Rola informatyków oraz rozwoju technologicznego w badaniach nad nowymi rozwiązaniami w medycynie jest nieoceniona. Efektywne i coraz nowocześniejsze metody wykorzystujące zaawansowane systemy widoczne są zwłaszcza w onkologii.
Analiza Big Data umożliwia poszukiwania indywidualnych propozycji terapeutycznych i zwiększania ich skuteczności. Eksperci nie mają wątpliwości, że onkologia oparta właśnie na tych narzędziach, rozwijana na styku biotechnologii, informatyki, farmacji i medycyny, nazywana precyzyjną, to najlepsza droga rozwoju terapii przeciwnowotworowych.
Informatycy w walce z rakiem
Aktualna wiedza na temat chorób nowotworowych, mechanizmów ich powstawania i rozwoju oraz tego, czego potrzebuje nauka, aby z nimi zwyciężyć, prowadzi do jednego wniosku.
„Informatyka. To słowo-klucz nowoczesnej onkologii. Współczesne badania nad nowotworami powinny się opierać – i już się opierają – na analizie ogromnej liczby danych. Nieustanny rozwój technologii pozwala zdobywać coraz to głębsze, bardziej zaawansowane, wcześniej niemożliwe do pozyskania dane. Aby je skutecznie wykorzystać i przełożyć na korzyść dla pacjentów, dane te musimy być w stanie efektywnie gromadzić oraz przetwarzać w informacje używając wysoce zaawansowanych metod analitycznych. Systemy IT dają nam niespotykane do tej pory możliwości w tym zakresie” – wyjaśnia Paweł Pyszlak, Dyrektor Generalny Globalnego Centrum Rozwiązań IT Roche.
Dlatego czołowe innowacyjne firmy farmaceutyczne inwestują w rozwój centrów IT, rozwiązania cyfrowe, kadry programistyczne i technologiczne. Roche już 16 lat temu otworzył w Warszawie swoje Globalne Centrum Rozwiązań IT. Jego celem jest tworzenie specjalitycznych rozwiązań software’owych, które m.in. wspierają naukowców Roche w wynajdywaniu nowych molekuł, umożliwiają produkcję i dystrybucję leków na całym świecie lub wspierają pacjentów w trakcie choroby.
Nad tymi rozwiązaniami pracuje ponad 500 wysokiej klasy polskich specjalistów IT w biurach w Warszawie i Poznaniu. Centrum cały czas rozbudowuje swoją strukturę, tworzy nowe miejsca pracy i poszukuje doświadczonych programistów i ekspertów IT.
Przyszłość onkologii leży w metodach precyzyjnych
Analiza baz danych i wykorzystanie zaawansowanych systemów medycznych jest niezwykle ważnym elementem medycyny precyzyjnej. Wywodzi się ona z kluczowego twierdzenia, że nowotwór jest chorobą genomu. Co to oznacza?
„U około jednej czwartej pacjentek z wykrytym nowotworem piersi występuje zaburzenie jednego z genów – genu kodującego białko HER2. W ramach dedykowanej terapii mogą korzystać z leków anty-HER2, działających na to konkretne zaburzenie. Dzięki badaniom genomów nowotworów wiadomo już jednak, że taka mutacja może występować również w wielu różnych rakach. Co daje nam ta wiedza? Leki przeznaczone dotychczas dla chorych na raka piersi z zaburzeniem HER2 mogłyby pomóc innym pacjentom” – tłumaczy Aleksander Sowa, dyrektor ds. strategii i rozwoju portfolio w Roche Polska.
Nowoczesne technologie, sekwencjonowanie genomu, stwarzają możliwości lepszego poznania choroby u poszczególnych pacjentów oraz zwiększenia opcji terapeutycznych planowanych dla nich indywidualnie.
Jak wskazują badania, współczynnik odpowiedzi na leczenie u pacjentów onkologicznych w przypadku terapii spersonalizowanej jest ponad dwukrotnie wyższy niż w przypadku terapii tradycyjnych. Dlatego to w obszar medycyny personalizowanej inwestuje nowoczesny rynek farmaceutyczny.
W Roche obecnie już ponad 60% nowych leków wprowadzanych na rynek rozwijana jest zgodnie z jej zasadami.
Owocna przyjaźń naukowca z informatykiem
Dalszy rozwój nowoczesnej onkologii opiera się na bliskiej współpracy naukowców z ekspertami IT – wymianie danych, kompetencji, wzajemnym przyswojeniu narzędzi. To, jak owocna może to być relacja, zależne jest od wielu uwarunkowań.
Sektory zarówno publiczny, jak i prywatny, powinny wspierać infrastrukturę sprzyjającą jej rozwojowi. Zachęcanie inwestorów, dotowanie przedsięwzięć z pogranicza medycyny i technologii, przyznawanie grantów, weryfikacja i optymalizacja otoczenia legislacyjnego – to wszystko będzie przyczyniać się nie tylko do odkrywania nowych rozwiązań, ale także wdrażania ich w życie.
Potrzebę bliskiej współpracy obu środowisk dostrzegają liderzy na rynku innowacyjnych rozwiązań w medycynie.
„Skoncentrowanie w Warszawie dwóch kluczowych ośrodków technologiczno-badawczych – Regionalnego Centrum Badań Klinicznych dla Europy Środkowo-Wschodniej i Roche Global IT Solution Centre – nie jest przypadkowe. To dwa obszary, dwie specjalizacje, które odpowiadają za coraz lepsze poznawanie mechanizmów chorobowych i odkrywanie innowacyjnych terapii. Są absolutnie nieocenione i niezbędne w rozwoju innowacyjnej onkologii, a także wielu innych dziedzinach medycyny” – dodaje dr Sowa.
Czytaj także: Polska jest dopiero na początku drogi do informatyzacji medycyny – wywiad z Wiktorem Janickim, dyrektorem Roche Polska