PKP Intercity od 13 stycznia wprowadza w życie nową ofertę ze znacznie wyższymi cenami biletów kolejowych. Sprawdzamy, czy kolej wciąż może być konkurencyjna wobec innych środków transportu na wybranych trasach w Polsce.
PKP Intercity od 13 stycznia podnosi ceny biletów kolejowych – od kilkunastu do nawet ponad dwudziestu procent.
Niektóre relacje kolejowe nie będą już objęte Biletem Taniomiastowym. To oznacza, że będziemy płacić za nie „od kilometra”, a nie od relacji z miasta A do miasta B. Znika także niezwykle dotychczas popularny bilet weekendowy, który pozwalał jeździć bez limitu w 2. klasie od piątku wieczorem do porannych godzin poniedziałkowych za 81 zł. Więcej o zmianie oferty na kolei pisaliśmy tutaj.
Tymczasem rząd zdecydował obniżyć VAT na paliwo z 23 do 8 proc., co ma przełożyć się na obniżkę ceny litra benzyny i diesla na stacji od 60 do 70 groszy.
Wobec podwyżek cen biletów kolejowych i prognozowanych obniżek benzyny, porównaliśmy ofertę PKP IC z połączeniami lotniczymi i przejazdem autem na jednych z najbardziej uczęszczanych tras z Warszawy: do Szczecina, Gdańska, Krakowa i Wrocławia.
Wzięliśmy pod uwagę kryterium ceny biletu lub przejazdu, czasu przejazdu, śladu węglowego oraz częstotliwości połączeń, biorąc jako przykładowy dzień piątek, 14 stycznia 2022, tuż po wejściu w życie nowego cennika PKP IC.
Wnioski?
Bezkonkurencyjny pod względem czasu dostania się z Warszawy do każdego z tych miast jest oczywiście samolot. Połączenia lotnicze wykonywane są kilka razy dziennie, co jednak nie jest imponujące przy ponad 20 połączeniach kolejowych dziennie (tak jak na trasie Warszawa – Gdańsk i Warszawa – Kraków). W przypadku wyboru samolotu warto wziąć też pod uwagę czas dojazdu do lotniska.
Nie jest jednak różowo, gdy spojrzymy na ceny biletów lotniczych, które 12 stycznia, a więc w dniu pisania tego tekstu, rozpoczynały się od kilkuset złotych wzwyż. To właśnie one, choć nie tylko, mogą zniechęcać przeciętnego podróżnego do lotu samolotem.
Zdecydowanie mniej kolorowo prezentuje się też zestawienie śladu węglowego, który w przypadku wyboru drogi powietrznej jest (jak na trasie Warszawa – Gdańsk) nawet 10-krotnie wyższy na pasażera niż przejazd pociągiem.
Z naszego zestawienia wynika, że kolej nie tylko jest najbardziej ekologicznym środkiem transportu, ale też – w zależności od wyboru oferty – w czasie przejazdu wyprzedza samochód. To właśnie auto jest, zaraz po samolocie, największym emitentem. Chyba, że jedzie nim więcej niż tylko jedna osoba. Wówczas, w większości przywoływanych przypadków, ślad węglowy na pasażera się znacznie zmniejsza, bo rozkłada się na kilka osób.
Problemem kolei są jednak ceny. Pod lupę wzięliśmy ofertę bazową, czyli maksymalną, bez zniżek, dla TLK w 2. klasie. Koszt biletu kolejowego na jedną osobę jest niemal tożsamy z kwotą, jaką kierowca musi zapłacić za benzynę, jak w przypadku trasy Warszawa – Kraków. Z kolei wobec kilku osób podróżujących jednym samochodem, cena przejazdu w porównaniu z ceną kilku biletów kolejowych jest nie tylko śmiesznie niska, ale nawet kilkukrotnie niższa niż w przypadku podróży pociągiem.
Warto też wspomnieć, że TLK na popularnych trasach, jak z Warszawy do Gdańska, to rzadkość. Dominujące tam są pociągi EIP, czyli Pendolino, których wartość bazowa to po 13 stycznia 169 zł.
W momencie, gdy ceny biletów na przykładowych trasach drożeją o kilkanaście procent wobec kwot do 12 stycznia 2022 (do Szczecina – o 13 proc., do Gdańska o 12,6 proc., do Krakowa o 12,9 proc. i do Wrocławia – o 12,3 proc.) i są porównywalne do przejazdu samochodem, możemy zacząć się zastanawiać, czy przeciętnemu pasażerowi kolej rzeczywiście się opłaca. W większości dojdziemy do wniosków druzgocących – zwłaszcza dla ekologii.
Jak to wyliczyliśmy
Dane o śladzie węglowym na pasażera na konkretnej trasie podaliśmy za PKP IC, a dla dla lotnictwa za Google, który korzysta z szacunków Europejskiej Agencji Środowiska (European Environmental Agency – EEA), przygotowanych na podstawie najnowszego modelu algorytmicznego z 2019 roku.
Przyjęliśmy, że przeciętny samochód spala 6 litrów na 100 km, a cena benzyny po planowanych obniżkach to 5 zł za litr. Założyliśmy także, że każdy spalany 1 litr paliwa to 2,5 kg CO2 emitowanego do atmosfery.
Kwoty bazowe PKP IC z Warszawy do Wrocławia mogą się nieznacznie od siebie różnić. Pociąg pokonuje ten dystans na różnych trasach.
Autorem grafiki jest Adrian Cibicki.