Wydatki budżetu w 2023 r. mają wynosić 669,4 mld zł. Tyle zapisano w projekcie ustawy budżetowej. Ale co się kryje za tą kwotą? Oto nasz krótki przewodnik.
Przygotowaliśmy interaktywną mapę przyszłorocznych wydatków budżetowych. Pokazujemy w niej najważniejsze wydatki we wszystkich kategoriach na podstawie projektu budżetu, jaki rząd przesłał do konsultacji partnerom społecznym.
Najbardziej ogólny podział wydatków przedstawia wykres poniżej. Zamieściliśmy tam wartość nakładów w poszczególnych działach budżetu z ostatnich pięciu lat. Dzięki temu można sprawdzić, jak się zmieniały wydatki np. na obronę narodową od 2019 r.
Jakie są największe wydatki w budżecie
Największa część budżetowego tortu to kategoria „różne rozliczenia”. Z kwoty 669,4 mld zł „różne rozliczenia” to aż 174,2 mld zł. Pod tą tajemniczo brzmiącą nazwą kryją się m.in. subwencje dla samorządów. Sama subwencja oświatowa ma w przyszłym roku wynieść ponad 60,6 mld zł.
W różnych rozliczeniach jest też 52,7 mld zł rezerw ogólnych i celowych i rozliczenia z Unią Europejską z tytułu środków własnych. To niemal 35,3 mld zł.
Drugą co do wielkości pozycją w budżecie są wydatki z tytułu ubezpieczeń społecznych. W przyszłym roku ma to być w sumie 117,8 mld zł. Najwięcej, bo prawie 65 mld zł, wyda Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, który wypłaca emerytury i renty. Drugi co do wielkości plan wydatków w tej części budżetu ma Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Świadczenia dla rolników mają kosztować 20,1 mld zł.
Skokowy wzrost wydatków na obsługę długu
Szczegółowe rozbicie wydatków w poszczególnych kategoriach przedstawia nasza interaktywna mapa budżetu. Prezentujemy ją poniżej. Żeby odczytać szczegółowe dane trzeba klikną w rodzaj wydatków, który nas interesuje.
Z naszego zestawienia wynikają jeszcze dwie rzeczy. Po pierwsze, radykalnie wzrosła rola wydatków na obronę narodową. W przyszłym roku będzie to trzecia co do wielkości kategoria. Wydatki na wojsko wyprzedziły nawet nakłady na rodzinę, które do tej pory były jednymi z najważniejszych. Przyszłoroczne nakłady na rodzinę (w tej części mieszczą się m.in. wypłaty 500 plus) to ponad 63,6 mld zł. Tymczasem obrona narodowa ma kosztować rekordowe 85,5 mld zł.
Drugie spostrzeżenie to skokowy wzrost kosztów obsługi długu Skarbu Państwa. O ile w tym roku obsługa długu ma kosztować 26 mld zł, to już w roku przyszłym nakłady na ten cel sięgną 66 mld zł. Wzrost będzie więc ponad dwa i półkrotny. Taki będzie skutek wzrostu stóp procentowych, ale też znacznie większych, niż w tym roku potrzeb pożyczkowych budżetu państwa. Rząd planując na przyszły rok deficyt na poziomie 65 mld zł liczy się z koniecznością większych emisji obligacji, by ten deficyt sfinansować.
Polecamy także:
- Podwyżki w budżetówce dwa razy niższe, niż inflacja. Związki zawodowe grożą protestami
- Mniejszy wzrost PKB, wyższa inflacja, wzrost deficytu. Rząd przyjął projekt budżetu na 2023 r.
- To nie minimalny CIT. MF ujawnia, jak ściąga miliardy od firm do budżetu
- Sztuczki w finansach publicznych. Wiemy, ile rząd wydał poza budżetem państwa
- Miliardy złotych z budżetu. Ekonomiści wyliczają, ile rząd zapłaci za walkę ze wzrostem cen energii
- Budżet już nie zarabia na uprawnieniach do emisji CO2 tyle, co rok temu. Mamy nowe dane