Komisja Europejska zaproponowała zaostrzenie kryteriów dotyczących produkcji wodoru. Przyglądamy się cechom tego paliwa i planom z nim związanym.
Z tego tekstu dowiesz się:
- Jakie są najnowsze propozycje Komisji Europejskiej dotyczące wodoru?
- Czym jest to paliwo i jak się je otrzymuje?
- Co oznaczają “kolory” wodoru?
- Do czego można wykorzystać wodór?
- Jakie ma on ograniczenia?
- Jakie plany wodorowe ma UE a jakie Polska?
Co proponuje Komisja Europejska?
Zgodnie z przyjętymi przez KE w lutym przepisami, elektrolizery produkujące “zielony” wodór będą musiały być włączone do produkcji nowej odnawialnej energii elektrycznej. Chodzi o to, by produkcja wodoru odnawialnego zachęcała do zwiększenia ilości energii odnawialnej dostępnej w sieci.
Propozycja KE zakłada, że emisje gazów cieplarnianych liczone będą dla całego cyklu produkcji wodoru. Liczyć mają się emisje w segmencie wydobywczym, emisje związane z pobieraniem energii elektrycznej z sieci, z przetwórstwa oraz emisje związane z transportem tych paliw do konsumenta końcowego.
Przygotowane przez Komisję akty prawne przeanalizują teraz Parlament Europejski i Rada UE.
Czym jest wodór?
Wodór to pierwiastek, który w przyrodzie występuje niemal wyłącznie w związkach chemicznych. Najłatwiej dostępnym źródłem jego pochodzenia jest woda.
Gaz w czystej postaci spala się w obecności tlenu. Produktem spalania jest para wodna. Jeśli wodór spala się w powietrzu, tworzą się też inne związki z gazami obecnymi w powietrzu.
Jak otrzymuje się wodór?
Powszechna jest metoda pozyskiwania tego pierwiastka w drodze tzw. reformingu – z gazu ziemnego lub ropy naftowej. Według Międzynarodowej Agencji Energii, w 2021 roku aż 62 proc. wodoru na świecie wyprodukowano w ten sposób.
Możliwe jest także pozyskanie wodoru w drodze gazyfikacji węgla lub koksu. Technologia plazmowa pozwala w bardzo wysokiej temperaturze rozdzielić węglowodory na wodór i węgiel.
W kontekście nowoczesnej, niskoemisyjnej gospodarki kluczową technologią pozyskania wodoru jest elektroliza. To proces rozkładu wody pod wpływem stałego prądu elektrycznego.
Kolejną metodą jest piroliza metanu – proces degradacji zachodzący pod wpływem wysokiej temperatury.
Co oznaczają kolory przypisane wodorowi?
Tak zwany zielony wodór to ten, który powstał w wyniku elektrolizy z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii.
Wodór szary powstaje z paliw kopalnych. Może on stać się “niebieski”, jeśli w procesie technologicznym doda się wychwytywanie dwutlenku węgla. Za turkusowy uważa się wodór powstały w procesie pirolizy metanu.
Pojawiają się w tym kontekście także inne kolory. Wodór wyprodukowany dzięki energii słonecznej ma być “źółty”. A wykorzystanie energii jądrowej ma sprawić, że stanie się on “różowy” lub “czerwony”.
Do czego można wykorzystać wodór?
Pierwiastek ten może być spalany podobnie jak obecnie gaz ziemny. Tym samym może być wykorzystywany do ogrzewania czy produkcji energii elektrycznej.
Możliwe jest także zastosowanie wodoru w ogniwach paliwowych. Tak dzieje się na przykład w tak zwanych samochodach wodorowych. Są to samochody o napędzie elektrycznym, tyle że zamiast baterii posiadają właśnie ogniwo wodorowe.
Jakie ograniczenia ma to paliwo?
Wodór jest pierwiastkiem wysokopalnym. Wszelkie działania wokół niego wymagają więc szczególnej ostrożności.
Sporo mówi się też o możliwości wykorzystania istniejącej sieci gazociągów do przesyłu wodoru. W praktyce jednak konieczne będzie ich dostosowanie do takiej roli. A to pociąga za sobą konieczność sporych inwestycji.
Jakie plany na Unia Europejska?
Zgodnie z planem REPowerEU państwa Unii mają wyprodukować 10 milionów ton zielonego wodoru do 2030 roku. Kolejne 10 milionów ton ma pochodzić z importu. Natomiast strategia wodorowa UE zakłada, że do 2025 r. powstaną elektrolizery do produkcji tego gazu o łącznej mocy 6 gigawatów.
Celem jest zastąpienie paliw kopalnych. Komisja Europejska zakłada w szczególności, że wodór odegra ważną rolę w dekarbonizacji przemysłu i transportu ciężkiego.
Jakie plany ma Polska?
W 2021 roku przyjęto “Polską strategię wodorową do do roku 2030 z perspektywą do roku 2040”. Mowa w niej o wykorzystaniu wodoru w energetyce, ciepłownictwie, transporcie i przemyśle.
Jednym z celów jest powstanie instalacji do produkcji tego gazu, w szczególności elektrolizerów, o mocy 2 GW do 2030 roku. Także do 2030 roku zakładane jest osiągnięcie zdolności transportu sieciami gazowymi mieszaniny zawierającej ok. 10 proc. gazów innych niż ziemny, jak np. wodór czy biogaz.
Czytaj także:
- Polska energetycznym spichlerzem Europy? Tak, jeśli rozwinie wodór
- Woda, wodór, węgiel. Raport sektorowy zaprezentowany na II Kongresie 3W
- Rynek wodoru zagrożony? Organizacje apelują o konsultację ustawy
- Bitwa miliarderów o paliwo przyszłości, czyli wodór kontra prąd. A tak naprawdę potrzebujemy obu
- PKN Orlen zbuduje stację tankowania wodoru w Wałbrzychu. Otwarcie planowane w 2024 r.
- Unia stworzy specjalny bank, aby wesprzeć technologie wodorowe. „To absolutny przełom”