Kwestie zawarte w raportach niefinansowych spółek mają dla inwestorów coraz większe znaczenie. Ten trend będzie się nasilał, a przed polskimi spółkami energetycznymi szczególne wyzwanie.
10 marca tego roku we wszystkich krajach Unii Europejskiej zaczęły obowiązywać nowe przepisy dot. ujawniania informacji z zakresu zrównoważonego rozwoju w sektorze usług finansowych. Ta data miała charakter przełomowy nie tylko dla banków i funduszy inwestycyjnych, ale także dla firm z innych sektorów. Wszystko dlatego, że inwestycje korporacji finansowych muszą być zrównoważone, a więc takie muszą też być działania podmiotów, w które inwestują.
Na zrównoważony rozwój korporacji patrzy się przez pryzmat trzech czynników wyrażanych skrótowcem ESG – z ang. Environmental, Social, Governance. Czynniki te dotyczą więc elementów związanych z dbałością o kwestie środowiskowe, społeczne i właściwym zarządzaniem.
To, w jaki sposób firma podchodzi do realizacji zadań wynikających z dbałości o ESG prezentują raporty niefinansowe. Same sprawozdania są jedynie pretekstem do zmobilizowania spółek giełdowych do aktywności w obszarach środowiskowych i społecznych.
Raporty niefinansowe od spółek giełdowych trafiają do Komisji Nadzoru Finansowego (KNF), która poddaje je weryfikacji. Obowiązek takiego raportowania obejmuje spółki od 2017 r.
“Należy się spodziewać, że z czasem regulator będzie weryfikował coraz bardziej szczegółowo zawartość raportów, na przykład pod kątem jasności, czy istotności zwartych w nich informacji”, mówi 300Gospodarce pełnomocniczka ministra finansów ds. strategii rozwoju rynku kapitałowego, Katarzyna Szwarc. “Jednocześnie już dziś swoistej weryfikacji dokonują sami inwestorzy, którzy coraz częściej stronią od spółek nieposiadających na przykład strategii dekarbonizacyjnej. Dziś są to przede wszystkim zagraniczne instytucje zrzeszone w takich organizacjach jak Net Zero Asset Managers i Net Zero Asset Owners Alliance, ale nie mam wątpliwości, że ten trend rozwinie się także w Polsce”, dodaje Szwarc.
Inwestorzy szczególną uwagę zwracają na to, czy założenia zawarte w raportach są realistyczne, oraz czy spółka wie jak faktycznie osiągnąć pożądane efekty.
“Informacje zawarte w raportach są sygnałem dla inwestorów, że spółka poważnie podchodzi do ryzyk klimatycznych czy społecznych związanych z jej biznesem”, mówi Katarzyna Szwarc. “Inwestorzy doskonale zdają sobie sprawę z tych zagrożeń i oczekują jasnej informacji, jak spółka zamierza nimi zarządzić. Zatem z punktu widzenia ryzyka klimatycznego problemem nie są wysokie emisje spółki na dzień dzisiejszy, ale brak informacji o tym, jak i w jakim horyzoncie czasowym spółka zamierza je ograniczyć”, tłumaczy pełnomocniczka ministra finansów.
Energetyka pod szczególnym nadzorem
Polskie spółki energetyczne mają w tym zakresie wyjątkowe wyzwanie. Inwestorzy szczególnie nieprzychylnym okiem patrzą na projekty węglowe, o czym przekonały się Energa i Enea, polskie spółki energetyczne, które planowały budowę węglowego bloku w Ostrołęce, na co nie zgodził się m.in. Legal & General Investment Management – największy fundusz inwestycyjny Wielkiej Brytanii, który posiada udziały w obu spółkach – inwestuje w sposób pasywny, ale wyznaje filozofię aktywnego uczestnictwa we współzarządzaniu spółkami, w które inwestuje. W ten sposób chce wpływać na spółki, aby przestrzegały zasad ważnych dla funduszu, np. podejmowały dobre decyzje inwestycyjne albo dążyły do spełniania kryteriów społecznych, środowiskowych i ładu korporacyjnego (ESG). Tymczasem polskie spółki energetyczne historycznie są od węgla uzależnione, co stanowi dodatkowe wyzwanie.
W tym miesiącu swój raport niefinansowy za 2020 r. opublikowała PGE Polska Grupa Energetyczna – pisaliśmy o tym w tym artykule. W swoim raporcie PGE zwraca uwagę na realizację zrównoważonej i sprawiedliwej transformacji energetycznej. Zgodnie ze strategią ogłoszoną w październiku 2020 r., cel Grupy PGE to neutralność klimatyczna do 2050 roku i 100 proc. zielonej energii dla klientów. Czym jest zrównoważona i sprawiedliwa transformacja? W definicji PGE polega ona na przygotowaniu rozwiązań dla pracowników energetyki konwencjonalnej oraz regionów i społeczności lokalnych skupionych wokół kompleksów energetycznych Grupy PGE, które pomogą przejść im suchą stopą przez wzburzone morze transformacji energetycznej.
W tym celu w 2020 r. spółki z Grupy PGE zainwestowały 1,6 mld zł w projekty wspierające transformację energetyczną – blisko 40 proc. z nich stanowiły strategiczne inwestycje rozwojowe w energetykę odnawialną. Redukcja emisji CO2 w 2020 roku w porównaniu z 2019 rokiem wyniosła 1 mln ton, zmniejszyła się również średnia emisyjność jednostek wytwórczych PGE. W tym okresie o 9 proc. zmniejszył się także pobór wody przy konwencjonalnej produkcji energii elektrycznej i ciepła.
Spółka w nowej strategii wskazuje cztery Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ: na które chce położyć szczególny nacisk. Są to Cel 7,11,12 i 13, choć PGE podkreśla, że angażuje się w realizację każdego z nich. 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ to:
- Brak Ubóstwa
- Brak Głodu
- Dobre zdrowie i dobrobyt
- Wysokiej jakości edukacja
- Równość płci
- Czysta woda i dostęp do urządzeń sanitarnych
- Energia odnawialna
- Godna praca i wzrost gospodarczy
- Przemysł, innowacje i infrastruktura
- Zmniejszenie nierówności
- Zrównoważone miasta i społeczności
- Odpowiedzialna konsumpcja i produkcja
- Działania na rzecz klimatu
- Życie pod wodą
- Życie na lądzie
- Pokój, sprawiedliwość i silne instytucje
- Partnerstwa na rzecz realizacji tych celów
Jaka przyszłość raportów niefinansowych?
Inwestorzy będą coraz bardziej wymagający, a co z nadzorcą? Zapytaliśmy Katarzynę Szwarc o to, jakich zmian w kwestii podejścia nadzorcy do raportów ESG spółek giełdowych możemy się w najbliższych latach spodziewać.
“Wraz z rozwojem regulacji europejskich w obszarze raportowania niefinansowego (pakiet CSRD), obowiązki będą coraz bardziej wymagające i będą dotyczyć szerszej grupy podmiotów. Rozwija się także praktyka nadzorcza w tym zakresie. Dlatego spodziewam się, że raportowane informacje będą przedmiotem coraz bardziej szczegółowej weryfikacji”, wyraża opinię pełnomocniczka ministra finansów ds. strategii rozwoju rynku kapitałowego.
Dla spółek oznacza to tylko jedno: raporty niefinansowe stają się kluczowym dokumentem, nie mniej niż sprawozdania finansowe.
Warto też wspomnieć o tym, że od września 2019 roku Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) rozpoczęła także publikację nowego indeksu WIG-ESG. Jest on publikowany na podstawie wartości portfela akcji spółek, które prowadzą działalność w sposób społecznie odpowiedzialny, w szczególności w zakresie ochrony środowiska, kwestii społecznych, ekonomicznych i ładu korporacyjnego. Obejmuje on spółki znajdujące się w indeksach WIG20 i mWIG40, czyli największe firmy notowane na Giełdzie. Obecnie w indeksie znajduje się blisko 60 spółek, wśród nich znajduje się także PGE.