Opóźnienia pociągów, tysiące ludzi bez prądu, ofiary śmiertelne. To efekt dwóch orkanów – Dudley i Eunice – które przeszły nad Polską w ciągu ostatniego tygodnia. Ocieplenie klimatu może sprawić, że skutki takich zjawisk atmosferycznych będą coraz bardziej dotkliwe.
W ciągu ostatnich tygodni nad Polską przechodzą kolejne orkany. To zjawiska atmosferyczne charakteryzujące się bardzo silnym wiatrem.
Jak wskazują meteorolodzy, wichury tego typu, występujące najczęściej od października do marca, nie są w północnej części Europy niczym niezwykłym. Ich pojawianie się nie jest prawdopodobnie bezpośrednim skutkiem już zachodzących zmian klimatu. Ale ich coraz bardziej dotkliwe konsekwencje – już tak.
Orkany a klimat
– Dowodów na to, że wraz ze zmianami klimatu orkany stają się silniejsze, jest bardzo mało – mówi klimatolożka Friederike Otto, pomysłodawczyni inicjatywy World Weather Attribution, śledzącej ekstremalne warunki pogodowe na całym świecie.
– Raz na dziesięć lat wichury takie jak Eunice na pewno będą przechodziły nad Wyspami Brytyjskimi. Nie ma jednak niepodważalnego dowodu, że wraz ze zmianami klimatu, zwiększy się ich częstotliwość czy siła wiatru – wskazuje z kolei Richard Allan, profesor nauk o klimacie na Uniwersytecie w Reading.
Cytowani przez brytyjski dziennik „The Guardian” eksperci zgadzają się jednak, że już konsekwencje wichur będą stawały się coraz gorsze, jeśli klimat na Ziemi będzie się ocieplał.
Wskazują na dwie przyczyny – większą ilość opadów oraz podwyższanie się poziomu oceanów.
Cieplejsze oceany
Temperatura oceanów i zbiorników wodnych na świecie się stale podwyższa. W tym roku była najwyższa w historii pomiarów.
To zjawisko niesie za sobą nie tylko niebezpieczeństwo utraty cennych ekosystemów wodnych. Wyższa temperatura zwiększa także intensywność parowania. Oznacza to więcej wody w atmosferze i większe opady.
Wyższa temperatura wody i ocieplenie klimatu powodują także topnienie lodowców. To z kolei przyczynia się do wyższego poziomu mórz i oceanów. Co to oznacza dla człowieka?
– Intensywniejsze opady i podwyższony poziom mórz spowodują, że powodzie spowodowane przez wichury będą coraz gorsze – wskazuje prof. Richard Allan.
– Fale występujące przy sztormach są wyższe, jeśli podnosi się poziom oceanu. A to oznacza, że przynoszą za sobą coraz więcej zniszczeń – dodaje prof. Friederike Otto.
W Polsce sztormy i zalania już dotkliwie doświadczają nadmorskie miejscowości. Skutki takich zjawisk to nie tylko awarie prądu czy bezpośrednie zagrożenie życia ludzi.
To też np. erozja gleby, spowodowana zasoleniem wody, zalewającej tereny uprawne w trakcie powodzi – wskazuje grupa badaczy z brytyjskiego Uniwersytetu w Lincoln. Albo zagrożenie zalaniem elektrowni atomowych, które często są położone na wybrzeżach.
– Ten niebezpieczny trend wzrostowy, jeśli chodzi o temperaturę oceanów – i powodujący zwiększanie się zagrożenia w przypadku wichur i orkanów – będzie się utrzymywał, dopóki ludzkość nie osiągnie neutralności klimatycznej – wskazuje Michael Mann, naukowiec i współautor najnowszego badania pokazującego skalę niebezpiecznego zjawiska ocieplania wód.
Czytaj też:
- Ustka, Kołobrzeg, Świnoujście – sztormy i zalania już dziś dotykają nadbałtyckie kurorty. Zmiany klimatu sprawią, że będzie gorzej
- Oceany ciepłe, jak nigdy. W 2021 r. ich temperatura była najwyższa w historii
- Poziom wód wzrasta szybciej, niż sądzono kilka lat temu – to zagraża miastom i elektrowniom atomowym na wybrzeżach
- Unia chce wspierać akwakulturę dla dobra gospodarki i planety