Rosja ustępuje silniejszym, a droga do jej „pacyfikacji” prowadzi przez rozsądną demonstrację siły – oświadczył w środę Mychajło Podolak, doradca prezydenta Ukrainy, komentując deklarację Rosji w sprawie powrotu do inicjatywy zbożowej.
– Czego zachodni liderzy powinni nauczyć się dzięki zbożowej „dyplomacji ottomańskiej”? „Szantażysta” z rosyjskimi korzeniami zawsze ustępuje tym, którzy są silniejsi i wiedzą, jak jasno wyrazić swoje stanowisko – napisał Podolak na Twitterze.
– Droga do „spacyfikowania” agresora prowadzi przez rozsądną demonstrację siły – dodał.
Minister infrastruktury Ukrainy Ołeksandr Kubrakow zaznaczył, że na „ustabilizowanie inicjatywy zbożowej” od razu zareagowały rynki, a ceny pszenicy i kukurydzy spadły. Podziękował na Twitterze ukraińskim władzom, sekretarzowi generalnemu ONZ Antonio Guterresowi i prezydentowi Turcji Recepowi Tayyipowi Erdoganowi.
Wysokiej rangi przedstawiciel władz ukraińskich, który poprosił o anonimowość, powiedział agencji Reutera, że decyzja Moskwy to głównie skutek tureckiej presji na Rosję.
Prezydent Turcji ogłosił, że inicjatywa zbożowa umożliwiająca eksport ukraińskich produktów rolnych zostanie wznowiona w środę. Turecki przywódca powołał się na rosyjskiego ministra obrony Siergieja Szojgu, który miał zapewnić o powrocie Rosji do porozumienia w tej sprawie. Rosja zawiesiła swój udział w umowie w sobotę.
Rosja wraca do porozumienia o handlu zbożem
Dostawy z Ukrainy zostaną wznowione w środę po tym, jak Rosja zgodziła się wrócić do porozumienia o handlu zbożem przy wsparciu ONZ.
Jak podal „Financial Times”, pierwsze dostawy będą skierowane do Somalii, Dżibuti i Sudanu, państw w największym stopniu uzależnionych od ukraińskiego importu zboża.
Rzecznik rosyjskiego ministerstwa obrony Igor Konaszenkow oznajmił, że Kijów zaproponował pisemną gwarancję o niewykorzystywaniu portów przeciwko Rosji. Ukraina zgodziła się na warunki stawiane przez ONZ i Turcję, również zaangażowaną w sprawę.
Ukraina jest jednym z wiodących dostawców zbóż i innych produktów rolnych na świecie. Eksperci ostrzegają, że blokada ukraińskich portów będzie mieć poważne konsekwencje dla biednych krajów, które już borykają się z kryzysem spowodowanym zmianami klimatycznymi i pandemią Covid-19.
Jak twierdzi minister spraw zagranicznych Turcji Mevlut Çavuşoğlu, Rosja również chciałaby zwiększyć eksport własnych produktów rolnych. Choć nie są one objęte sankcjami, wiele krajów waha się co do transportu tych ładunków.
Rosja krytykowana za szantaż zbożowy
Wcześniej wycofanie się Rosji z porozumienia o handlu zbożem zostało skrytykowane m.in. przez rząd USA. Rzecznik Departamentu Stanu USA Ned Price stwierdził m.in., ze wywołało ono natychmiastowe szkody dla bezpieczeństwa żywnościowego, wprowadzając niepewność i windując ceny żywności. Jak dodawał, decyzja Rosji nie miała żadnego uzasadnienia.
Rosyjskie ministerstwo obrony ogłosiło w sobotę 29 października, że Rosja opuszcza tzw. inicjatywę zbożową dotyczącą transportu żywności z ukraińskich portów.
Resort obrony w Moskwie poinformował, że Rosja wychodzi z umowy zbożowej w związku z rzekomym „atakiem terrorystycznym na okręty Floty Czarnomorskiej i statki cywilne, które biorą udział w zabezpieczeniu korytarza zbożowego” 29 października. O przeprowadzenie „ataku” oskarżono stronę ukraińską, której – według rosyjskich zarzutów – mieli rzekomo pomagać „brytyjscy specjaliści”.
PAP/opracowanie własne
Globalny kryzys żywnościowy: NATO wzywa Rosję do odnowienia umowy zbożowej