Komisja Europejska przedstawiła pierwszą w historii europejską strategię przemysłu obronnego na szczeblu UE i zaproponowała zestaw nowych działań wspierających konkurencyjność i gotowość przemysłu obronnego.
Komisja Europejska podkreśliła w komunikacie, że po dziesięcioleciach niepełnego wykorzystania środków, UE musi więcej inwestować w obronność.
– Silny, odporny i konkurencyjny europejski przemysł obronny jest imperatywem strategicznym i warunkiem wstępnym zwiększenia naszej gotowości obronnej. Musimy również zwiększyć nasze wsparcie wojskowe dla Ukrainy, w tym poprzez wspieranie jej bazy przemysłowej sektora obronnego. Niniejsza strategia oznacza zmianę paradygmatu w kierunku Unii, która jest silnym podmiotem w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony oraz lepszym partnerem, zgodnie z celami Strategicznego kompasu – powiedział Josep Borrell, wysoki przedstawiciel i wiceprzewodniczący KE, cytowany w komunikacie.
W jaki sposób KE chce wzmacniać zdolności obronne UE?
Pierwszym krokiem jeżeli chodzi o europejską strategię przemysłową sektora obronnego (EDIS) ma być wniosek ustawodawczy dotyczący europejskiego programu na rzecz przemysłu obronnego (EDIP). Równolegle startegia zakłada zapewnienie terminowej dostępności i dostaw produktów obronnych.
– W strategii przedstawiono wyzwania, przed którymi stoi obecnie europejska baza technologiczno-przemysłowa sektora obronnego (EDTIB), ale także możliwość pełnego wykorzystania jej potencjału, a także określono kierunek na najbliższą dekadę. Aby zwiększyć gotowość europejskiego przemysłu obronnego, państwa członkowskie muszą inwestować więcej, lepiej, wspólnie i w Europie – podaje KE.
Chcesz być na bieżąco? Subskrybuj 300Sekund, nasz codzienny newsletter!
KE chce zachęcać państwa członkowskie do współpracy na etapie udzielania zamówień na zdolności obronne. Wspierane będą inwestycje państw członkowskich dotyczące wprowadzania na rynek najnowocześniejszych technologii i zdolności obronnych.
W strategii jest mowa także o zacieśnianiu więzi z Ukrainą poprzez jej udział w inicjatywach Unii wspierających przemysł obronny oraz stymulowaniu współpracy między unijnym i ukraińskim przemysłem obronnym. Znalazł się w niej również zapis o współpracy z NATO i „podobnie myślącymi partnerami międzynarodowymi”. To ogólniki, ale są też konkrety.
Zadania dla państw członkowskich
W strategii określono wskaźniki służące do pomiaru postępów państw członkowskich w osiąganiu gotowości przemysłowej. Państwa członkowskie są proszone o to, by:
- Zamawiać co najmniej 40 proc. sprzętu obronnego we współpracy do 2030 r.;
- Zapewnić, aby do 2030 r. wartość wewnątrzunijnego handlu produktami obronnymi stanowiła co najmniej 35 proc. wartości unijnego rynku obronnego;
- Czynić stałe postępy w zamawianiu co najmniej 50 proc. swojego budżetu na zamówienia w dziedzinie obronności w UE do 2030 r. i 60 proc. do 2035 r.
Budżet programu
Europejski program na rzecz przemysłu obronnego (EDIP) obejmuje zarówno aspekty finansowe, jak i regulacyjne. EDIP uruchomi 1,5 mld euro z budżetu UE w latach 2025-2027. Budżet EDIP może być również wykorzystany do utworzenia funduszu na rzecz przyspieszenia transformacji łańcuchów dostaw w sektorze obronności (FAST).
Ten nowy fundusz będzie miał na celu ułatwienie dostępu do finansowania dłużnego lub kapitałowego dla MŚP i małych spółek o średniej kapitalizacji, które uprzemysłowią technologie obronne lub wytwarzają produkty obronne.
Budżet EDIP wzmocni również współpracę przemysłową UE z Ukrainą w dziedzinie obronności i wesprze rozwój jej bazy przemysłowej i technologicznej w dziedzinie obronności. W tym celu EDIP mógłby ewentualnie uzyskać dodatkowe finansowanie z nieoczekiwanych zysków z immobilizowanych rosyjskich aktywów państwowych (z zastrzeżeniem decyzji Rady na wniosek Wysokiego Przedstawiciela).
To też może Cię zainteresować:
- Polska potrzebuje wsparcia, by inwestować w atom i armię. Minister finansów mówi o pieniądzach z EBI
- Wydatki na wojsko są wysokie? W II RP były nawet 5 razy większe niż dziś [WYWIAD]
- Kolejne sankcje nałożone na Rosję. Rada UE podjęła decyzję, chodzi o technologie wojskowe
- Ciąg dalszy dyskusji o reformie traktatów w UE. Parlament przyjął projekt zmian