Dwa miliardy złotych – o tyle w porównaniu z zeszłym rokiem spadła łączna wartość zadłużenia z tytułu kredytów i pożyczek, zaciągniętych przez Polaków w pierwszym półroczu 2022. Ale mimo że zadłużyli się na mniejszą skalę, dane o rynku kredytów świadczą, że ich sytuacja finansowa się pogarsza.
Łączne zadłużenie Polaków wyniosło na koniec czerwca 737 mld zł – podało Biuro Informacji Kredytowej (BIK). To o 2 mld zł mniej, niż na koniec ubiegłego roku. Przez pierwsze sześć miesięcy 2022 roku udzielono łącznie kredytów i pożyczek na 79,8 mld zł. To o 10 proc. mniej, niż przez pierwsze półrocze 2021.
Ale zmieniła się nie tylko kwota, na jaką są zadłużeni i zadłużają się Polacy. Duże zmiany zaszły także w strukturze zaciąganych zobowiązań.
Kredyt na mieszkanie: na rynku bessa
Przede wszystkim, nie ma śladu po zeszłorocznym boomie na hipoteki, wskazują analitycy BIK. Od stycznia do czerwca wartość udzielonych kredytów mieszkaniowych spadła aż o jedną czwartą w porównaniu z zeszłym rokiem.
Niska sprzedaż na rynku kredytów hipotecznych wynika przede wszystkim z mniejszej liczby udzielonych kredytów, czyli bardzo dużego spadku popytu na ten rodzaj kredytu. Jedną z kluczowych przyczyn takiego stanu rzeczy jest sukcesywnie malejąca zdolność kredytowa klientów, na co m.in. miały wpływ podwyżki stóp procentowych – podaje BIK.
Najbardziej zmalała liczba kredytów hipotecznych udzielonych na mniejsze kwoty, do 150 tys. zł. Takich kredytów było w pierwszej połowie 2022 roku mniej o prawie połowę (44 proc.).
Co więcej, BIK przewiduje, że w dalszej części roku będzie jeszcze gorzej: – Spadkowi liczby udzielanych kredytów, towarzyszyć będzie dalszy spadek średniej kwoty udzielonego kredytu mieszkaniowego.
Ogółem, w porównaniu z 2021 rokiem, w tym będzie udzielonych aż 40,4 proc. mniej kredytów hipotecznych.
Pożyczki gotówkowe
Akcję kredytową podtrzymują kredyty ratalne (wzrost o 3,3 proc.), gotówkowe (o 1,2 proc.) i przede wszystkim pożyczki pozabankowe. W tej ostatniej kategorii odnotowano wzrost wartości udzielonych pożyczek prawie o połowę (47,5 proc.).
– Widać, że Polacy zaczynają mieć problemy z płynnością finansową – komentuje dane prezes zarządu BIK, dr Mariusz Cholewa.
Co więcej, jeśli chodzi o kredyty gotówkowe, to aż połowa z tych udzielonych w tym roku pójdzie na spłatę wcześniejszych zobowiązań. – To nie będą więc okazyjne zakupy czy finansowanie wakacyjnych podróży – wskazuje prezes BIK-u.
Pożyczonych pieniędzy Polacy nie wydają więc na konsumpcję – co napędza wzrost gospodarczy – a na spłatę już istniejących kredytów.
– Swego rodzaju „zaciskanie pasa” potwierdza lipcowe badanie opinii, zrealizowane przez Quality Watch dla BIK na reprezentatywnej grupie osób. Co czwarty Polak deklaruje, że w obecnej sytuacji finansowej, żyje ze zgromadzonych oszczędności. Aż 47 proc. osób już ogranicza zbędne wydatki, a 39 proc. wprowadziło nawet ograniczanie podstawowych wydatków – podaje BIK.
Pomimo tego, cały czas na „zaskakująco” – jak na obecną sytuację – wysokim poziomie utrzymuje się wskaźnik jakości kredytów. Chodzi o to, jaki odsetek zobowiązań jest płaconych w terminie lub z małymi opóźnieniami. Tutaj Polska cały czas notuje wyniki lepsze, niż np. w okresie pandemii.
Ale od dwóch miesięcy jakość kredytów zaczyna maleć. Jak wskazał dr Cholewa podczas prezentacji podsumowania BIK, w czerwcu 2022 było już pod tym względem gorzej, niż na początku roku. To oznacza, że coraz więcej rat kredytów nie jest spłacanych w terminie – dotyczy to także hipotek.
Jak wpłyną na ten wskaźnik wakacje kredytowe? BIK przewiduje, że zatrzymają pogarszanie się jakości kredytów hipotecznych.
Polecamy też:
- BIK: Liczba wniosków o kredyt hipoteczny spadła w kwietniu niemal o połowę
- Ceny mieszkań zaczęły spadać. To efekt zmian na rynku kredytów
- Mieszkania do wynajęcia ciągną w górę rynek nieruchomości. Ale koniunktura na nim i tak stygnie
- Polacy się zadłużają. W 2022 wartość pożyczek wzrosła o połowę
- MFW: Inflacja to teraz problem nr 1. Na całym świecie pogarsza warunki życia