Rozporządzenie Ministerstwa Finansów będzie wystarczające pod względem prawnym, aby doszło do zamiany wskaźników WIBOR na WIRON bez aneksowania umów nawet w tych umowach hipotek, które nie mają klauzul awaryjnych, uważa powołany wczoraj na stanowisko nowy prezes Związku Banków Polskich (ZBP) Tadeusz Białek.
Szef ZBP sugeruje, że być może z uwagi na lepsze przygotowanie procesu, a zwłaszcza konieczność pełniejszego wykształcenia się rynku, niektóre terminy reformy będą wymagały wydłużenia.
W rozmowie z Business Insider Polska Białek ocenia też, że niekorzystny wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie hipotek frankowych może skutkować kosztami, które spowodują poważny kryzys w sektorze bankowym.
Czytaj także: Gdy WIRON zastąpi WIBOR kredyt będzie tańszy. To zasługa niższych odsetek
– Zgodnie z mapą drogową wystąpienie tzw. zdarzenia regulacyjnego i dalsze działania prowadzące do wydania przez Ministerstwo Finansów odpowiedniego rozporządzenia w oparciu o delegację ustawową jest przewidziane na przełom III i IV kwartału bieżącego roku – powiedział Białek.
– W rozporządzeniu ma być określony dzień, w którym ma dojść do konwersji, tzn. zamiany wskaźnika WIBOR na WIRON w czynnych umowach, także w hipotekach. Towarzyszyć będzie temu tzw. spread korygujący, wyrównujący różnice w taki sposób, aby generalnie zamiana była neutralna dla stron. Na razie zakładamy, że konwersja nastąpi z 1 stycznia 2025 r. – dodał.
Rozporządzenie MF wystarczy do zmiany WIBOR na WIRON
Nie zgodził się z opiniami pełnomocników kredytobiorców, według których rozporządzenie MF nie wystarczy, aby doszło do zamiany wskaźników w istniejących umowach, nawet tych, które nie mają tzw. klauzuli awaryjnej.
– To zupełne nieporozumienie. Rozporządzenie MF będzie w zupełności wystarczające pod względem prawnym, aby doszło do zamiany wskaźników WIBOR na WIRON bez aneksowania umów nawet w tych umowach hipotek, które nie mają klauzul awaryjnych. Zamiennik będzie miał zastosowanie z mocy prawa i automatycznie wejdzie do już zawartych umów – powiedział.
– Tak jak stało się to pod koniec 2021 r. w przypadku umów frankowych, gdy decyzją Komisji Europejskiej wskaźnik LIBOR CHF został zamieniony na SARON CHF. W takiej sytuacji opinie niektórych prawników, że będzie wymagany obowiązkowo aneks, to herezja. Nie da się przeprowadzić takiej reformy inaczej w odniesieniu do całego portfela starych umów (tzw. legacy portfolio) niż ‚urzędowa’ konwersja tego portfela wszędzie tam, gdzie nie ma klauzul awaryjnych (których wymóg wprowadzania wprowadziła dopiero regulacja rozporządzenia unijnego BMR) – wyjaśnił prezes.
Według niego, „kancelarie prawne głoszą takie tezy, bo chcą zbudować sobie rynek”. Przypomniał, że próba podważenia rozporządzenia Komisji Europejskiej przez polską frankowiczkę okazała się „spektakularną klęską„: skarga i odwołanie od niej zostały oddalone przez TSUE.
W połowie lutego rzecznik generalny TSUE Anthony Michael Collins orzekł, że po uznaniu umowy kredytu hipotecznego za nieważną ze względu na nieuczciwe warunki konsumenci mogą dochodzić względem banków roszczeń wykraczających poza zwrot świadczeń pieniężnych; banki nie mają tego prawa. Stwierdził również, że to do sądów krajowych należy ustalenie, w oparciu o prawo krajowe, czy konsumenci mają prawo dochodzić tego rodzaju roszczeń oraz, jeżeli tak jest, rozstrzygnięcie o ich zasadności.
Czytaj więcej:
- Wybrano nowego prezesa ZBP. Zmiana po trzech dekadach
- Kiedy WIRON zastąpi WIBOR. Tak banki wyliczą oprocentowanie kredytów [EXPLAINER]
- Wyrok TSUE w sprawie frankowiczów straszy banki. Wiceprezes BNP Paribas: potrzebna jest ustawa
- Sąd Najwyższy o kredytach frankowych: klauzula abuzywna nie unieważnia umowy