Banki obawiają się dalszego obniżenia aktywności na rynku kredytowym w II kwartale, przewidują zaostrzenie kryteriów udzielania dla przedsiębiorstw i gospodarstw domowych. Najwięcej banków spodziewa się tego w przypadku kredytów mieszkaniowych, wynika z ankiety Narodowego Banku Polskiego (NBP).
Bankowcy oczekują również dużego spadku popytu z wyjątkiem segmentu kredytów krótkoterminowych dla dużych przedsiębiorstw.
– Agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę i jej negatywne skutki gospodarcze i społeczne istotnie ograniczyły aktywność na rynku kredytowym w I kwartale 2022 r. Banki zaostrzyły kryteria udzielania wszystkich rodzajów kredytów i zanotowały spadek popytu w większości segmentów rynku kredytowego, z wyjątkiem kredytów krótkoterminowych dla dużych przedsiębiorstw i długoterminowych dla MSP – podał NBP w raporcie „Sytuacja na rynku kredytowym” – wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych II kwartał 2022 r.
– Wzrost stóp procentowych był drugą, najczęściej wskazywaną przyczyną zaostrzania polityki kredytowej, a wzrost zapotrzebowania na finansowanie kapitału obrotowego i pogorszenie się sytuacji gospodarstw domowych – na zmiany popytu – napisano w dokumencie.
W przewidywaniach na II kw. uwagę zwraca istotne zróżnicowanie ocen banków odnośnie do przyszłej polityki kredytowej i kształtowania się popytu w segmencie kredytów konsumpcyjnych, podano także.
W segmencie kredytów dla przedsiębiorstw banki spodziewają się dalszego zaostrzania polityki kredytowej w skali podobnej jak w I kw.; istotny spadek popytu na kredyty (szczególnie długoterminowe), z wyjątkiem popytu na kredyty krótkoterminowe dla dużych przedsiębiorstw.
– W II kwartale 2022 r. banki planują zacieśnienie polityki kredytowej wobec przedsiębiorstw w skali zbliżonej do I kw. 2022 r. (procenty netto dla kredytów krótko- i długoterminowych, dla dużych przedsiębiorstw i MSP mieszczą się w przedziale 40-50 proc.) – czytamy w raporcie.
– Prognozy banków odnośnie do popytu na kredyty długoterminowe dla przedsiębiorstw są pesymistyczne (w przypadku dużych przedsiębiorstw -74 proc., w przypadku MSP -72 proc. Kredyt krótkoterminowy dla dużych przedsiębiorstw jest jedyną kategorią kredytu, dla której banki spodziewają się wzrostu popytu w II kwartale 2022 r. (58 proc.) – czytamy dalej.
W tym sektorze zaobserwowano w I kwartale małe zmiany popytu – głównie na kredyty dla dużych przedsiębiorstw: wzrost na krótkoterminowe w wyniku większego zapotrzebowanie na finansowanie majątku obrotowego i spadek na długoterminowe m.in. z powodu wzrostu ryzyka związanego z wojną w Ukrainie.
Kredyty mieszkaniowe w odwrocie
W segmencie kredyty mieszkaniowe banki spodziewają się w II kwartale 2022 r.: ponad dwukrotne zwiększenie skali zaostrzenia polityki kredytowej i kontynuacji spadku popytu.
– Na II kwartał 2022 r. ankietowane banki prognozują dalsze zaostrzenie kryteriów udzielania kredytów mieszkaniowych (procent netto: -92 proc.), w tym znaczne w 62 proc. banków oraz pogłębienie spadku popytu na te kredyty (procent netto: -83 proc.), w tym znaczne w 64 proc. banków – czytamy dalej.
W I kw. w segmencie kredyty mieszkaniowe zaobserwowano ponowny spadek popytu w wyniku m.in. zmian w wydatkach konsumpcyjnych,pogorszenia się sytuacji ekonomicznej gospodarstw domowych i prognoz sytuacji na rynku mieszkaniowym.
– Na II kwartał 2022 r. ankietowane banki prognozują dalsze zaostrzenie kryteriów udzielania kredytów mieszkaniowych (procent netto: -92 proc.), w tym znaczne w 62 proc. banków oraz pogłębienie spadku popytu na te kredyty (procent netto: -83 proc.), w tym znaczne w 64 proc. banków – czytamy dalej.
Banki podzielone w kredytach konsumpcyjnych
W segmencie kredyty konsumpcyjne banki w oczekiwaniach na II kw. 2022 r. wykazały podzielone opinie co do kierunków zmian polityki kredytowej i popytu, wynik netto zbliżony do zera.
– Banki, podobnie jak w poprzednim kwartale, mają podzielone opinie co do kierunków zmian sytuacji na rynku kredytów konsumpcyjnych w II kwartale 2022 r. Kryteria polityki kredytowej planuje zaostrzyć około 37 proc. a złagodzić 21 proc. banków (netto: -6 proc.). Podobnie w przypadku prognoz popytu – około 31 proc. banków oczekuje jego wzrostu a 25 proc. spadku (procent netto: 6 proc.) – napisano w raporcie.
W tym segmencie w I kw. polityka kredytowa charakteryzowała się różnokierunkowymi zmianami kryteriów polityki kredytowej motywowane m.in. wzrostem stóp procentowych, a z drugiej strony spadkiem popytu na kredyty konsumpcyjne. Zaobserwowano brak istotnych zmian warunków kredytowania.
W segmencie kredyty konsumpcyjne banki zaobserwowały w I kw. br. różnokierunkowe zmiany popytu wywołane m.in. pogorszeniem się sytuacji ekonomicznej gospodarstw domowych i złagodzeniem polityki kredytowej w części banków.
Ankieta została przeprowadzona na początku kwietnia 2022 r. wśród 23 banków, których łączny udział należności od przedsiębiorstw i gospodarstw domowych w portfelu sektora bankowego wynosi około 88%.