Jeszcze tylko półtora tygodnia zostało do zakończenia rozliczeń deklaracji PIT za 2022 r. W związku ze zbliżającym się terminem końca rozliczeń wyjaśniamy, w jaki sposób poradzić sobie z PIT, gdy jesteśmy freelancerami.
W teorii termin rozliczeń minie 30 kwietnia. Natomiast w praktyce będzie to 2 maja, ponieważ 30 kwietnia wypada w niedzielę a ostatnim dniem na rozliczenie PIT jest pierwszy dzień roboczy po dniu wolnym od pracy.
To, w jaki sposób należy rozliczyć się z urzędem skarbowym, zależy od rodzaju umów zawieranych z klientami. Zazwyczaj odbywa się to na dwa sposoby. Pierwszy: freelancer prowadzi własną działalność gospodarczą, co oznacza, że w świetle prawa jest przedsiębiorcą i tak też się rozlicza. Drugi sposób, na jaki decydują się wolni strzelcy, to zawarcie ze zleceniodawcami umowy o dzieło bądź zlecenie, co skutkuje koniecznością rozliczenia podatku tak, jak robią to choćby osoby pracujące na etacie.
Działalność gospodarcza
Freelancerzy prowadzący działalność gospodarczą w okresie podatkowym zobowiązani są do złożenia deklaracji na druku PIT-36. W takiej sytuacji konieczne jest samodzielne obliczenie przychodów, kosztów oraz wysokości należnego podatku.
Natomiast w przypadku chęci rozliczenia wspólnie z małżonkiem, który zobowiązany jest do złożenia PIT-37, dalej jest to możliwe. W takiej sytuacji łącznego rozliczenia dokonać należy na PIT-36.
Oczywiście PIT-36 składają ci, którzy wybrali rozliczenie podatkowe według skali. To opłacalne w przypadku, gdy roczne dochody podatnika nie przekraczają 120 tys. zł brutto. Ale ci, którzy zarabiali więcej i wybrali podatek liniowy (19 proc. PIT) muszą złożyć formularz PIT-36L. Tzw. liniowcy nie mogą odliczać ulg podatkowych (np. na dzieci), rozliczać się wspólnie z małżonkiem, ani nie korzystają z kwoty wolnej, do czego z kolei mają prawo podatnicy na skali podatkowej.
Freelancer bez własnej firmy
Freelancerzy, którzy w ubiegłym roku podatkowym pracowali na podstawie umów zlecenie bądź o dzieło, przed rozpoczęciem sezonu podatkowego powinni otrzymać od swoich klientów druk PIT-11, na podstawie którego zobowiązani są do złożenia w Urzędzie Skarbowym deklaracji PIT-37. Jest to więc najczęstszy przypadek i niewiele różni się on od rozliczania dochodów uzyskanych na podstawie umowy o pracę. Jeśli w ciągu roku pracowaliśmy dla różnych zleceniodawców, a nawet częściowo lub przez pewien okres na etacie, wszystkie przychody zadeklarowane na PIT-11 należy połączyć i rozliczyć wspólnie.
– Freelancerzy, którzy pracują dla wielu klientów, a co za tym idzie – otrzymają w okresie rozliczeniowym wiele druków PIT-11 – powinni uważnie sprawdzić, czy na pewno otrzymali je od wszystkich firm, dla których pracowali. Prawo jasno stanowi, że obowiązek rozliczenia przychodów leży na podatniku nawet wtedy, kiedy nie otrzyma on takiego druku lub zleceniodawca nie zgłosił umowy do urzędu. Gdyby w przyszłości został on skontrolowany, do odpowiedzialności za brak rozliczenia może zostać pociągnięty również freelancer – tłumaczy Dorota Polańska, ekspertka podatkowa aplikacji Pitbot służącej do rozliczania PIT za pomocą czatu ze sztuczną inteligencją.
Zobacz też: Specjaliści IT wracają do biur. Za to zarobki idą w górę, zwłaszcza na B2B
W przypadku, gdy nie otrzymaliśmy PIT-11 od zleceniodawcy, a także nie pojawił się on w Urzędzie Skarbowym, co można sprawdzić w usłudze “Twój e-PIT”, warto poprosić urząd o interwencję. Niezależnie od tego, konieczne będzie przygotowanie deklaracji na podstawie otrzymanych wypłat lub innych danych podatkowych, które posiadamy. Lepiej złożyć źle wypełnioną deklarację, do której możemy później wprowadzić korektę, niż nie złożyć jej wcale.
– Freelancerzy nieposiadający własnej działalności gospodarczej mogą skorzystać z dedykowanej im platformy, która w ich imieniu zawiera właściwą umowę ze zleceniodawcą, a na początku kolejnego roku kalendarzowego wysyła do wykonawcy jeden PIT-11 uwzględniający wszystkie rozliczone w ten sposób umowy. Dzięki temu freelancer nie musi samodzielnie obliczać i odprowadzać podatku dochodowego ani dodatkowo zgłaszać się do urzędu skarbowego – komentuje Bartłomiej Król, Business Developement Manager w Useme.
– Jeśli wykonawca wie, że jego dochody przekroczyły granicę pierwszego progu podatkowego i właściwa stawka PIT dla niego to 32 proc., warto poinformować o tym BOK danej platformy, aby można było odpowiednio skorygować stawkę odprowadzonego podatku. W sytuacji, gdy freelancer przekroczy próg podatkowy w ciągu roku, ale nie zgłosi tego faktu, dana platforma będzie odprowadzała od zawartych umów podatek wysokości 12 proc., a przy okazji składania zeznania podatkowego urząd skarbowy poprosi go o dopłatę należnego podatku – dodaje ekspert.
Nietypowe przypadki – dochody z zagranicy, umowa z osobą fizyczną
Co w sytuacji, kiedy freelancer współpracuje z klientem zagranicznym lub z osobą fizyczną? Wówczas konieczne jest wypełnienie druku PIT-36. Wypełniamy go dla wszystkich dochodów łącznie, również tych, które standardowo rozliczane są poprzez PIT-37. Możliwe, że potrzebne będzie także złożenie załączników. Dla przychodów z zagranicy wypełniamy dodatkowo PIT/ZG, natomiast aby skorzystać z ulg podatkowych, do deklaracji należy dołączyć PIT/O.
Chcesz być na bieżąco? Subskrybuj 300Sekund, nasz codzienny newsletter!
Według raportu Useme „Freelancing w Polsce: zarobki, inflacja i pokolenie Y na rynku pracy” z 2022 roku aż 39 proc. niezależnych specjalistów zadeklarowało, że wśród ich klientów pojawiają się również firmy zagraniczne.