Do konsultacji zewnętrznych trafił właśnie przygotowany przez Ministerstwo Finansów oraz Ministerstwo Rozwoju Pracy i Technologii, projekt ustawy o fundacjach rodzinnych. Zgodnie z zamierzeniami, instytucja fundacji ma chronić firmy rodzinne przed przejęciem przez obce podmioty i ułatwić powierzenie ich zarządzania spadkobiercom, zgodnie z wolą fundatora.
Zgodnie z danymi Instytutu Biznesu Rodzinnego, na które powołuje się Ministerstwo Finansów, w perspektywie najbliższych 5 lat w ręce kolejnej generacji przejdzie ok. 57 proc. z prawie 830 tys. firm rodzinnych w Polsce.
Ochrona przed przejęciem rodzinnych firm
Jednak jedynie 8,1 proc. następców przedsiębiorców deklaruje chęć poprowadzenia firmy stworzonej przez rodziców. Oznacza to, że w ciągu kilku lat znaczna część firm rodzinnych może przejść w obce ręce. Zapobiec temu ma wprowadzenie możliwości utworzenia fundacji rodzinnej.
„Celem projektu jest rozwiązanie problemu sukcesji firm rodzinnych. Mamy świadomość, że kwestie podatkowe są istotnym czynnikiem przy podejmowaniu biznesowych decyzji. Dlatego zależy nam na tym, żeby z założeniem fundacji rodzinnej nie wiązały się dla przedsiębiorcy żadne negatywne konsekwencje podatkowe. Przeciwnie, zakładamy, że opodatkowanie wypłacanych przez fundację środków, będzie wiązało się z pewnymi udogodnieniami” – komentuje wiceminister finansów Jan Sarnowski.
Polecamy też felieton Jana Sarnowskiego dla 300Gospodarki: Ustawa o fundacjach rodzinnych – jak Ministerstwo Finansów chce pomóc zachowywać rodzinne biznesy
Czym są fundacje rodzinne?
Jak piszą eksperci firmy doradczej Deloitte, najważniejszym i kluczowym celem założenia fundacji rodzinnej jest umożliwienie firmie rodzinnej przetrwania przez kolejne pokolenia, już w rękach spadkobierców założyciela.
Zachowanie długowieczności firmy następuje poprzez koncentrację rodzinnej kontroli nad majątkiem firmy w jednym podmiocie, który nie ma wspólników czy też właścicieli, a tym samym daje ochronę przed rozproszeniem kapitału rodzinnego, prowadzącym często do przejęcia kontroli nad firmą przez podmioty trzecie.
Zadaniem fundacji jest zatem gromadzenie kapitału i pomnażanie go dla kolejnych pokoleń zgodnie z filozofią, że nasza firma nie należy tylko do nas, lecz również do naszych dzieci i przyszłych pokoleń naszego rodu.
Fundacja rodzinna jest zdaniem analityków Deloitte rozwiązaniem elastycznym na wielu polach i dającym możliwość rozdzielenia roli beneficjenta fundacji oraz osoby decydującej o przyszłości majątku fundacji.
W jaki sposób będzie można utworzyć fundację rodzinną?
Jak zapowiada MF, utworzenie fundacji będzie możliwe poprzez sporządzenie u notariusza aktu założycielskiego albo testamentu.
Fundacja rodzinna będzie osobą prawną z siedzibą na terytorium Polski. Najważniejsze kwestie związane z jej funkcjonowanie, fundator będzie mógł zawrzeć w statucie.
Fundacja będzie mogła zostać wyposażona w szeroko rozumiany majątek, w rozumieniu Kodeksu cywilnego, np. w pieniądze, papiery wartościowe, rzeczy ruchome i nieruchomości, udziały czy akcje.
Fundator będzie miał także dużą swobodę w określaniu zasad zarządzania tym podmiotem. Krąg beneficjentów będzie samodzielnie ustalał fundator. Będą to mogły być osoby fizyczne, np. członkowie rodziny przedsiębiorcy, którym chce on zabezpieczyć przyszłość. Mogą to być również organizacje pożytku publicznego, z których misją fundator czuje się szczególnie związany.
Jak opodatkowane zostaną fundację rodzinne?
Zgodnie z zapowiedziami MF wniesienie mienia do fundacji nie będzie podlegało opodatkowaniu, a dochody fundatora oraz beneficjenta z tzw. grupy zerowej, otrzymane z fundacji rodzinnej, nie będą także podlegały opodatkowaniu podatkiem PIT.
Jednak w przypadku likwidacji fundacji, nabyte w ten sposób od niej świadczenia czy mienie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Działalność operacyjna fundacji rodzinnej będzie z kolei opodatkowana na zasadach ogólnych.
Ministerstwa Finansów oraz Rozwoju Pracy i Technologii rozpoczynają właśnie konsultacje zewnętrzne. Opinie i uwagi można zgłaszać w ciągu najbliższych 30 dni. Przewiduje się, że ustawa o fundacji rodzinnej wejdzie w życie z początkiem 2022 roku.
Polski podatek od sprzedaży detalicznej zgodny z prawem UE – orzekł TSUE