Program „Aktywny rodzic” coraz bliżej. To właśnie on zakłada wypłacanie co miesiąc babciowego. Komu przysługiwało będzie nowe świadczenie? W jakiej wysokości będzie wypłacane? Oto odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące nowego rodzaju wsparcia rodziców.
Rząd zakłada, że program „Aktywny rodzic” uruchomiony zostanie 1 października tego roku. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej szacuje, że dzięki niemu już w tym roku uda się zaktywizować 55 tys. rodziców.
Z tego tekstu dowiesz się:
- komu przysługują świadczenia w ramach programu „Aktywny rodzic”;
- przez jaki czas i na jakich zasadach będą one wypłacane;
- czy nadal obowiązywał będzie rodzinny kapitał opiekuńczy;
- czy cudzoziemcy także otrzymają pieniądze;
- ile kosztował będzie program „Aktywny rodzic”.
Zgodnie z projektem, w ramach programu „Aktywny rodzic”, będą obowiązywały trzy rodzaje świadczeń: „aktywni rodzice w pracy”, „aktywnie w żłobku” oraz „aktywnie w domu”.
„Aktywni rodzice w pracy”
Zacznijmy od opcji numer 1. Ze świadczenia „aktywni rodzice w pracy” skorzystają aktywni zawodowo rodzice dziecka w wieku od 12. do 35. miesiąca życia. W ustawie zdefiniowana zostanie aktywność zawodowa, której rodzaj będzie uprawniał do otrzymywania świadczenia. Zastrzyk pieniężny będzie przysługiwał w wysokości 1500 zł miesięcznie przez 24 miesiące.
Rodzice zdecydują na co przeznaczą te środki. Będą mogli np. sfinansować z nich opiekę sprawowaną przez nianię czy babcię (w tym emerytkę) na podstawie umowy uaktywniającej. Składki od tej umowy pokryje państwo (do wysokości podstawy nie wyższej niż 50 proc. wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę).
Jak podkreśla resort rodziny, pracy i polityki społecznej pozwoli to na dokonywanie corocznej waloryzacji wysokości emerytury osoby zatrudnianej na tę umowę. Zawarcie umowy uaktywniającej nie będzie jednak warunkiem otrzymania świadczenia.
Zobacz także: Pieniądze to nie wszystko, czyli dlaczego Polki nie chcą mieć dzieci. Eksperci podali przyczyny
Nowe świadczenie ma przysługiwać także tym rodzicom, którzy już wrócili na rynek pracy i mają dziecko w wieku od 12 do 35 miesięcy. W przypadku, gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną rodziców, kwota świadczenia zostanie ustalona po połowie dla każdego z rodziców.
W projekcie zapisano, że w przypadku gdy matka albo ojciec marnotrawią wypłacane im świadczenie „aktywni rodzice w pracy” albo wydatkują je niezgodnie z celem, należne świadczenie „aktywni rodzice w pracy” w całości lub w części będzie im przekazywane odpowiednio przez kierownika ośrodka pomocy społecznej albo dyrektora centrum usług społecznych w formie rzeczowej lub w formie opłacania usług.
„Aktywnie w żłobku”
Czas na opcję numer 2. Świadczenie „aktywnie w żłobku” zastąpi dofinansowanie do opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna. Obecnie to 400 zł.
Zgodnie z zapisami ustawy, świadczenie „aktywnie w żłobku” będzie przysługiwało rodzicom na dziecko, które uczęszcza do żłobka, klubu dziecięcego albo jest objęte opieką sprawowaną przez dziennego opiekuna, nie dłużej jednak niż do ukończenia roku szkolnego, w którym dziecko ukończy 3. rok życia lub w przypadku gdy niemożliwe lub utrudnione jest objęcie dziecka wychowaniem przedszkolnym – 4. rok życia.
Polecamy również: Urlop rodzicielski: zaoferuj ojcom odpowiednie świadczenie, a zaangażują się w opiekę nad dzieckiem
„Aktywnie w żłobku” wynosić będzie do 1500 zł (nie więcej niż wysokość opłaty, jaką rodzice ponoszą za pobyt dziecka w instytucji opieki). Projektodawcy zastrzegli jednak, że do opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna, nie wlicza się opłaty za wyżywienie.
Świadczenie „aktywnie w żłobku” będzie przekazywane na rachunek bankowy podmiotu prowadzącego żłobek, klub dziecięcy, zatrudniającego dziennego opiekuna lub rachunek bankowy dziennego opiekuna prowadzącego działalność na własny rachunek. Środki mają pojawiać się do 20. dnia każdego miesiąca, za miesiąc poprzedni. W przypadku pozostałych rodzajów świadczeń pieniądze trafią na konto rodziców.
„Aktywnie w domu”
I jeszcze trzeci wariant, czyli rodzic zostaje z dzieckiem w domu. Także świadczenie „aktywnie w domu” ma być wsparciem dla rodziców dzieci w wieku od 12. do 35. miesiąca życia. Chodzi o osoby, które nie będą uprawnione lub z własnej woli nie zdecydują się na skorzystanie z dwóch pozostałych świadczeń.
Jak zapisano w projekcie, będzie to w szczególności dotyczyć sytuacji, gdy rodzice pozostaną nieaktywni zawodowo i nie będą mogli uzyskać prawa do świadczenia „aktywni rodzice w pracy” lub ich dziecko nie będzie uczęszczało do instytucji opieki i nie będą mogli pobierać świadczenia „aktywnie w żłobku”.
Świadczenie „aktywnie w domu” będzie można uzyskać na każde dziecko. Wypłacane będzie w wysokości 500 zł miesięcznie przez 24 miesiące.
Koniec z rodzinnym kapitałem opiekuńczym
– Wprowadzenie świadczenia „aktywnie w domu” skutkuje koniecznością uchylenia dotychczas obowiązującej ustawy z dnia 17 listopada 2021 r. o rodzinnym kapitale opiekuńczym (Dz. U. z 2023 r. poz. 883) – poinformowało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Rodzic będzie miał możliwość zmiany, nawet wielokrotnej, jednego świadczenia na inne. Przy czym na to samo dziecko, za dany miesiąc, można otrzymać tylko jedno świadczenie.
Powiększone kwoty dla niepełnosprawnych dzieci
Jednocześnie dofinansowanie opieki nad dziećmi z niepełnosprawnością będzie wyższe. W przypadku wariantów „aktywni rodzice w pracy” wyniesie 1900 zł, natomiast w wariancie „aktywni w żłobku” – do 1900 zł (nie więcej niż wysokość opłaty, jaką rodzice ponoszą za pobyt dziecka w instytucji opieki).
Chodzi tu o dzieci, które „potrzebują stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz koniecznością codziennego współudziału opiekuna dziecka w leczeniu, rehabilitacji i edukacji”.
Czy świadczenia będą wypłacane cudzoziemcom?
Dwa ze świadczeń, czyli „aktywni rodzice w pracy” oraz „aktywni w domu” będą przysługiwały także cudzoziemcom. Trzeba jednak spełnić określone warunki. I tak np. cudzoziemcy mogą otrzymać pieniądze jeżeli wynika to z wiążących Rzeczpospolitą Polską dwustronnych umów międzynarodowych o zabezpieczeniu społecznym. Inny warunek to przebywanie na terytorium RP na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, posiadanie karty pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”, czy też posiadanie wizy krajowej w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych.
W projekcie ustawy możemy przeczytać też, że cudzoziemcy otrzymają świadczenie, jeżeli zamieszkują z dziećmi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Z wyłączeniem: obywateli państw trzecich, którzy uzyskali zezwolenie na pracę na terytorium państwa członkowskiego UE na nie więcej niż 6 miesięcy, obywateli państw trzecich przyjętych w celu podjęcia studiów lub pracy sezonowej oraz obywateli państw trzecich, którzy mają prawo do wykonywania pracy na podstawie wizy.
Chcesz być na bieżąco? Subskrybuj 300Sekund, nasz codzienny newsletter!
Rocznie program „Aktywny rodzic” kosztował będzie 8,9 mld zł. Pieniądze będą pochodziły z zasobów ZUS oraz Funduszu Pracy. Premier Donald Tusk ocenił, że „wpływy ze składek i podatków będą w dużym stopniu równoważyły nakłady na program”.
Rząd zakłada, że dzięki nowym przepisom spadnie liczba gmin, w których nie ma żadnej instytucji opieki nad dziećmi do lat 3 (obecnie to 1056 gmin) oraz wzrośnie poziom dostępności do opieki żłobkowej o ok. 10 proc.
To też może Cię zainteresować:
- Po co nam babciowe? Wydajemy dużo na opiekę nad dziećmi, choć miejsc w żłobkach przybyło [GRAFIKA]
- Ani babciowe, ani becikowe, ani 700 Plus. Polacy mówią co zrobić, by rodziło się więcej dzieci
- Polacy podzieleni przez „babciowe”. Połowa jest za, jedna trzecia mówi „nie”
- Płatna opieka nad wnukami babciom się nie kalkuluje. Eksperci o programie „Aktywny rodzic”