Aż jedna trzecia lekarzy w krajach należących do OECD ma 55 i więcej lat. W Polsce do tej grupy wiekowej należy nawet 38 proc. medyków. To oznacza, że w kolejnych latach liczba lekarzy będzie spadać, choć już jest ich niewielu. Problem dotyczy szczególnie regionów wiejskich.
Jak wynika z najnowszych danych Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) w większości krajów Europy zaczyna brakować lekarzy. Największy problem ma Turcja. Jest to niepokojące w obliczu zmian demograficznych. Społeczeństwa europejskie starzeją i coraz więcej osób będzie potrzebowało opieki medycznej. Tymczasem lekarzy będzie dalej ubywać, ostrzegają eksperci OECD.
Ilu lekarzy zajmuje się 1000 pacjentów?
W 2021 r. średni wskaźnik liczby lekarzy na 1000 osób w krajach OECD wynosił 3,7. Pod tym względem wyróżniają się Grecy, gdzie na tysięczną populację przypadało 6,3 lekarza.
Najgorzej natomiast sytuacja wygląda w Turcji, gdzie liczba lekarzy na 1000 osób wynosi 2,2
A jest w Polsce? Nad Wisłą na 1000 osób przypada 3,4 lekarza. Nie mamy więc powodów do zadowolenia, mimo że dostępność lekarzy w Polsce jest na poziomie niewiele niższym niż średni dla OECD. Niektórym europejskim krajom udaje się osiągnąć lepsze niż nasz rezultaty. W szczegółach pokazuje to poniższa mapa.
Lekarze nie chcą pracować na wsi
Eksperci OECD zwracają uwagę na jeszcze jedno: średnia dla całego kraju nie musi obiektywnie oddawać tego, co się dzieje w poszczególnych regionach. A różnice między regionami są duże. Więcej lekarzy na 1000 mieszkańców pracuje w regionach metropolitalnych, ponieważ to tu koncentrują się usługi specjalistyczne. Za to na wsiach lekarze nie chcą pracować.
Jak wyjaśniają eksperci, regiony wiejskie nie cieszą się zainteresowaniem lekarzy, bo medycy obawiają się, że tu ich dochody będą niższe, a możliwości zrobienia kariery mniejsze. Do tego dochodzą izolacja od kolegów oraz brak udogodnień społecznych (takich jak ciekawe opcje edukacyjne dla dzieci czy różnorodne możliwości zawodowe dla partnerów).
Chcesz być na bieżąco? Subskrybuj 300Sekund, nasz codzienny newsletter! Obserwuj nas też w Wiadomościach Google.
Taki stan rzeczy mógłby ulec zmianie. I tu OECD proponuje konkretne rozwiązania. Lekarze pracujący w regionach wiejskich powinni otrzymywać zachęty finansowe. Trzeba też zwiększać liczbę studentów pochodzących z obszarów, gdzie opieka medyczna jest niewystarczająca. Poza tym miejsce wyboru praktyki lekarskiej powinno być regulowane, ale tylko dla świeżo upieczonych absolwentów medycyny lub lekarzy wykształconych za granicą, którzy wracają do kraju. Pomóc może też rozwój telemedycyny, bo ta nie zna barier geograficznych między pacjentami i lekarzami.
Dlaczego Europie brakuje medyków?
Pierwsza odpowiedź – kadra medyczna starzeje się. W 2021 r. lekarze w wieku 55 lat i starsi średnio stanowili 33 proc. kadry w krajach OECD. W Polsce nieco więcej, bo 38 proc. Największy odsetek starszych lekarzy odnotowano we Włoszech (55 proc.), najmniejszy natomiast w Wielkiej Brytanii (14 proc.). Jednocześnie należy liczyć się z tym, że lekarze powyżej 55. roku życia przejdą na emeryturę w ciągu następnej dekady, co pogorszy i tak już istniejące deficyty.
Dlatego zdaniem OECD konieczne jest właściwe planowanie w odniesieniu do lekarskiej kadry. Decydenci muszą brać pod uwagę to, że szkolenie nowych lekarzy trwa około dziesięciu lat.
Trzeba też zachęcać lekarzy, którzy osiągnęli wiek emerytalny do dalszej pracy na pełny lub niepełny etat. Należy zapewnić im odpowiednie warunki pracy.
Lekarze rodzinni zarabiają więcej niż specjaliści
Równie ważny co wiek jest poziom wynagrodzenia. To istotny czynnik wpływający na atrakcyjność (bądź jej brak) zawodu medycznego. I tu OECD ma raczej pozytywne wieści.
We wszystkich krajach należących do OECD wynagrodzenie lekarzy (zarówno lekarzy rodzinnych, jak i specjalistów) jest znacznie wyższe niż średnia płaca pracownika na pełen etat we wszystkich sektorach gospodarki. W 2021 roku lekarze rodzinni zazwyczaj zarabiali od dwóch do pięciu razy więcej niż średnia płaca, podczas gdy dochody specjalistów wynosiły co najmniej dwukrotność, a w niektórych przypadkach nawet sześć razy więcej niż średnia płaca.
W Polsce lekarze pierwszego kontaktu zarabiali w 2021 r. 2,3 raza więcej niż średnia płaca, podczas gdy lekarze specjaliści tylko 1,4 więcej od średniej krajowej. Dla porównania na Węgrzech lekarze rodzinni otrzymywali 3,5 raza więcej niż wynosi średnia płaca, a lekarze specjaliści 4,7 raza więcej.
To też może Cię zainteresować:
- Szwedzi kłócą się o nielegalnych imigrantów. Lekarze, nauczyciele i pracownicy socjalni protestują
- Nieważne ile, ale jak. PAN: wzrost wydatków na zdrowie nie poprawia jakości leczenia
- Gatunki inwazyjne plądrują nasz ekosystem. Zapłacimy za to zdrowiem i kolejnymi miliardami
- Polacy inwestują w zdrowie. Więcej osób wykupiło prywatne ubezpieczenie