Mamy do czynienia z poważnym kryzysem, który zdestabilizował system transportowy – mówi w rozmowie z 300Gospodarką Jakub Majewski, prezes Fundacji ProKolej i były wiceprezes Urzędu Transportu Kolejowego.
Około 4 rano w nocy ze środy na czwartek doszło do awarii urządzeń sterowania w kilkunastu lokalnych centrach sterowania (LCS). W rezultacie wiele pociągów jest opóźnionych, liczne zostały także odwołane.
Jak podkreśla Jakub Majewski, skala tej awarii jest bezprecedensowa i według pierwszych informacji dotyczy nie tylko naszego kraju. – Skala sugeruje, że problem na charakter systemowy – mówi prezes Fundacji ProKolej.
Jak dodaje ekspert, dzisiejsza awaria systemu wygenerowała ogromne przeszkody dla pasażerów i w funkcjonowaniu ruchu kolejowego. – To pokłosie tego, że przy systemach scentralizowanych problemy przenoszą się od razu na całą sieć – zaznacza.
Jak tłumaczy, już widać, że informatyzacja systemów transportu eliminuje problemy stare, ale przy okazji tworzy również zupełnie nowe.
– Najważniejsze jednak, że nie doszło do bezpośredniego zagrożenia na poziomie operacyjnym, tj. żadne pociągi nie znalazły się na kursach kolizyjnych. Podstawowe procedury bezpieczeństwa zadziałały prawidłowo, nikt nie ucierpiał, nie doszło do żadnego wypadku – podkreśla Majewski.
Zapytany o to, jak to świadczy o jakości infrastruktury PKP PLK, ekspert odpowiedział, że jego zdaniem nie są to przestarzałe systemy, i nie w tym należy upatrywać sedna problemu.
– Paradoksalnie najbardziej odporne na cyberataki są urządzenia tradycyjne – mechaniczne, a nawet ręczne. I takich na polskiej sieci kolejowej wciąż mamy bardzo dużo – powiedział. – Nie jest to jednak powód, żeby nie informatyzować kolei. Trzeba tylko staranniej przyjrzeć się temu procesowi na poziomie cyberbezpieczeństwa – dodaje Jakub Majewski.
Ruch kolejowy będzie stopniowo przywracany, jednak warto wyciągnąć wnioski z tego zdarzenia oraz zastanowić się nad ulepszeniem procedur kryzysowych i wzmocnieniem kontroli nad kluczowymi systemami – dodał.
– Piętą achillesową kolei jest niestety informacja. Jeśli wysyłamy pociąg na linię, która jest nieprzejezdna, z całą pewnością będziemy mieli problem co zrobić z pasażerami którzy utknęli w polu – mówi. W niektórych przypadkach pociągi można przekierować na trasy objazdowe, ale w wielu miejscach trasy alternatywne rozebrano. – Poza tym wciąż realizowany jest potężny program inwestycyjny i część stacji i torów jest w trakcie przebudowy, co dodatkowo ogranicza pole manewru.
Awaria dotyczy 19 z 33 wszystkich centrów od producenta Alstom. Łącznie to ok. 820 km newralgicznych tras.
PKP PLK początkowo nie wykluczały, że mógł to być atak hakerów. Jak się jednak okazuje, problem dotyczy oprogramowania firmy Alstom. Tak dużej awarii LCS nie było jeszcze na kolei.