Spośród 37 nowych postępowań w sprawie uchybień zobowiązaniom do wdrażania wspólnego prawa i dotyczących Polski aż 8 dotyczyło środowiska – wynika z corocznego raportu UE na temat przestrzegania prawa unijnego przez państwa członkowskie.
W 2019 roku Komisja Europejska położyła szczególny nacisk na egzekwowanie prawa wspólnoty w takich obszarach, jak ochrona środowiska, rynek wewnętrzny, przemysł, przedsiębiorczość i MŚP, a także transport i mobilność.
Dlatego też połowa wszystkich postępowań dotyczyła właśnie tych obszarów. Spośród wszystkich 797 postępowań wszczętych przez Komisję najwięcej, bo aż 175, dotyczyło środowiska.
Jeśli chodzi o Polskę, w 2019 roku KE wszczęła wobec niej 37 postępowań.
Poniższy wykres z dorocznego raportu Komisji Europejskiej przedstawia podział nowych postępowań wszczętych przeciwko Polsce przez Komisję. Najwięcej, bo osiem postępowań, dotyczy kwestii związanych ze środowiskiem.
- „wezwanie do usunięcia uchybienia w związku z niedopełnieniem przez Polskę zobowiązań wynikających z dyrektywy w sprawie jakości powietrza oraz niezastosowania się do orzeczenia wydanego przez Trybunał Sprawiedliwości UE 22 lutego 2018 roku”. Zarzuty dotyczą przede wszystkim zbyt wolnej wymiany przestarzałych kotłów na paliwa stałe używanych w domach oraz niewystarczających działań w kwestii zanieczyszczenia powietrza w sektorze transportu.
- Komisja zażądała od Polski także „zapewnienia odpowiednich zabezpieczeń w celu ochrony lasów oraz występujących w nich gatunków roślin i zwierząt, zgodnie z wymogami prawodawstwa UE w zakresie ochrony przyrody”. W tym obszarze główny zarzut Komisji polega na tym, że polskie prawo nie umożliwia dostępu do wymiaru sprawiedliwości w odniesieniu do planów urządzenia lasu i ich zgodności z celami ochrony przyrody.
„Ponadto w 2016 r. Polska zwolniła gospodarkę leśną z obowiązku stosowania ścisłej ochrony gatunkowej przewidzianej w dyrektywach ptasiej i siedliskowej, co jest sprzeczne z wymaganym systemem ochrony” – czytamy na stronie Komisji Europejskiej.
Czytaj również: 7 bilionów euro – tyle Europa wyda przez 30 lat na neutralność klimatyczną
- KE zdecydowała też o wysłaniu „wezwania do usunięcia uchybienia w związku z niezapewnieniem odpowiedniej ochrony siedlisk i gatunków mających znaczenie dla UE poprzez wyznaczenie obszarów ochrony przyrody”. Prawo Unii Europejskiej dotyczące ochrony przyrody, zwłaszcza dyrektywa ptasia oraz siedliskowa, zobowiązują państwa do rozwoju sieci Natura 2000.
Polsce zarzuca się, że wraz z Portugalią i Rumunią nie zaproponowały wszystkich terenów możliwych do objęcia ochroną unijną. Ponadto tereny zaproponowane nie obejmują w wystarczającym stopniu różnych typów siedlisk i gatunków wymagających ochrony. - Komisja podjęła również decyzję o skierowaniu do Trybunału Sprawiedliwości sprawy przeciwko Polsce „w związku z umożliwieniem przedsiębiorstwom energochłonnym korzystania ze zwolnienia z podatku akcyzowego od węglu i gazu. W świetle polskiego ustawodawstwa, sprzecznego w tej kwestii z prawem UE, niektóre produkty energetyczne, takie jak węgiel i gaz, wykorzystywane przez przedsiębiorstwa energochłonne objęte europejskim systemem handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS), są zwolnione z podatku akcyzowego”.
Jak wynika z dorocznego raportu UE, Polska zwalnia obecnie z podatków energetycznych sektory silnie zanieczyszczające, ponieważ jest to objęte wyjątkami w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS). Takie działania są sprzeczne z prawem UE i celami klimatycznymi wspólnoty.
Prawo wspólnoty w całej Europie
W całej wspólnocie w 2019 roku liczba toczących się postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego utrzymywała się na stałym poziomie. Wzrosła jednak o 20 proc. liczba nowych postępowań w porównaniu z poprzednim rokiem.
W minionym roku ponad połowa postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego dotyczyła opóźnionej transpozycji dyrektyw. Spadła jednak w porównaniu do poprzedniego roku z 419 do 406 przypadków.
Najmniejszą liczbę nowych przypadków niewłaściwej transpozycji lub nieprawidłowego stosowania prawa UE odnotowano w Luksemburgu, w Estonii i na Litwie. Natomiast największą w Hiszpanii, we Włoszech i w Grecji.
Oto wykres pokazujący, jak bardzo polskim rolnikom opłaca się Unia Europejska