Szybkie tempo rozwoju energetyki odnawialnej to wysokie koszty, ale i duże korzyści związane z tańszą energią i ochroną klimatu. Dlatego jest to najkorzystniejszy wariant rozwoju sektora, przekonują eksperci.
Analizę trzech wariantów transformacji energetyki zaprezentowano w najnowszym raporcie Instytutu Jagiellońskiego i Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej „Rachunek kosztów polskiej elektroenergetyki A.D. 2040”. Dla każdego wariantu oszacowano koszty infrastrukturalne i operacyjne ponoszone przez krajową elektroenergetykę. Następnie analitycy określili ich wpływ na koszty energii elektrycznej dla gospodarki.
Scenariusze transformacji
Wariant A zakłada najwolniejsze tempo rozwoju odnawialnych źródeł energii, z udziałem 39 proc. w 2030 roku i jedynie 38 proc. w 2040 roku. Jak tłumaczą autorzy, jest to w zasadzie scenariusz „business as usual” oznaczający dokończenie obecnych inwestycji w OZE i niepodejmowanie nowych. Szacowane nakłady inwestycyjne to ok. 390,1 miliardów złotych.
Wariant B, czyli pośredni, zakłada udział OZE na poziomie 45 proc. w 2030 roku i 59 proc. w 2040 roku. Szacunkowe nakłady inwestycyjne są o ok. 21 proc., czyli o ok. 82,2 mld złotych, wyższe niż w wariancie A.
Czytaj też: UE ma najniższe emisje z paliw kopalnych od 60 lat. Ale to nie wystarczy do ochrony klimatu
Z kolei w wariancie C udział OZE w 2030 roku sięga 63 proc. a w 2040 roku – 73 proc. Nakłady inwestycyjne w tym scenariuszu są wyższe niż w wariancie A o ok. 57 proc., czyli ok. 222,7 mld złotych.
We wszystkich trzech scenariuszach uwzględniono rozwój energetyki jądrowej, w tym modułowych reaktorów SMR, oraz magazynów energii.
Większe koszty, ale i korzyści
– O ile wariant A jest najtańszy z punktu widzenia kosztów infrastrukturalnych (487,2 mld złotych mniej niż wariant C) oraz kosztów bilansowania systemu (21,2 mld złotych mniej), cechuje się on najwyższymi kosztami zużycia paliw oraz kosztami emisji dwutlenku węgla (CO2) – czytamy w raporcie.
Autorzy zaznaczają, że wariant C cechuje się najwyższymi kosztami infrastrukturalnymi oraz kosztami bilansowania, lecz przekłada się na największe korzyści w zakresie unikniętych kosztów paliw. Wynoszą one o 165,4 mld złotych mniej niż w wariancie A). Niższe o 201,4 mld złotych są też koszty emisji CO2.
– Co więcej, warto zauważyć, iż najwyższe kwotowo nakłady inwestycyjne w wariancie C dają największy potencjał stymulacji wzrostu gospodarczego oraz tworzenia nowych miejsc pracy, podczas gdy wariant A to w dużej „przepalanie” pieniędzy w związku z importem paliw do Polski (gaz, uran, węgiel) oraz ponoszeniem możliwych do uniknięcia kosztów emisji CO2 – czytamy dalej.
Interesuje cię energetyka i ochrona klimatu? Zapisz się na 300Klimat, nasz cotygodniowy newsletter
Łącznie w latach 2025-2040 wariant C daje ok. 115,6 mld złotych (ok. 33,9 zł/MWh) oszczędności względem wariantu A.
– Oprócz kwestii opisanych wcześniej (największy potencjał stymulacji gospodarki poprzez inwestycje, najniższe koszty energii elektrycznej dla gospodarki), wariant C przekłada się także na największe efekty środowiskowe. Wyniki modelowania wskazują, iż wariant ten osiąga najniższe wolumeny emisji CO2 oraz najwyższy stopień redukcji emisji względem roku 2005 – wskazano także w analizie.
W latach 2025-2040, wariant C pozwala bowiem uniknąć ok. 361,8 mln Mg emisji CO2 w porównaniu do wariantu A oraz ok. 125 mln Mg w porównaniu do Wariantu B. Oznacza to w 2040 roku redukcję emisji z produkcji energii elektrycznej o 89 proc. wobec roku 2005 w porównaniu do 83 proc. w wariancie B i 76 proc. w wariancie A.