Globalne inwestycje w czystą energię wzrosły o 40 proc. od 2020 roku, osiągając 1,8 biliona dolarów w 2023 roku. Zanotowano je głównie w krajach rozwiniętych i w Chinach – kraje rozwijające się odpowiadały jedynie za około 15 proc. tej sumy. Jednak aby powstrzymać zmiany klimatu, konieczne jest podwojenie wartości inwestycji w rozwój czystej energii.
Takie wnioski wynikają z najnowszego raportu Międzynarodowej Agencji Energii (IEA). Innowacyjne technologie energii czystej otwierają drogę do wzrostu gospodarczego przy niższych emisjach, ale przepływy kapitału do tych projektów w krajach rozwijających się pozostają zatrważająco niskie. Raport wskazuje, że Indie i Brazylia są największymi rynkami czystej energii wśród krajów rozwijających się.
Jednakże, istnieje znaczna luka między potrzebami a rzeczywistymi inwestycjami w czystą energię. Aby osiągnąć krajowe cele klimatyczne i energetyczne oraz przyczynić się do ograniczenia globalnego ocieplenia do 1,5 stopnia Celsjusza, inwestycje w czystą energię w krajach rozwijających się muszą wzrosnąć do 870 mld dolarów rocznie do 2030 roku, a następnie do 1,6 biliona dolarów.
Czytaj także: Czysta energia wypiera paliwa kopalne. MAE: W kilka lat popyt na ropę przestanie rosnąć
Wzrost nakładów finansowych jest niezbędny we wszystkich technologiach i sektorach, ale trzy obszary pod tym kątem szczególnie się wyróżniają. Prawie jedna czwarta całkowitej inwestycji w czystą energię w ciągu następnych dziesięciu lat trafi na projekty fotowoltaiczne i wiatrowe o dużej skali, a kolejna jedna czwarta to inwestycje w sieci elektryczne oraz poprawę efektywności energetycznej w budynkach.
Niewielka część całkowitych wydatków inwestycyjnych – mniej niż 50 mld dolarów rocznie – byłaby wystarczająca, aby zapewnić powszechny dostęp do energii elektrycznej i czystych paliw w krajach rozwijających się, podaje Międzynarodowa Agencja Energii.
Wysokie koszty czystej energii hamują rozwój
Jednym z głównych wyzwań w zakresie zwiększenia inwestycji w czystą energię w krajach rozwijających się jest wysoki koszt kapitału. Według raportu IEA, koszty kapitału np. dla projektów fotowoltaiki o skali użytkowej w tych krajach są ponaddwukrotnie wyższe niż w krajach rozwiniętych. Wynika to z większych realnych i postrzeganych ryzyk na poziomie kraju, sektora i projektu.
Podwyższony koszt kapitału zwiększa koszty finansowania i znacznie utrudnia generowanie atrakcyjnych zwrotów z uwzględnieniem ryzyka, zwłaszcza dla stosunkowo kapitałochłonnych technologii czystej energii. W rezultacie kraje rozwijające się mogą płacić więcej za projekty związane z energią czystą lub w ogóle mogą nie być w stanie ich realizować.
Bądź na bieżąco z najważniejszymi informacjami subskrybując nasz codzienny newsletter 300Sekund! Obserwuj nas również w Wiadomościach Google.
Wysokie koszty kapitału prowadzą także do zwiększonych kosztów finansowania i utrudniają generowanie atrakcyjnych zwrotów z inwestycji, szczególnie w przypadku technologii czystej energii, które wymagają znacznego nakładu.
Starania mające na celu zmniejszenie kosztu kapitału w krajach biedniejszych są nie tylko kluczowe dla inwestorów, ale także dla ogólnej przystępności transformacji energetycznej dla obywateli i instytucji. Międzynarodowa Agencja Energii szacuje, że zmniejszenie różnicy w kosztach kapitału między krajami rozwijającymi się a krajami rozwiniętymi o 1 punkt procentowy (100 punktów bazowych) mogłoby zmniejszyć średnie koszty finansowania czystej energii w biedniejszych krajach o 150 mld dolarów rocznie.
Co robić w przyszłości?
Raport podkreśla konieczność zwiększenia dostępności kapitału dla projektów czystej energii poprzez zmniejszenie kosztów kapitału oraz likwidację innych barier rozwojowych. Wskazano także na potrzebę wzmocnienia instytucji krajowych, redukcji inflacji oraz rozwinięcia lokalnych rynków kapitałowych i systemów finansowych jako kluczowych kroków w tej dziedzinie. Ponadto zwrócono uwagę na konieczność poprawy ram regulacyjnych oraz zapewnienia stabilności politycznej i gospodarczej w krajach rozwijających się, aby przyciągnąć większe inwestycje w czystą energię.
Rozwój czystej energii w krajach rozwijających się stanowi kluczowy element walki ze zmianami klimatycznymi i zapewnienia zrównoważonego rozwoju. Wzrost inwestycji w czystą energię przyniesie liczne korzyści, w tym poprawę dostępu do energii, bezpieczeństwo energetyczne oraz ograniczenie emisji gazów cieplarnianych.