Ministrowie państw Unii Europejskiej zgodzili się, że konieczne będzie ograniczenie nadzwyczajnych zysków producentów energii. Nie obejdzie się bez redukcji jej zużycia. Bardziej szczegółowe propozycje możemy poznać w najbliższych tygodniach.
Niewiążące ustalenia poczyniono na nadzwyczajnym posiedzeniu Rady Unii Europejskiej w składzie ministrów odpowiedzialnych za energię. Przewodniczył mu czeski minister przemysłu i handlu Jozef Sikela.
– Udało nam się znaleźć jednoznaczny kierunek dla działań, które musimy podjąć – mówił podczas konferencji prasowej minister.
Limity zysków i cen
– Pierwszy obszar to nałożenie limitu na przychody producentów energii o niskich kosztach wytwarzania i wprowadzanie opłaty solidarnościowej od firm wykorzystujących paliwa kopalne. Będzie ona wykorzystana do złagodzenia wpływu wysokich cen energii na klientów – wskazał Jozef Sikela.
Po drugie ministrowie oczekują, że Komisja Europejska zaproponuje nadzwyczajną i tymczasową interwencję, w tym cenę maksymalną na gaz.
Jozef Sikela zaznaczył, że limit ceny gazu jest jednym z trudniejszych tematów do dyskusji.
Oszczędzanie energii
Ministrowie zaprosili również Komisję do zaproponowania skoordynowanej redukcji zapotrzebowania na energię elektryczną w całej UE.
– Powinno to zmniejszyć nacisk na produkcję energii. To także proponowana odpowiedź na mniejszą dostępność i wysokie ceny energii – mówił minister.
Zapytany o szczegóły minister wskazał, że spodziewa się dobrowolności oszczędzania. Przynajmniej do pewnego poziomu, który będzie jeszcze przedmiotem dyskusji.
Rada prosi też Komisję o zaprojektowanie środków, które pomogą rozwiązać kwestię obniżonej płynności na rynku handlu energią.
Plan szybkich działań
– Jeśli będzie taka potrzeba, jestem gotowy zwołać kolejne nadzwyczajne posiedzenie w celu przyjęcia konkretnych rozwiązań przed końcem tego miesiąca – zapowiedział Jozef Sikela.
– Solidarność i koordynacja muszą być podstawami naszego działania w obliczu kryzysu. Cieszę się, że taki duch panował na spotkaniu ministrów – mówiła unijna komisarz ds. energii Kadri Simson.
Propozycje Komisji Europejskiej
Przypomniała też propozycje przedstawione przez przewodniczącą Komisji Ursulę von der Leyen. Zaproponowała ona, by państwa Unii zobowiązały się do „inteligentnego” oszczędzania energii.
Według tej propozycji na rosyjski gaz ma być nałożona cena maksymalna. Firmy energetyczne mają natomiast płacić opłatę od zwiększonych zysków. Sprzedawcy energii mogliby natomiast otrzymać gwarancje państwowe.
– Jak powiedziałam dziś ministrom, Komisja gotowa jest też opracować dodatkowy indeks dla LNG. Obecny wskaźnik cenowy znany jako TTF jest powiązany z relatywnie małym rynkiem opartym na gazociągach. Nie odzwierciedla to aktualnej rzeczywistości w UE – wskazała też komisarz.
Dodała, że Komisja chce przyspieszyć prace w ramach unijnej platformy energetycznej pozwalającej wspólnie negocjować ceny. Sama Kadri Simson planuje wkrótce odwiedzić Algierię, gdzie będzie rozmawiać o eksporcie energii do Europy.
– W przyszłym tygodniu będziemy proponować bezprecedensowe środki w odpowiedzi na bezprecedensową sytuację – podsumowała komisarz.
Co z systemem ETS?
– Uwolnienie pewnej ilości uprawnień [do emisji CO2] z rezerwy stabilności rynku mogłoby być częścią rozwiązania. Jeśli chodzi schemat działania rynku, są do wprowadzenia środki nadzwyczajne, które powinny być tymczasowe – mówił Jozef Sikela.
Komisarz Kadri Simson zaznaczyła, że reforma działania systemu ETS jest konieczna w średnioterminowej perspektywie.
– Moje służby właśnie teraz pracują nad tym, by zaprezentować propozycję legislacyjną. Mamy nadzieję, że propozycja, bazująca na ocenie wpływu, będzie gotowa na początku przyszłego roku – powiedziała.