Europa usunęła rekordową liczbę tam i innych zapór z rzek w 2023 roku, wynika z raportu Dam Removal Europe. Według organizacji zlikwidowanie prawie 500 tam w ubiegłym roku pomoże przywrócić drogi wodne do ich naturalnego stanu.
W ubiegłym roku z europejskich rzek usunięto niemal 500 zapór, zgodnie z danymi zebranymi przez Dam Removal Europe, co stanowi wzrost o 50 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim.
Pod tym względem przoduje Francja. Kraj usunął 156 tam, wynika z raportu, a za nią podążają Hiszpania, Szwecja i Dania. Wielka Brytania usunęła 36, a Szwajcaria 15 tam. Za to Polska i Portugalia usunęły w zeszłym roku dwie tamy. Belgia, Łotwa i Litwa pozbyły się jednej.
Zobacz też: Niedobory wody nie ominą Polski. To jedna z konsekwencji zmian klimatu
Tamy w Europie nie są potrzebne?
Rzeki Europy zostały podzielone przez tamy, jazy, przepusty i furty, które według raportu często wcale nie są potrzebne. Organizacja Dam Removal Europe doliczyła się również 113 śmierci związanych z barierami rzecznymi w Europie od 2000 roku. Szacunki wskazują, że z 1,2 miliona barier na europejskich wodach 150 tysięcy jest przestarzałych i potencjalnie niebezpiecznych.
Dam Removal Europe, koalicja siedmiu grup ekologicznych, w tym WWF, której celem jest przywrócenie swobodnego przepływu rzek i strumieni, zaznacza, że tempo usuwania barier rośnie.
Proponowana przez Unię Europejską ustawa dotycząca ochrony przyrody – los której wisi na włosku – ma na celu ponowne połączenie 25 tys. km rozdrobnionych rzek do 2030 roku.
Połączenie rzek ma pomóc zwierzętom w przemieszczaniu się i umożliwia migrującym rybom dotarcie do terenów lęgowych. Usuwanie tam pozwala również na zmiany poziomów wody w ciągu roku, co może spowodować zmiany w siedliskach zwiększające różnorodność roślin i zwierząt.
Interesuje cię energetyka i ochrona klimatu? Zapisz się na 300Klimat, nasz cotygodniowy newsletter
Usuwanie tam nie wszędzie jest popularne. Kiedy w Polsce usunięto zaporę na potoku Wilkówka w Wilkowicach koło Bielska-Białej w 2021 roku, większość mieszkańców tego obszaru było przeciwnych, pomimo ryzyka dla ich bezpieczeństwa wynikającego z słabej konstrukcji.
Przestarzałe bariery, które zostały zbudowane dla innych warunków klimatycznych, szkodzą rzece i zwiększają utratę przyrody, wynika z raportu.
Ekstremalne opady deszczu mogą powodować zawalenie starzejących się barier rzecznych. W ubiegłym roku przynajmniej trzy bariery rzeczne zawaliły się z powodu silnych opadów deszczu w Norwegii, Irlandii Północnej i Słowenii – podaje Dam Removal Europe.
Czytaj także:
- Miliardy ludzi bez swobodnego dostępu do wody. Kluczem inwestycje w infrastrukturę
- Ekosystem Bałtyku się nie poprawia. Cierpi na tym środowisko, ale też nadmorski biznes
- Tak wysychają rzeki w Europie. W Polsce susza też nie odpuszcza [GRAFIKA INTERAKTYWNA]
- Odra pamięta wiele. Jaka przyszłość ją czeka?