Kilkadziesiąt najbiedniejszych krajów świata musi się zmierzyć w 2022 z dużym zadłużeniem do spłacenia. Łącznie 74 państwa będą musiały spłacić w ciągu roku 35 mld dolarów. To więcej, niż w poprzednich latach – i więcej, niż rozwijające się gospodarki są w stanie oddać swoim kredytodawcom.
Rośnie ryzyko poważnych i nieprzewidzianych opóźnień w spłacie zadłużenia przez najbiedniejsze kraje świata – wskazuje Bank Światowy, międzynarodowa instytucja finansowa udzielająca krajom pożyczek na cele rozwojowe.
Dlaczego w 2022 kraje mają więcej do spłaty?
W 2022 roku te kraje mają do spłacenia dużo więcej, niż w poprzednich latach. Łącznie raty pożyczek do spłaty przez 74 państwa o najniższych dochodach to 35 mld dolarów w tym roku. To o 10,9 mld dolarów, a więc prawie o połowę (45 proc.) więcej, niż jeszcze w 2020 roku.
Część spłat była zawieszona przez poprzednie lata w związku z pandemią. Ale walka z koronawirusem – i kryzysami różnej natury, spowodowanymi przez pandemię – oznaczała także zaciąganie nowych pożyczek. Często były to kredyty i pożyczki zaciągane na rynkach finansowych a nie w międzynarodowych instytucjach finansujących.
Najbogatsze kraje świata (G20) ruszyły na początku pandemii, w kwietniu 2020 roku, z inicjatywą odroczenia konieczności spłaty 20 mld dolarów przez 73 kraje rozwijające się. Udało im się jednak wynegocjować zawieszenie jedynie 12,7 mld dolarów rat dla 42 krajów.
Do tego wzrasta koszt pożyczek międzynarodowych. To rezultat podnoszenia stóp procentowych przez kraje walczące z inflacją.
Czytaj też: W XI znów mniej chętnych na kredyt hipoteczny. Wyższe stopy procentowe odstraszają Polaków
Nadchodzący rok oznacza wznowienie konieczności spłat starych pożyczek i raty do spłacenia na nowo zaciągniętych kredytu.
Ale ani pandemia, ani trudna sytuacja ekonomiczna i humanitarna z nią związana, jeszcze się nie skończyły. W rezultacie, kilkadziesiąt najbiedniejszych państw musi się zmierzyć z wznowieniem spłat zadłużenia „dokładnie w momencie, gdy nie posiadają środków, żeby je spłacać” – wskazuje David Malpass, szef Banku Światowego.
Ryzyko opóźnień i stracona dekada
Skumulowanie się tych czynników sprawia więc, że „rośnie ryzyko” nieplanowanych i nieuporządkowanych opóźnień w spłacie pożyczek przez te kraje – wskazuje David Malpass.
W ubiegłym tygodniu S&P, globalna agencja ratingowa, oceniająca zdolności kredytowe krajów, alarmowała, że to może być sytuacja Sri Lanki. Inwestorzy wskazują także kraje takie jak Ghana, Salwador i Tunezja jako najbardziej narażone na wystąpienie takiej sytuacji – pisze dziennik Financial Times.
Państwa w najtrudniejszej sytuacji mogą liczyć na pomoc z programu G20. Jednak zgłoszenie się do takich specjalnych programów oznacza dla kraju przyznanie się, że ma problem ze spłatą zadłużenia. A to oznacza spadek wiarygodności u prywatnych kredytobiorców.
Narastające problemy z zadłużeniem skutkują więc malejącymi możliwościami manewru, jeśli chodzi o politykę fiskalną. Krajom będzie trudniej nie tylko spłacić bieżące zadłużenie i finansować publiczne wydatki. Będą miały także problem z zaciąganiem nowych pożyczek np. na tak potrzebne im inwestycje infrastrukturalne.
– Stoimy przed ryzykiem kolejnej straconej dekady dla krajów rozwijających się – mówi cytowana przez Financial Times Rebeca Grynspan, sekretarz generalna Konferencji Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju.
Czytaj też:
- Bogate kraje będą rozwijać się szybciej niż biedne. Wszystko przez szczepienia – głosi alarmujący raport
- Czy biedny jest biedny, bo jest leniwy? Polacy wierzą w to najchętniej z badanych narodów
- Kryzys finansowy i jego echa. Świat odebrał lekcję z upadku Lehman Brothers
- Migracje, głód, niszczenie infrastruktury – tak skutki destabilizacji klimatu wpływają już dziś na kraje Afryki