Przedstawiciele władz regionalnych i lokalnych Wielkopolski Wschodniej podpisali oświadczenie przystąpienia do Powering Past Coal Alliance (PPCA) – międzynarodowego sojuszu skupiającego ponad 120 państw, samorządów lokalnych i firm, które odchodzą od spalania węgla w energetyce. To pierwszy region z Polski w sojuszu.
Wielkopolska Wschodnia planuje odejść od spalania węgla do 2030 roku w energetyce i ciepłownictwie. Natomiast w dalszej perspektywie, tj. do 2040 roku chce osiągnąć neutralność klimatyczną, tworząc jednocześnie alternatywne miejsca pracy dzięki wsparciu m.in. z unijnego Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (FST).
Obecnie Wielkopolska Wschodnia jest jednym z polskich regionów górniczych, na którego obszarze znajdują się dwie elektrownie węglowe o mocy ponad 1GW. W kopalniach i elektrowniach zatrudnionych jest ok. 4 000 osób.
Górnictwo i energetyka węgla w tym regionie skupione są w rękach prywatnej firmy Zespół Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin (ZE PAK), której głównym akcjonariuszem jest Zygmunt Solorz-Żak. Elektrownie opalane węglem brunatnym, które nadal działają to „Konin” i „Pątnów”. Z kolei elektrownia Adamów zakończyła działalność w styczniu 2018 roku.
Postwęglowy sojusz
PPCA to pierwsza na świecie międzynarodowa inicjatywa dążąca do ochrony klimatu i przyspieszenia rozwoju gospodarczego poprzez szybkie odejście od energetyki węglowej.
W jego skład wchodzi obecnie 36 rządów, 39 samorządów lokalnych oraz 51 firm i organizacji z całego świata. Zobowiązały się one odejść od węgla do 2030 w krajach rozwiniętych, i do 2050 w krajach rozwijających się.
Sojusz zainicjowały Kanada i Wielka Brytania w 2017 roku.
Czytaj też: Im szybciej odejdziemy od węgla, tym większy zysk dla państwa – pokazują scenariusze dekarbonizacji południa Europy
Ambasador Kanady w Polsce, Leslie Scanlon, podczas uroczystości w ambasadzie brytyjskiej, inicjującej przystąpienie regionu do sojuszu, powiedziała:
„Członkostwo Wielkopolski Wschodniej w PPCA potwierdza wiodąca role tego regionu w kształtowaniu transformacji energetycznej w Polsce i Europie. Jestem pełna uznania dla planów odejścia od węgla do 2030 r. oraz osiągnięć w zakresie sprawiedliwej transformacji regionu. Doświadczenia Wielkopolski Wschodniej są dobrym precedensem dla całego kraju.”
Sojusz ma ułatwić władzom regionu podzielić się doświadczeniami z wprowadzania w życie ambitnego planu transformacji energetycznej na arenie międzynarodowej. Ma być też szansą nauki z doświadczeń innych, które już to osiągnęły.
„Szybkie odejście od węgla będzie dla naszego regionu prawdziwą rewolucją, ale także szansą, żeby poprawić jakość życia mieszkańców. Dzięki przystąpieniu do sojuszu „Powering Past Coal” będziemy mogli wymieniać się doświadczeniami i działać wspólnie z rządami, samorządami i firmami z całego świata, aby jak najlepiej wykorzystać potencjał rozwoju subregionu, jaki niosą za sobą te przemiany” – powiedział Maciej Sytek, pełnomocnik zarządu województwa wielkopolskiego ds. restrukturyzacji Wielkopolski Wschodniej oraz prezes zarządu Agencji Rozwoju Regionalnego w Koninie, władz regionalnych w Wielkopolsce Wschodniej.
Lokalne działania na rzecz globalnej zmiany
Z kolei Piotr Korytkowski, prezydent Konina, głównego miasta Wielkopolski Wschodniej, powiedział, że węgiel staje się dziś paliwem przeszłości z powodu troski o środowisko naturalne.
„Gospodarkę trzeba przestawić na inne, nowoczesne tory, związane z elektromobilnością i energetyką odnawialną, jednocześnie tworząc miejsca pracy dla tych, którzy je stracą w wyniku stopniowego zamykania kopalń i elektrowni. Członkostwo w sojuszu „Powering Past Coal” to kolejny krok, który pomoże nam bezpiecznie przeprowadzić nasz subregion przez czekającą go transformację, a także wzmocni nasz wpływ na rozwiązania przyjmowane przez rząd” – dodał.
To zobowiązanie spotkało się z aprobatą Ambasady Brytyjskiej, w przededniu międzynarodowego Szczytu klimatycznego COP26 w Glasgow, który ma odbyć się w listopadzie.
„Chcemy zachęcić pozostałe władze samorządowe do podążenia śladami Wielkopolski Wschodniej, przyjmując ambitne cele odejścia od węgla i przystępując do sojuszu PPCA przed listopadowym szczytem klimatycznym” – powiedziała Anna Clunes, ambasador Wielkiej Brytanii w Polsce.