Sytuacja gospodarcza w Argentynie pogorszyła się w 2023 r. To wpływa na nastroje społeczeństwa i radykalne kroki podejmowane przez rząd – uważa Polski Instytut Ekonomiczny.
PKB Argentyny zmniejszy się o 2,5 proc., a inflacja, według szacunków MFW, wyniesie 121,7 proc. To najwyższy wskaźnik inflacji od 1991 r.
Największy spadek aktywności gospodarczej zanotowano w sektorze rolnym (-40,2 proc. w skali roku za II kwartał tego roku), spowodowany m.in. wyjątkową suszą, nienotowaną od około 60 lat. Straty w eksporcie produktów rolnych wynoszą ok. 20 mld dolarów w porównaniu z 2022 r.
W Argentynie nastąpił też gwałtowny, największy od czasu pandemii, wzrost poziomu ubóstwa. W I połowie 2023 r. wskaźnik ubóstwa wzrósł o 6,4 pkt. proc. w skali roku. Osiągnął poziom 40,1 proc. Towarzyszył temu także wzrost ubóstwa skrajnego z 8,2 proc. do 9,3 proc.
Wybory prezydenckie w cieniu problemów
Trudności gospodarcze Argentyny wpływają na radykalizację postulatów przedstawianych przed wyborami prezydenckimi, które odbędą się 22 października. Do głównych postulatów poprawy sytuacji należą m.in. dolaryzacja gospodarki lub wprowadzenie wirtualnej waluty.
Projekt dolaryzacji zaproponował zwycięzca prawyborów, które odbyły się w sierpniu – Javiera Milei ze skrajnie prawicowej koalicji La Libertad Avanza. Propozycja oparta jest na przekonaniu, że odpowiedzialny za obecną sytuację jest wyłącznie rząd i Milei jako prezydent zamierza drastycznie zmniejszyć wydatki rządowe.
Dolaryzacja ma natomiast pomóc w zarządzaniu oczekiwaniami inflacyjnymi oraz odciąć od możliwości budżetowego finansowania monetarnego poprzez likwidację banku centralnego. Gospodarka Argentyny jest od lat nieformalnie zdolaryzowana. Jednak zdaniem MFW, nie jest gotowa na taką zmianę i dolaryzacja nie zastąpi rozsądnej polityki makroekonomicznej.
Chcesz być na bieżąco? Subskrybuj 300Sekund, nasz codzienny newsletter! Obserwuj nas też w Wiadomościach Google.
Dodruk pieniądza w Argentynie jest wysoki – w ciągu roku od lipca 2022 r. podaż agregatu M3 wzrosła o 106 proc. Wartość ta prawdopodobnie wzrośnie po zwiększeniu przedwyborczych wydatków rządowych i sprowadzeniu nowych pieniędzy dodrukowanych w Chinach.
Cyfrowa waluta ma utrudnić unikanie podatków
Inicjatorem tych działań jest m.in. Sergio Massa – drugi ważny kandydat na prezydenta i jednocześnie obecny minister finansów. Doprowadził on m.in. do zniesienia podatku dochodowego dla większości pracowników formalnie zatrudnionych (oprócz zarabiających powyżej około 5 tys. dolarów miesięcznie).
Zaoferował także program, tzw. Plan Platita, polegający na przekazaniu pracownikom nieformalnym i emerytom (ok. 2-3 mln osób) łącznie po 256 dolarów płatne w dwóch ratach w październiku i listopadzie tego roku. Program ten obejmuje też zwolnienia podatkowe dla najbiedniejszych.
Wprowadzenie wirtualnej waluty to również pomysł Massy, identyfikującego źródło problemów gospodarczych raczej w działaniach uczestników rynku. Cyfrowe argentyńskie peso ma ograniczyć uchylanie się od płacenia podatków. To z kolei wynosi około 50 proc. Ma to wyeliminować deficyt budżetowy.
Czytaj także:
- Allianz Trade: Aktywnej walki z inflacją nie będzie, nawet po zmianie rządu
- ING: RPP jeszcze obniży stopy procentowe. A spadek inflacji wyhamuje
- Zakupy wciąż drożeją. Średnia wartość koszyka zakupowego to już prawie 300 zł
- Chiny wprowadzają ograniczenia eksportu grafitu. To utrudni produkcję baterii