazdów lub innych udogodnień w budynkach mieszkalnych.
Emeryci chcą być samodzielni
Jedynymi znanymi alternatywnymi rozwiązaniami mieszkalnymi dla seniorów są zakłady opiekuńcze, domy pomocy społecznej i hospicja. Brakuje jednak dogodnych miejsc dla osób starszych, które nadal są samodzielne.
Specjaliści wskazują, że najwłaściwszym rozwiązaniem dla większości starszych osób jest umożliwienie im życia „jak dawniej” pomimo gorszego stanu zdrowia i podeszłego wieku – podaje raport Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Na rynku nie ma lokali, które byłyby odpowiedzią na zapotrzebowanie samotnych seniorów.
Czytaj też: Bon turystyczny dla seniorów po szczepieniu? Resort analizuje pomysł
Według analiz firm konsultingowych prawie pół miliona osób w wieku emerytalnym jest gotowych na zmianę miejsca zamieszkania.
Tendencja starzenia się społeczeństwa w Unii Europejskiej w przyszłych latach będzie się utrzymywać. Mediana wieku wzrosła w ciągu dziesięciu lat z 41 do prawie 44 lat – wynika z danych Eurostatu.
Mimo zapotrzebowania na stworzenie osobom w podeszłym wieku odpowiednich warunków, budownictwo senioralne w Polsce w praktyce wciąż nie istnieje.
Skuteczna walka z wykluczeniem społecznym
Kompleksy mieszkaniowe dla seniorów mogą pomóc bardziej zaangażować mieszkańców w życie społeczne. Badania wykazały, że życie w odosobnieniu ma wpływ na pogarszanie stanu zdrowia, a także często prowadzi do depresji.
Idea budownictwa senioralnego oraz tworzenia społeczności przyjaznych dla starszych osób przyczynia się do walki z samotnością i ograniczeniami spowodowanymi podeszłym wiekiem.
Budownictwo senioralne w Europie
Wiele krajów Europy wyciągnęło wnioski i ma już sprawdzone metody budowania osiedli dla samotnych osób starszych.
Sprawdzone w innych krajach rozwiązanie dla seniorów to budownictwo modułowe. Jest najpopularniejsze w krajach skandynawskich, Stanach Zjednoczonych i w Europie zachodniej.
W Danii wspólnoty mieszkalne dla osób w podeszłym wieku są tworzone już od końca lat osiemdziesiątych. Od tego czasu powstało 250 takich wspólnot. Ten rodzaj „cohousing” jest znany także w Szwecji, Niemczech, Holandii, Wielkiej Brytanii oraz we Włoszech.
Osiedla dla seniorów dobre dla klimatu
Budynki modułowe lub prefabrykowane mają w założeniu generować zerowy lub pozytywny roczny bilans zużycia energii.
Materiały budowlane w dużym stopniu mają pochodzić z recyklingu, a krótki czas budowy oraz łatwa replikacja w innych miejscach to dodatkowe atuty takiego budownictwa.
Duże znaczenie ma bezkosztowe użytkowanie, które jednocześnie odpowiadać będzie na wyzwania klimatyczne. Domy mają charakteryzować samowystarczalność energetyczna i minimalizacja poboru wody z sieci, dzięki wykorzystaniu wody szarej i deszczowej.
Fundamentalna zmiana będzie jednak polegała na tym, że budynki te same będą produkowały energię na swoje potrzeby: ciepło, chłód, ciepłą wodę i prąd. Jednocześnie mają posiadać bardzo wysokie parametry izolacyjne, co znacząco ograniczy zapotrzebowanie na energię.
Co więcej, do ich ogrzewania w miejsce procesów spalania wykorzystywane będą technologie bazujące na odnawialnych źródłach energii – zapowiada Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.
Inwestycja w budownictwo senioralne to szansa dla polskich technologii
W ciągu najbliższych 3 lat ma zostać opracowana technologia projektowania i budowania domów prefabrykowanych przeznaczonych dla seniorów – zapowiada Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.
„Uznaliśmy, że warto sprawić, aby seniorzy mogli żyć razem ze sobą, w mieszkaniach do tego przystosowanych, samowystarczalnych energetycznie, bez barier architektonicznych. I dzięki temu długo pozostać możliwie samodzielni, a nie na długie lata trafiać np. do domów opieki. Uważamy, że jest to kluczowa inwestycja w perspektywie nadchodzących lat. W końcu prawie wszystkie społeczeństwa się starzeją, a to może być nasza szansa, aby zagospodarować tę niszę polskimi technologiami „– mówi dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, Wojciech Kamieniecki.
Projekt NCBR jest finansowany przez Fundusze Europejskie w ramach programu Inteligentny Rozwój.