Pociągi w Polsce się spóźniają. To niechlubny fakt, z którym nikt nie chce dziś polemizować. Ale są jeszcze gorsze wiadomości: opóźnień z roku na rok jest coraz więcej, co pokazują dane za 2022 rok.
Jak podaje Urząd Transportu Kolejowego (UTK), w 2022 r. poziom punktualności polskich pociągów wyniósł 88,6 proc. To gorzej niż w roku 2021 o 1,49 punktu procentowego.
A dane są nieubłagane. Ubiegły rok przyniósł pogorszenie nie tylko wobec 2021, ale także względem minionych kilku lat. W 2022 r. punktualność w przewozach pasażerskich była o 6 punktów procentowych niższa niż w 2020 r. oraz o 3,84 punktu procentowego słabsza niż w 2019 roku, ostatnim roku przed pandemią.
Czytaj także: Rząd dał pieniądze PKP i spadną ceny biletów. Ale jest kilka znaków zapytania
Przy jednocześnie stale rosnącej, wręcz rekordowej liczbie pasażerów na kolei, opóźnienia pociągów stają się sporym wyzwaniem. W 2022 r. przewieziono największą od lat liczbę pasażerów – było to 342 mln osób. Przewoźnicy uruchomili ponad 1,8 mln pociągów pasażerskich, realizując tym samym rekordową pracę eksploatacyjną.
Spóźniony co trzeci pociąg PKP IC
To tym bardziej niepokojące, że opóźnienia w dużej mierze dotyczą największego dalekobieżnego przewoźnika pasażerskiego – PKP Intercity. Jeszcze w pierwszym kwartale tego roku władze PKP IC chwaliły się rekordowymi wynikami pasażerskimi.
Jak wynika z danych UTK, PKP IC odnotowało w ubiegłym roku drugą od końca punktualność pociągów spośród reszty przewoźników kolejowych. Była ona na poziomie 66,6 proc.
Oznacza to, że w 2022 roku dokładnie jedna trzecia pociągów PKP IC nie przyjechała do stacji o czasie.
Jak czytamy, pociągi opóźnione powyżej 120 min najczęściej należały właśnie do PKP Intercity – w ciągu 2022 r. były to 2 723 pociągi, z czego 708 z nich było opóźnionych w marcu, kiedy to pojazdy PKP IC wspierały akcję ewakuacyjną na granicy z Ukrainą.
Łączny czas opóźnień pociągów PKP Intercity tylko w marcu 2022 r. wyniósł 348 023 min.
– Oprócz marca, miesiącami z największą liczbą opóźnień powyżej 120 min u przewoźnika PKP Intercity w 2022 r. były: lipiec (297 opóźnionych pociągów), sierpień (269 opóźnionych pociągów), luty (245 opóźnionych pociągów) i grudzień (206 opóźnionych pociągów) – czytamy w raporcie UTK.
Dlaczego pociągi się spóźniają?
Według UTK przyczyn pogarszającej się punktualności jest co najmniej kilka. Urząd podkreśla, że ubiegły rok był pod tym względem naprawdę ciężki – głównie przez wzgląd na wybuch wojny w Ukrainie i konieczność zapewnienia dodatkowych przejazdów kilku milionom uchodźców.
W I kwartale 2022 r. do stacji końcowej punktualnie przyjechało 91 proc. pociągów pasażerskich. Wówczas na punktualność wpłynęła m.in. sytuacja z 17 marca 2022 r., gdy poważnej awarii uległ system sterowania ruchem kolejowym, obsługiwany w Lokalnych Centrach Sterowania (LCS). Trwała ona 14 godzin.
W okresie wakacyjnym, czyli od czerwca do sierpnia, część opóźnień pociągów spowodowana była złymi warunkami pogodowymi. Do tego UTK dodaje zwiększony ruch pociągów pasażerskich, generowany nie tylko przez dodatkowe pociągi sezonowe. Wpływ na niego miały również pociągi uruchomione w ramach pomocy humanitarnej dla ukraińskich uchodźców.
Z kolei w ostatnim kwartale 2022 r. przyczyny opóźnień pociągów pasażerskich związane były z awariami urządzeń sterowania ruchem kolejowym. Ale także: ze stanem infrastruktury kolejowej, problemami ze sprawnością eksploatowanego przez przewoźników taboru kolejowego i niekorzystnymi warunkami pogodowymi.
Jak zniechęcić pasażerów
UTK zwraca uwagę, że punktualność na poziomie 88,6 proc. oznacza, że niemal co 12 pociąg nie dojechał do stacji końcowej punktualnie – z wyłączeniem opóźnień do 5 minut. I ma dla przewoźników kilka rad.
– Zarządcy infrastruktury i przewoźnicy powinni minimalizować ryzyko wystąpienia opóźnień nie tylko ze względu na problemy, które spowodują one dla pasażerów, ale również ze względu na ich realne koszty – koszty rekompensat między zarządcą a przewoźnikami i rekompensat dla pasażerów – czytamy.
Chcesz być na bieżąco? Subskrybuj 300Sekund, nasz codzienny newsletter!
Bo choć kolej notuje ostatnimi czasy gigantyczne wzrosty, punktualność jest ważnym czynnikiem – który może zarówno zachęcić, jak i zniechęcić do kolei. W badaniu satysfakcji pasażerów, przeprowadzonym przez UTK, 79 proc. respondentów uznało opóźnienia pociągów za czynnik zniechęcający do kolei. Na problemy z informowaniem o opóźnieniu lub odwołaniu pociągu zwraca uwagę z kolei połowa respondentów. Są to więc wyraźne czynniki, nad którymi polska kolej musi pracować.
Więcej o kolei piszemy tutaj: