Kryzys klimatyczny to nie tylko wzrost temperatury powietrza. W wyniku ekstremalnych zjawisk pogodowych gospodarki ponoszą wielomilionowe straty, a z powodu samych fal upałów umiera rocznie 2,7 tys. Europejczyków.
Z powodu skutków zmian klimatu w Europie od 1980 roku zmarło między 85 tys. a 145 tys. osób. Straty gospodarcze spowodowane skutkami kryzysu klimatycznego wyniosły w tym okresie 450-520 mld euro.
W samej Polsce w badanym okresie w wyniku następstw zmian klimatycznych zmarło między 1271 a 2121 osób. Dane zebrane przez Europejską Agencję ds. Środowiska pochodzą z dwóch komercyjnych baz danych ubezpieczeniowych.
To upały spowodowały ponad 85 proc. łącznej liczby zgonów w badanych państwach. Najwięcej ludzi zmarło w wyniku fali upałów, która nawiedziła Europę w 2003 r.
Straty gospodarcze
Za zgony i straty ekonomiczne odpowiadają też inne ekstremalne zjawiska pogodowe: susze, powodzie, burze i huragany. Według Światowej Organizacji Meteorologicznej częstotliwość takich zjawisk wzrosła pięciokrotnie w ciągu 50 lat od 1970 r.
Z danych Eurostatu wynika, że negatywny wpływ zmian klimatu na gospodarkę nasila się. W samej Unii Europejskiej straty ekonomiczne z tego tytułu wyniosły ponad 145 mld euro w ciągu 10 lat.
W samym 2020 r. straty wyniosły 12,89 mld euro. Znacznie wyższe były w rekordowym 2017 r., kiedy w Europie ze szczególnym nasileniem wystąpiły upały i susze. Wówczas gospodarka Unii straciła 27,9 mld euro.
Na Polskę w tych dwóch latach przypadało odpowiednio 327 mln euro i 63 mln euro strat.
Co jeśli ocieplenie będzie postępować?
Unijny raport “Climate change impacts and adaptation in Europe” dowodzi, że nawet jeśli wzrost temperatury zostanie ograniczony do 1,5 stopnia Celsjusza do 2100 r., na fale upałów będzie narażonych 100 mln Europejczyków. W latach 1981-2010 było to 10 mln osób na kontynencie.
– Przy wzroście o 2 stopnie Celsjusza liczba ta wzrasta do 176 mln osób rocznie, a przy niezmitygowanych zmianach klimatu (3 stopnie w 2100 r.) – do niemal 300 mln rocznie, czyli ponad połowy ludności Europy – czytamy w dokumencie.
Autorzy raportu ostrzegają, że w 2100 r. liczba zgonów może być nawet trzydziestokrotnie wyższa od obecnej, jeśli nie podejmiemy odpowiednich działań. Oznaczałoby to wzrost z 2,7 tys. do 89 tys. rocznie.
Również Międzyrządowy Panel do spraw Zmian Klimatu (IPCC) zwraca uwagę na zwiększoną śmiertelność i liczbę zachorowań jako jedno z kluczowych ryzyk dla Europy.
Według IPCC liczba zgonów i osób zagrożonych w wyniku wysokich temperatur może wzrosnąć nawet dwu- lub trzykrotnie jeśli globalny wzrost temperatury sięgnie 3 stopni Celsjusza. Scenariuszem odniesienia jest wzrost temperatury na świecie o 1,5 stopnia.
Inne kluczowe ryzyka dla Europy to według IPCC wpływ wysokich temperatur i suszy na rolnictwo, spadająca dostępność wody dla ludności, a także powodzie i podnoszenie się poziomu mórz. Wszystkie te skutki będą przekładać się na koszty gospodarcze.