Wśród 20 najbogatszych polskich gmin 12 jest wiejskich, a miejskich i miejsko-wiejskich jedynie 8 – wynika z analizy think tanku.
W powszechnej opinii jedną z najistotniejszych różnic między miastami a wsiami w Polsce jest poziom zamożności mierzony dochodami budżetów jednostek samorządu terytorialnego, pisze w swoim Tygodniku Gospodarczym publiczny think tank Polski Instytut Ekonomiczny (PIE).
Dane za 2019 r. mają potwierdzać tę intuicję: miasta osiągają średnio wyższe dochody ogółem na mieszkańca, a różnica jest szczególnie istotna w przypadku dochodów własnych. Za większość tej różnicy odpowiada udział w podatku od osób fizycznych, który przypada gminom.
Biorąc jednak pod uwagę publikowane co roku rankingi zamożności gmin okazuje się, że najbogatsze pod względem dochodów ogółem na mieszkańca są gminy wiejskie. Wśród 20 najbogatszych polskich gmin 12 jest wiejskich, 5 miejskich i 3 miejsko-wiejskie.
Czytaj także: NBC News: Miasta i gminy w Polsce mogą stracić fundusze unijnych przez dyskryminację osób LGBT
Z czego wynika ten paradoks? Najzamożniejszymi gminami okazują się te, w których ulokowane są duże kopalnie. Dotyczy to np. Kleszczowa i Rząśni, które zyskują dzięki lokalizacji na ich obszarze Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów i elektrowni.
Drugi typ bogatych małych gmin to według PIE kurorty turystyczne i uzdrowiska. Do tej grupy zaliczany jest np. Rewal, Postomino, Karpacz.
Ostatni typ zamożnych gmin wiejskich stanowią te, które korzystają z efektów aglomeracyjnych, czyli leżą w pobliżu metropolii – jak chociażby podwarszawski Nadarzyn, czy leżące blisko Poznania Tarnowo Podgórne, w którym działa 5 tysięcy firm dających zatrudnienie ok. 40 tys. osób.
Według ekonomistów PIE czynnikiem decydującym o zamożności gmin wiejskich nie jest zatem np. rozwinięte rolnictwo, a efekty lokalizacyjne (położenie przy złożach kopalnych, na terenach atrakcyjnych turystycznie bądź w sąsiedztwie największych miast).
Opisana zamożność przekłada się z kolei na jakość usług dla mieszkańców. Bogate gminy są w stanie dofinansowywać bardziej rozbudowaną opiekę zdrowotną (więcej bezpłatnych badań profilaktycznych, darmowa opieka stomatologiczna w szkołach), usługi rekreacyjne (darmowy park wodny) czy inne bonusy np. dopłaty do wypoczynku wakacyjnego dzieci.