Polskie Linie Lotnicze LOT straciły w poprzednim roku 1,3 mld zł – wynika ze wstępnych danych przewoźnika. Wyniki finansowe to problem także innych europejskich tradycyjnych linii lotniczych. Ale jest też światełko w tunelu – z roku na rok strata finansowa przewoźników lotniczych, spowodowana pandemią, jest coraz mniejsza.
Pandemia doprowadziła lotnictwo cywilne na skraj przepaści. Według Międzynarodowego Zrzeszenia Przewoźników Powietrznych (IATA) w 2020 r. linie lotnicze zanotowały łącznie 137 mld dolarów strat. W 2021 r. było już lepiej, ale nadal źle. Straty wyniosły „tylko” 42,1 mld dolarów.
Będzie lepiej, ale nadal trudno
Według IATA, w tym roku sytuacja już powinna się poprawić. Ale nie na tyle, by lotnictwo wyszło na plus. Choć popyt na usługi linii lotniczych odbudował się bardzo szybko. Nawet za szybko: branża nie poradziła sobie z obsługą tak szybko rosnącej liczby pasażerów.
Mimo to po pandemii w lotnictwo uderzyły kolejne problemy. Przede wszystkim skokowo rosnące koszty, zwłaszcza paliw. Ceny ropy naftowej przez znaczną część tego roku radykalnie wzrosły, co było efektem wojny w Ukrainie. To z kolei przekłada się na podobnie wysokie ceny biletów lotniczych, które w tym roku zaskoczyły pasażerów. Udział kosztów paliwa lotniczego w kosztach znacznie się zwiększył i stanowi obecnie ok. 40 proc. wszystkich wydatków przewoźników. Jeszcze przed pandemią było to ok. 25 proc.
Dlatego, jak szacuje Zrzeszenie, tylko w tym roku linie lotnicze stracą około 9,7 mld dolarów.
Mimo to, jest się z czego cieszyć. Po gigantycznych stratach z 2020 i 2021 będziemy mieć wyraźną poprawę wyniku. Można powiedzieć, że globalna strata przewoźników z roku na rok zmniejsza się o ok. 70 proc.
Jednocześnie pasażerowie pozostają niezrażeni i chętniej niż kiedykolwiek wracają do latania. Świadczyć o tym mogą chociażby zatory na lotniskach w te wakacje, spowodowane m.in. nagłym szturmem podróżnych. To, pomimo wielu przeciwności, pozytywny sygnał, że branża się odbudowuje, a straty finansowe linii będą coraz mniejsze w przyszłości.
PLL LOT na dużym minusie
Tak do sprawy podchodzi m.in. polski narodowy przewoźnik, czyli PLL LOT. Strata LOT-u w poprzednim roku wyniosła 1,3 mld zł – wynika ze wstępnych danych, jakie przewoźnik przekazał PAP.
W ocenie ekspertów, wynik ten nie jest niczym dziwnym.
– Strata LOT-u w 2021 r. nie jest niczym zaskakującym, bo był to wciąż bardzo trudny, pandemiczny rok dla linii lotniczych. O ile linie niskokosztowe zaczęły odbijać dzięki ruchowi turystycznemu, to przewoźnicy tradycyjni w dużym stopniu odcięci od najbardziej zyskownego ruchu dalekodystansowego i biznesowego – komentuje w rozmowie z 300Gospodarką ekspert lotniczy, Dominik Sipiński.
Jednak w przypadku LOT-u poprawa wyników nie miała takiej skali jak w przypadku całej branży. W porównaniu z 2020 r. strata zmniejszyła się nieznacznie – w 2021 r. linie były 1,4 mld zł na minusie.
W pandemicznym roku 2020 LOT obsłużył 3 mln pasażerów, rok później – 4,2 mln. Dla porównania, przed pandemią, w 2019 roku z usług LOT-u skorzystało 10 mln podróżnych.
– Porównując osiągnięte wyniki z uzyskanymi w 2019 roku, widzimy, że pandemia koronawirusa spowodowała spadek liczby pasażerów o 69 proc., co także w znacznym stopniu wpłynęło na wyniki finansowe spółki – można przeczytać w oświadczeniu LOT-u.
Jednocześnie linie zapewniły, że 2021 był ostatnim tak trudnym rokiem dla polskiego lotnictwa. I już w 2022 r. linia zamierza przewieźć 8 mln pasażerów. Co wyraźnie powinno poprawić jej wyniki finansowe.
(Prawie) wszyscy stracili na pandemii
Jak mówi Dominik Sipiński, pandemia dotknęła niemal wszystkich przewoźników, choć w różnym stopniu.
– LOT stracił ok. 315 zł w przeliczeniu na pasażera; dla porównania linie sieciowe Lufthansy straciły ok. 98 euro na pasażera, ale bardziej porównywalne pod względem wielkości Aer Lingus – 169 euro, TAP Air Portugal – 83 euro (po odliczeniu gigantycznych strat na usługach technicznych w Brazylii), a Finnair – 165 euro. LOT na tym tle nie wypada więc najgorzej – mówi Dominik Sipiński.
Jednak, jak dodaje, problem w tym, że polski przewoźnik ma do spłaty gigantyczną pożyczkę i nie ma żadnej szansy sprostać temu wyzwaniu bez dokapitalizowania lub odroczenia spłaty.
– Borykając się z kosztem długu, może stracić rynek na rzecz linii o większej skali, które szybciej pozbędą się obowiązków wobec budżetu państw. Co więcej, LOT wychodzi z pandemii pozbawiony modelu biznesowego, bo dopóki Rosja pozostaje zamknięta, to LOT traci przewagę biznesową na wielu trasach do Azji – podsumowuje ekspert.
Jak wyniki LOT-u wypadają na tle innych tradycyjnych linii lotniczych w Europie? Pokazuje to wykres poniżej. Zyski i straty przewoźników podane są w przeliczeniu na euro.
Jak widać na załączonym wykresie, niemal każdy przewoźnik lotniczy zanotował stratę za rok 2021. Wyjątkiem są łotewskie linie Air Baltic, które jako jedyne mogą poszczycić się niskim – ale na plusie – wynikiem w wysokości 300 tys. euro.
Najwięcej, bo aż 3,5 mld euro, straciła grupa IAG, do której należą takie linie lotnicze jak narodowy przewoźnik Wielkiej Brytanii British Airways czy hiszpańska Iberia.
Trzeba jednak pamiętać, że podane linie lotnicze należą do największych w Europie pod względem przewiezionych pasażerów. Dlatego też ich straty będą proporcjonalnie większe niż straty mniejszych linii lotniczych.
Dla przykładu, w 2021 roku LOT przewiózł 4,2 mln pasażerów. Grupa Lufthansy… 46 milionów. Z kolei linie Air Baltic, które w rankingu poradziły sobie najlepiej, przewiozły w 2021 roku 1,6 mln pasażerów.
Więcej o liniach lotniczych piszemy tutaj:
- Lotnictwo po pandemii. Pasażerowie wrócili, a pracownicy nie
- Linie lotnicze nie będą mogły odwoływać aż tylu lotów. KE chce wrócić do zasad sprzed pandemii
- Tanie loty nie istnieją. Gdy ktoś płaci za bilet 10 euro, resztę dopłaca ktoś inny [WYWIAD]
- Chaos na lotniskach. British Airways wstrzymują sprzedaż niektórych biletów
- Ceny biletów lotniczych rosną, jak szalone. Czy to już koniec tanich lotów?
- Ceny biletów lotniczych będą coraz wyższe. Szef IATA: To nieuniknione