Prezes polskiego banku centralnego Adam Glapiński nie przygotowuje polskiego systemu bankowego do wyzwań związanych z katastrofą klimatyczną. To m. in. przez złą politykę klimatyczną NBP nie doszacowało inflacji w Polsce – pisze partia Zielonych w opinii, do której dotarła 300Gospodarka.
Partia Zieloni to proekologiczne ugrupowanie polityczne działające w Polsce od 2003 roku. Eksperci partii przeanalizowali mijającą właśnie kadencję prof. Adama Glapińskiego na stanowisku prezesa Narodowego Banku Polskiego (NBP) pod kątem tego, jak odpowiadał na wyzwania dla sektora finansowego wynikające ze zmian klimatu. Ocena jest zdecydowanie krytyczna.
– Do listy szeroko komentowanych błędnych decyzji strategicznych, merytorycznych i personalnych szefa NBP należy dodać kompletne ignorowanie ryzyka, jakie dla polskiego sektora finansowego niosą zmiany klimatyczne – piszą w stanowisku, do którego dotarła 300Gospodarka, przedstawiciele partii.
Urszula Zielińska, jedna z dwojga przewodniczących partii, wskazuje wręcz, że m. in. właśnie ignorowanie zagrożenia związanego ze zmianami klimatu sprawiło, że bank centralny w 2021 roku nie doszacował poziomu inflacji w Polsce.
Ryzyko klimatyczne a inflacja
Banki, giełdy i instytucje finansowe na świecie już od jakiegoś czasu w swoich strategiach uwzględniają, oprócz ryzyka finansowego, także ryzyko klimatyczne. W Polsce na taki krok zdecydował się m. in. największy polski bank PKO BP i warszawska giełda.
Tylko w tym roku amerykański odpowiednik KNF-u wręcz nakazał giełdowym spółkom raportowanie wpływu na klimat i przygotowania na zmiany klimatyczne. Uwzględnianie tego czynnika stało się także standardem w raportowaniu ESG, przyjmowanym przez kolejne kraje i firmy na całym świecie. O tym, dlaczego uwzględnianie ryzyk klimatycznych jest istotne także dla sektora finansowego, pisaliśmy chociażby w tym artykule.
Jak w tym kontekście prezentuje się działalność NBP przez ostatnie lata? Według ekspertyzy Zielonych, do której dotarła 300Gospodarka, polski bank centralny nie ma zbyt wielu powodów do zadowolenia.
Polityce Glapińskiego zarzucają przede wszystkim to, że Narodowy Bank Polski nie znalazł się w strukturach organizacji Central Banks and Supervisors Network for Greening Financial System (NGFS). To ogólnoświatowa sieć banków centralnych. Organizacja opracowuje i upowszechnia „zielone” rozwiązania finansowe.
Obecnie NGFS zrzesza 114 banki centralne i kluczowe instytucje finansowe z całego świata. Są wśród nich praktycznie wszystkie banki centralne krajów Unii Europejskiej oraz m.in bank centralny Kanady, Japonii czy Meksyku, a także Europejski Bank Centralny. Polskę w tym gronie reprezentuje jedynie Komisja Nadzoru Finansowego. NBP nie zdecydował się na przystąpienie do organizacji.
– Decyzja o nieprzystępowaniu – od 5 już lat – do tej inicjatywy stanowi realne zagrożenie dla stabilności sektora finansowego w Polsce – uważa przewodniczący Zielonych Przemysław Słowik. Dlatego taka decyzja, jego zdaniem, dyskredytuje prezesa NBP „jako osobę stojącą na straży finansów państwa”.
Czytaj też: „Zielona” gospodarka potrzebuje „brudnych” surowców. Efekt: coraz większe koszty inwestycji w OZE
Zdaniem partii, uczestnictwo w pracach NGFS dawałoby Polsce realny wpływ na kształtowanie międzynarodowej polityki ekonomicznej.
– Jest to szczególnie ważne teraz, kiedy Polska toczy walkę z inflacją, której wzrost wiąże się choćby z cenami żywności, na które wpływ mają niestabilne warunki pogodowe (susze, powodzie, huragany). Trudno prowadzić profesjonalny nadzór makroostrożnościowy bez uczestnictwa w pracach i rekomendacjach NGFS; jednym z głównych filarów jej działalności jest analizowanie wpływu zmian klimatycznych na scenariusz makro (np. ceny żywności a inflacja właśnie) – wskazuje przewodnicząca Zielonych, Urszula Zielińska.
Jej zdaniem, to właśnie ignorowanie faktu zmian klimatycznych i ich wpływu na długoterminowe ceny żywności spowodowało niedoszacowanie poziomu inflacji w 2021 roku.
Słowik w następujący sposób mówi o tym, jak wypowiedzi szefa NBP nie przystają do realiów zmian klimatycznych:
– Nie dość, że prezes Glapiński krytykuje politykę klimatyczną UE, to jeszcze powiela słynną ” żarówkową ” fałszywą narrację, że ceny energii w Polsce są skutkiem jej właśnie. Jeszcze w lutym Glapiński twierdził, że „cierpimy z powodu polityki klimatycznej UE. 60 proc. ceny energii wynika z polityki klimatycznej UE. Uważam tę politykę za błędną, ale co zrobić. Nie można kopać się z koniem. Deszcz pada, to trzeba wziąć parasol”.
Oddzielnym zagadnieniem jest też brak inwestycji rezerw walutowych NBP w zielone aktywa. Według danych z 2021 roku, przytaczanym przez Zielonych, poziom tych inwestycji kształtował się na poziomie 0,5 proc. wartości wszystkich polskich rezerw.
Energetyka wiatrowa: nowelizacja ustawy odległościowej trafiła do MKiŚ. Prace mają przyspieszyć