Niezależnie do tego, ile systemów kaucyjnych powstanie w Polsce i jaki napój kupimy, butelkę po nim będziemy mogli oddać w każdym sklepie powyżej 200 m kw., a także w mniejszych punkach, które postanowią przystąpić do systemu – informuje resort klimatu i środowiska w odpowiedzi na pytania PAP.
Na początku października na stronach rządowego centrum legislacji (RCL) opublikowano kolejną już wersję projektu ustawy ws. projektowanego systemu kaucyjnego w Polsce. W związku z tym PAP skierowała do ministerstwa pytania dotyczące funkcjonowania przyszłego systemu kaucyjnego.
Co ma objąć system kaucyjny?
Zgodnie z najnowszą propozycją – opakowania z tworzyw sztucznych po napojach o pojemności do 3 litrów, opakowania szklane wielokrotnego użytku po napojach o pojemności do 1,5 litra oraz puszki aluminiowe o pojemności do 1 litra. W porównaniu do poprzedniego projektu z nowej propozycji wypadło objęcie kaucją butelek jednorazowych.
PAP pytał resort, dlaczego z systemu wyłączono jednorazowe szkło. Jednym z argumentów przemawiających za nieobejmowaniem tych opakowań systemem, jest zbyt mała powierzchnia na magazynowanie takiej frakcji, szczególnie w mniejszych sklepach.
– Sklepy poniżej 200 m kw. wyrażały chęć dobrowolnego przystąpienia do systemu kaucyjnego. To znacząco zwiększy dostępność punktów odbioru opakowań i odpadów opakowaniowych dla konsumentów. Z drugiej jednak strony wskazywały na możliwy brak miejsca magazynowego, co mogłoby stanowić pewną barierę w ich przystąpieniu do systemu bądź spowodować konieczność kosztownych inwestycji – odpowiedziało ministerstwo.
Resort przypomniał, że systemem kaucyjnym objęte zostaną opakowania szklane wielorazowego użytku o pojemności do 1,5 l. To już ograniczy powierzchnię magazynową w jednostkach handlowych.
– Niemniej jednak objęcie systemem kaucyjnym tego rodzaju opakowań było jednym z priorytetów resortu. Dlatego zdecydowano się na pozostawienie opakowań szklanych wielokrotnego użytku w tym systemie. Objęcie systemem opakowań szklanych jednorazowego użytku kosztem opakowań szklanych wielokrotnego użytku mogłoby spowodować, że te drugie byłyby w znacznym stopniu tłuczone (niekoniecznie świadomie) przez konsumentów w momencie wrzucania do pojemnika na odpady. To spowodowałoby nieprzydatność opakowania do kolejnego cyklu użycia – wskazano.
Ministerstwo powiedziało, że jednorazowe szklane butelki nadal będą zbierane w ramach systemów gminnych, podobnie jak ma to miejsce teraz.
– Co więcej, wprowadzający napoje w opakowaniach szklanych wielokrotnego użytku mają już pewną bazę i zaplecze. Stworzyli je w ramach obecnie funkcjonujących systemów zwrotu (głównie browary). Projektowana ustawa nada jedynie określone ramy prawne w tym zakresie – podkreślono.
W hipermarketach oddamy wszystkie butelki
Projekt ustawy nie określa też liczby tworzonych systemów kaucyjnych, a tym samym liczby podmiotów reprezentujących wprowadzającego lub grupę wprowadzających napoje w opakowaniach. Tym samym dopuszcza się możliwość utworzenia kilku systemów kaucyjnych.
Czy nie pojawi się wtedy ryzyko, że konsument nie będzie mógł w jednym punkcie oddać opakowań od różnych wprowadzających? Ministerstwo Klimatu i Środowiska uspokaja, że do takiej sytuacji nie dojdzie.
– Projekt ustawy zakłada konieczność odbioru opakowań objętych systemem kaucyjnym przez wszystkie jednostki handlu detalicznego i hurtowego o powierzchni powyżej 200 m kw., niezależnie od tego ile takich systemów powstanie – wyjaśniono.
Tym samym, niezależnie jaki napój konsument kupi, będzie mógł oddać go w dowolnym sklepie o określonej powierzchni. Dotyczy to także jednostek o mniejszej powierzchni, które przystąpiły do systemu również w zakresie odbioru opakowań i zwrotu kaucji.
Za opakowanie zapłacimy co najwyżej 2 zł
Opublikowany w październiku projekt nowelizacji określił ponadto maksymalną wysokość kaucji, ustalając ją na 2 zł od opakowania. W uzasadnieniu wskazano, że poziom kaucji powinien stanowić zachętę do zwrotu opakowań i odpadów opakowaniowych. Jednocześnie musi być akceptowalnym społecznie poziomem stawki kaucji.
MKiŚ poinformowało, że rozwiązania dotyczące stawek kaucji, które zaproponowane w przepisach wykonawczych, będą jeszcze konsultowane i uzgadniane po przyjęciu ustawy.
– Ostateczna wysokość stawki kaucji nie została jeszcze ustalona, nastąpi to w drodze rozporządzenia – podkreślono.
Jeszcze w tym roku rząd rozpatrzy projekt
Obecnie projekt dot. systemu kaucyjnego został przekazany do Komitetu do Spraw Europejskich oraz Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Od prac na tym etapie będzie zależało, jak szybko projekt znajdzie się w parlamencie. Zgodnie z planem rząd miałby rozpatrzeć projekt ustawy jeszcze w tym roku.
Projektowane przepisy przewidują również okres przejściowy. To ma pozwolić przedsiębiorcom przygotować się do wprowadzenia systemu kaucyjnego, ale nie później niż od 1 stycznia 2025 roku.
– Ma to ścisły związek z ewentualną opłatą produktową, którą będą obowiązani wnieść wprowadzający napoje w opakowaniach, którzy nie osiągną wymaganych poziomów selektywnego zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych w ramach systemu kaucyjnego. Poziomy te po raz pierwszy będą obowiązywały w 2025 roku. Niezależnie od powyższego, przedsiębiorcy będą mogli uruchomić system przed tym terminem – dodało ministerstwo.
opracowanie własne/PAP
Susza kosztuje nas miliardy. Jak zmiany klimatu uderzają w rolnictwo