Kraje Europy Środkowo-Wschodniej mają możliwości, aby zdecydowanie przyspieszyć rozwój sektora teleinformatycznego (ICT) i stać się cyfrowym liderem w Unii Europejskiej – wynika z najnowszego raportu PwC i CEE Digital Coalition. Muszą jednak m.in. przeznaczać więcej pieniędzy na badania i rozwój oraz przeprowadzić transformację cyfrową firm i administracji publicznej.
Państwa Europy Środkowo-Wschodniej (Central and Eastern Europe, CEE) posiadają zasoby i potencjał do wzmocnienia oraz rozwoju sektora ICT. Jest to o tyle istotne, że gospodarka cyfrowa odgrywa kluczową rolę w napędzaniu wzrostu gospodarczego, tworzeniu miejsc pracy oraz zwiększaniu ogólnej konkurencyjności regionu.
Mocne strony Europy Środkowo-Wschodniej
Czym zatem może pochwalić się Europa Środkowo-Wschodnia? PwC i CEE Digital Coalition podkreślają, że w wielu cyfrowych obszarach państwa naszego regionu wypadają znacznie lepiej niż te z zachodniej Europy. Procentowo mamy więcej firm działających w sektorze cyfrowym. Średnia liczba firm z sektora ICT na 1000 mieszkańców wynosi 4,35 w krajach Europy Środkowo-Wschodniej i tylko 2,13 w państwach Europy Zachodniej.
Poza tym eksperci wskazują, że w ciągu ostatnich 25 lat kraje Europy Środkowo-Wschodniej doświadczyły gwałtownego wzrostu gospodarczego. Pionierami były Litwa, Łotwa i Rumunia. Ich realny PKB per capita wzrósł odpowiednio o 201,5 proc., 185,4 proc. i 179,3 proc. Przez ten sam okres rozwinięte gospodarki, takie jak Francja czy Niemcy, urosły odpowiednio tylko o 24 proc. i 30 proc.
Chcesz być na bieżąco? Subskrybuj 300Sekund, nasz codzienny newsletter!
Do tego eksport usług komercyjnych ICT wzrósł we wszystkich gospodarkach Europy Środkowo-Wschodniej (CEE) ponad sześciokrotnie między 2005 a 2021 rokiem. W tym samym okresie kraje Europy Zachodniej odnotowały trzykrotny wzrost. Może to wynikać z przeniesienia produkcji sprzętu ICT do regionu CEE (ze względu na niższe koszty pracy).
– Kraje Europy Środkowo-Wschodniej dysponują szeroką pulą utalentowanych specjalistów IT, co powoduje, że firmy z branży tech coraz częściej tu lokują swoje nie tylko fabryki, ale i centra badawczo-rozwojowe. Do tego dochodzi solidna i ciągle rozbudowywana cyfrowa infrastruktura, zwłaszcza widoczne są inwestycje w szybki internet, chmurę oraz centra danych, a usługi cyfrowe są ciągle rozbudowywane. Czynniki te powodują, że sektor ICT w tym regionie rozwija się coraz szybciej i ma szansę w ciągu kolejnych lat stać się cyfrową lokomotywą dla całej Unii Europejskiej – uważa dr Paweł Oleszczuk, wicedyrektor PwC Polska w zespole doradztwa dla sektora publicznego i analiz ekonomicznych, jeden z autorów badania.
Nad tym trzeba jeszcze popracować
Najpierw jednak państwa regionu muszą zmierzyć się z cyfrowymi wyzwaniami, które przed nimi stoją. Największe to transformacja cyfrowa przedsiębiorstw i administracji publicznej, z którą jesteśmy w tyle w porównaniu z krajami zachodnimi. Odsetek firm stawiających w codziennej pracy na nowoczesne rozwiązania chmurowe jest o 14 proc. większy w Europie Zachodniej. Tu wynosi on 53,5 proc.
Problemem jest również mniejsza niż w Europie Zachodniej produktywność pracowników zatrudnionych w sektorze ICT.
– Przedsiębiorstwa ICT w Europie Zachodniej zazwyczaj mają wyższą produktywność. Osiągają wartość dodaną na pracownika w wysokości 135 512 euro, w porównaniu do 45 351 euro w krajach Europy Środkowej i Wschodniej – dowiadujemy się z raportu „Sektor ICT w krajach Europy Środkowo-Wschodniej jako regionalny motor wzrostu”.
Jest jeszcze jedna słaba strona państw z naszego regionu. Łączne wydatki na badania i rozwój (R&D) we wszystkich krajach Europy Środkowej i Wschodniej nie przekroczyły nawet bariery 7,2 miliarda euro. Wydajemy na te cele mniej niż Francja, nie wspominając już o Niemczech, które alokują więcej niż jedną trzecią tego, co cała Unia Europejska wydaje na R&D. Najwyższy procentowy udział wydatków na ten cel ma Słowenia (2,11 proc. PKB). Wyróżniają się również Czesi i Estończycy (powyżej 1,5 proc. PKB). Polska plasuje się w środku tej stawki. Najmniej z krajów regionu wydaje Rumunia (zaledwie 0,46 proc. PKB).
Motory napędowe na kolejne lata
Są jeszcze inne kwestie, na które powinny zwrócić uwagę państwa z Europy Środkowo-Wschodniej. Eksperci podkreślają, że motorem napędowym dla regionu w najbliższych latach będą po pierwsze sztuczna inteligencja. Po drugie rosnące zapotrzebowanie na rozwiązania oraz usługi z zakresu cyberbezpieczeństwa.
Pod warunkiem odpowiedniego wsparcia, technologia AI może zwiększyć produktywność, rewolucjonizując rynek pracy i przyczyniając się do tworzenia nowych stanowisk. Z kolei, jak wynika z badań PwC, aż 87 proc. przedsiębiorców działających w Europie Środkowo-Wschodniej, którzy obecnie nie korzystają z chmury, w ciągu najbliższych 2 lat przeniesie tam część swojej działalności. Ma to sprawić, że będą bardziej konkurencyjne.
To też może Cię zainteresować:
- Najbardziej pożądane zawody w 2024 roku. Już nie tylko programiści pilnie poszukiwani
- Pracownicy IT ruszają na łowy. Szukają pracy, bo chcą więcej zarabiać
- Państwu już dziękujemy. Absolwenci tych studiów będą mieli problem, żeby znaleźć pracę
- Stawki dla freelancerów poszły w górę. Inflacja nie daje jednak o sobie zapomnieć