W obliczu postępujących zmian demograficznych, klimatycznych i technologicznych, polskie firmy stają przed wyzwaniami, które mogą zadecydować o ich przyszłości. Raport „Globalne megatrendy i digitalizacja – polska perspektywa” przygotowany przez Siemens Polska i THINKTANK pokazuje, że cyfryzacja polskiej gospodarki to podstawa.
Bez inwestycji w cyfrowe technologie utrzymanie konkurencyjności w nowym środowisku gospodarczym będzie coraz trudniejsze.
Nowy model konkurencyjności
Zdaniem prof. Jerzego Hausnera, Przewodniczącego Rady Programowej Open Eyes Economy Summit, polska gospodarka potrzebuje modelu opartego na wartościach. Model ten musi być odporny, zrównoważony i inkluzywny. Jego zdaniem cyfryzacja powinna stać się trwale zintegrowanym elementem strategii długofalowego rozwoju, wspieranym przez stabilne i wiarygodne państwo.
– Musimy przejść od neoliberalnego modelu do ekonomii wartości, która stawia dobro społeczne ponad krótkoterminowy zysk – mówi Hausner.
Megatrendy zmieniają reguły gry
W raporcie wskazano pięć megatrendów, które w najbliższych dekadach będą kształtować gospodarki na całym świecie: starzenie się społeczeństw, urbanizacja, zmiany klimatu, cyfryzacja oraz zmiany geopolityczne wpływające na globalne łańcuchy dostaw. Każdy z nich niesie ze sobą konkretne konsekwencje dla Polski i wymaga odpowiedzi strategicznych.
Starzejemy się i ubywa nas
W Polsce maleje liczba ludności, a odsetek osób w wieku 65+ rośnie. Do 2050 roku populacja ma spaść z 37,4 mln do 34,2 mln, a osoby starsze będą stanowić 30 proc. społeczeństwa. To oznacza nie tylko spadek liczby osób aktywnych zawodowo, ale także powiększającą się lukę kompetencyjną.
– W dobie trudności ze znalezieniem specjalistów, kluczowe jest zwiększanie produktywności przez cyfrowe narzędzia – mówi Maciej Zieliński, CEO Siemens Sp. z o.o.
Presja na miasta i infrastrukturę
Kolejnym megatrendem jest urbanizacja. Do 2030 roku liczba megamiast (powyżej 10 mln ludzi) wzrośnie o 10, a w Polsce tylko Warszawa i Kraków zachowają dodatni przyrost ludności. Inne miasta stracą nawet do 25 proc. populacji.
To zwiększy presję na infrastrukturę i usługi publiczne. Bez cyfryzacji trudno będzie zarządzać tak dynamicznymi procesami demograficznymi – dodaje dr Lidia Adamska, główna ekonomistka THINKTANK.
Lokalne łańcuchy dostaw i zmiany klimatu
Pandemia, wojna w Ukrainie i napięcia handlowe pokazały kruchość globalnych łańcuchów dostaw. Coraz więcej firm relokuje produkcję bliżej rynków zbytu. To szansa dla Polski, ale tylko pod warunkiem inwestycji w technologie Przemysłu 4.0, pozwalające zarządzać produkcją w sposób elastyczny i odporny na zawirowania.
Zmiany klimatu i wyczerpywanie się zasobów naturalnych to kolejne wyzwania. Wzrost zużycia tworzyw sztucznych, niedobory wody i ekstremalne zjawiska pogodowe mają bezpośredni wpływ na gospodarkę. Aby zminimalizować straty, Polska musi pilnie odejść od węgla i inwestować w efektywność energetyczną.
– Obecny model sprawia, że jesteśmy liderem w Europie pod względem cen energii – ostrzega prof. Hausner.
Cyfryzacja polskiej gospodarki to fundament suwerenności
Transformacja cyfrowa to nie luksus, ale warunek przetrwania. Technologie takie jak sztuczna inteligencja będą napędzać produkcję, usługi i transport. Tymczasem w Polsce tylko 3,7 proc. firm wdrożyło AI (przy średniej unijnej 8 proc.). Dojrzałość cyfrowa mierzona wskaźnikiem Digi Index rośnie zbyt wolno.
– Bez inwestycji w cyfryzację polskie firmy pozostaną jedynie poddostawcami w globalnym łańcuchu wartości – mówi Maciej Zieliński.
Przeczytaj także:
- Boty w obsłudze klienta: więcej kontaktów, mniej frustracji, ale zaufania wciąż brak
- Polska staje się coraz bogatsza – mimo to są też powody do niepokoju
- Wakacje 2025: Polacy stawiają na Europę, ale kuszą też kierunki długodystansowe
- Pracujemy na dwa etaty, ale i tak brakuje pieniędzy. Co piąty pracownik na świecie ma dwie prace