Według projekcji inflacyjnej w scenariuszu zakładającym wycofanie działań antyinflacyjnych przez rząd wzrost cen energii może przekroczyć 20 proc. rok do roku. A ceny żywności wzrosną w IV kw. br. o 6 proc. rok do roku, podał Narodowy Bank Polski.
W scenariuszu centralnym projekcji marcowej przyjęto, że zerowa stawka VAT na podstawowe produkty żywnościowe oraz zamrożenie ceny energii elektrycznej i gazu ziemnego dla gospodarstw domowych obowiązują do końca jej horyzontu. Możliwe są jednak inne scenariusze dotyczące tych działań, wskazano w „Raporcie o inflacji”.
– W związku z pojawiającymi się różnymi propozycjami rządowymi przedstawiono skutki skrajnego scenariusza. Czyli całkowitego wycofania działań osłonowych obniżających ceny energii i żywności zgodnie z obowiązującym obecnie stanem prawnym. Przyjęto, że od kwietnia br. stawka VAT 5 proc. na podstawowe produkty żywnościowe zostanie przywrócona. A ceny energii elektrycznej i gazu dla gospodarstw domowych – od III kw. br. wzrosną do poziomu taryf URE na br. Przy tych założeniach, na przełomie 2024 i 2025 r. nastąpi silny wzrost inflacji CPI względem scenariusza centralnego projekcji. Dynamika cen energii może przejściowo przekroczyć 20 proc. rok do roku. A ceny żywności wzrosną w IV kw. br. o 6 proc. rok do roku – czytamy w „Raporcie”.
Bądź na bieżąco z najważniejszymi informacjami subskrybując nasz codzienny newsletter 300Sekund! Obserwuj nas również w Wiadomościach Google.
– Po przejściowym silnym wzroście cen żywności i energii, niższa presja popytowa będzie wzmacniać proces dezinflacji w polskiej gospodarce. Prowadząc do obniżenia ścieżki inflacji bazowej i cen żywności w 2026 r. poniżej ścieżki ze scenariusza centralnego projekcji. Z drugiej strony, wyższa niż w scenariuszu centralnym dynamika jednostkowych kosztów pracy ogranicza wpływ niższej presji popytowej na ceny. Ograniczając skalę korekty inflacji CPI w 2026 r. – czytamy dalej.
W scenariuszu przedłużenia działań osłonowych ceny energii spadną o 1,2 proc. w 2024 r. Po czym wzrosną o 0,2 proc. w 2025 r. i ponownie spadną – o 0,3 proc. w 2026 r. Scenariusz wycofania działań osłonowych przewiduje ich wzrost o 10,5 proc. w 2024 r., a następnie spadek – o 0,9 proc. w 2025 r. i o 0,3 proc. w 2026 r.
W scenariuszu przedłużenia działań osłonowych (centralnym) ceny żywności wzrosną o 2,4 proc. w 2024 r., o 3,5 proc. w 2025 r. i o 2,7 proc. w 2026 r. Scenariusz wycofania działań osłonowych przewiduje ich wzrost o 4,7 proc. w 2024 r., o 4 proc. w 2025 r. i o 2,4 proc. w 2026 r.
Projekcja marcowa z modelu NECMOD obejmuje okres od I kw. 2024 r. do IV kw. 2026 r. – punktem startowym projekcji jest IV kw. 2023 r. Projekcja została przygotowana przy założeniu niezmienionych stóp procentowych NBP. W tym stopie referencyjnej równej 5,75 proc., z uwzględnieniem danych dostępnych do 15 lutego 2024 r.
Polecamy:
- Polska gospodarka w lepszej kondycji niż się spodziewano? MFW przedstawia nowe prognozy
- Niemcy mierzą się z recesją. Ceny energii dobijają firmy, a prognozy są złe
- Glapiński: Polska gospodarka wyląduje miękko. Odbicie PKB w II połowie przyszłego roku
- „Wzrost płac to główny czynnik ryzyka dla inflacji”. Tak uważa analityk NBP