W Chinach w oficjalnych dokumentach państwowych dane ujęto jako kolejny – po pracy, kapitale, ziemi i technologii – czynnik produkcji. W przeciwieństwie do pozostałych czynników wymiana danych nie odbywa się swobodnie na rynku przy jasno określonych zasadach.
Ilość danych systematycznie wzrasta, jednak nie idzie za tym ich większe wykorzystanie przez różne podmioty. Według szacunków podanych przez Federację Przemysłu Niemieckiego, 90 proc. małych i średnich przedsiębiorstw w Niemczech jest niechętnych dzieleniu się danymi. Obawiają się np. nieuprawnionego dostępu.
Normy i reguły, które uregulowałyby tę wymianę to aktualnie jeden z głównych kierunków działań Unii Europejskiej, Chin i USA w obszarze gospodarki cyfrowej. Unia Europejska może pochwalić się sukcesami w kwestii regulacji danych osobowych (RODO).
Mimo to, wciąż pracuje nad regulacjami rynku danych nieosobowych czy tworzonych przez firmy, w tym danych przemysłowych. Naprzeciw tym potrzebom wychodzą inicjatywy takie jak projekty rozporządzeń Data Governance Act czy konsultowanego niedawno Data Act.
Rozwój rynku zależy od prawidłowych rozwiązań prawnych
Kluczowymi problemami w tych regulacjach są m.in.:
- kwestia zaufania do udostępniania danych,
- brak odpowiednich struktur i procesów do ich udostępniania
- problemy technologiczne.
Wszystkie stoją na przeszkodzie rozwoju rynku wymiany danych (zwłaszcza gospodarczych) i wykorzystaniu ich wartości ekonomicznej.
Fundacja Instrat również odnotowała, że jednym z problemów w zakresie wymiany danych jest ograniczone zaufanie podmiotów gospodarczych do chmur przechowujących dane. Rozwiązaniem, które proponuje, są m.in. certyfikowane europejskie wspólnice danych (instytucje, których celem jest umożliwienie współdzielenia i wykorzystywania danych, a jednocześnie ich ochrona w interesie publicznym).
Czytaj także: Nasze dane, nawet bzdurne, są dziś najcenniejszą walutą świata. Ekspert tłumaczy, jakie są tego skutki
Istnieją również przykłady inicjatyw prywatnych, takie jak centra danych. Ich zadaniem jest przechowywanie danych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania firmy poza nią, przy jednoczesnym zachowaniu kontroli nad danymi.
We Francji plany dotyczące budowy własnego centrum danych stworzyła w 2020 r. sieć przemysłowców z regionu Alzacji Północnej. Podobne centra funkcjonują także m.in. w Niemczech.
Jakie wyzwaniom muszą sprostać regulacje?
Wspomniane wyżej europejskie projekty mają sprzyjać wykorzystaniu przez sektor publiczny danych tworzonych przez sektor prywatny (business-to-government, B2G). także problem dostępu do danych i ich wykorzystania na linii business-to-business (B2B) ma zostać przy ich pomocy rozwiązany.
Regulacje ujmą też tworzenie bardziej konkurencyjnych rynków usług przetwarzania w chmurze czy zabezpieczenie danych nieosobowych na arenie międzynarodowej.
Ostatecznym celem opisanych regulacji jest ustanowienie zarysowanego w Europejskiej strategii w zakresie danych jednolitego rynku. To umożliwi swobodny przepływ danych w UE między przedsiębiorstwami, instytucjami publicznymi czy naukowcami.
Czemu to ważne?
Od tego, w jaki sposób zostanie uregulowana wymiana danych na linii B2B i B2G, zależy jaki wpływ będą miały dane i ich wymiana na gospodarki unijne i ich innowacyjność.
Sukces w tym zakresie pozwoli również wykorzystać potencjał bardzo dużych zasobów danych przemysłowych tkwiących w gospodarkach unijnych. Natomiast zaniechanie lub złe przepisy będą oddaniem pola Chinom albo Stanom Zjednoczonym na kolejnym odcinku technologicznej i gospodarczej rywalizacji.
Rynek najmu mieszkań kuleje nie tylko w Polsce. Europa Zachodnia próbuje uregulować kwestię czynszów