To, żeby Wigilia była dniem wolnym od pracy już w tym roku, popierają związkowcy. Argumentując, że poprawiłaby się jakość życia pracowników, a w dłuższej perspektywie mogłyby pojawić się korzyści gospodarcze. Natomiast przedstawiciele biznesu sprzeciwiają się. Zwracają uwagę nie tylko na skutki ekonomiczne, ale też na to, że w ostatnich latach stopniowo zwiększana była liczba dni wolnych od pracy.
Do 24 grudnia zostało około 5 tygodni. Tymczasem Lewica chce, żeby Wigilia była dniem wolnym od pracy jeszcze w tym roku. Aktualnie poselski projekt ustawy o ustanowieniu Wigilii dniem wolnym od pracy jest w sejmowych komisjach. Zajmą się nim Komisja Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisja Gospodarki i Rozwoju. Czy taka propozycja ma szansę na przebicie, biorąc pod uwagę to, że zostało bardzo mało czasu?
Stanowisko w tej sprawie zajął marszałek Sejmu. Nie jest ono jednak klarowne. W ubiegłym tygodniu Szymon Hołownia, pytany o wolną Wigilię, powiedział: „z takiego czysto techniczno-legislacyjnego punktu widzenia myślę, że to w tym roku może być trudne do wykonania”. I jednocześnie wskazał, że potencjalnie projekt, po rozpatrzeniu przez komisje, Sejm, Senat, podpisaniu przez prezydenta RP, mógłby wejść w życie około 20 grudnia. Przy czym zaznaczył, że głos powinni zabrać „interesariusze z różnych stron”.
Poprawi się jakość życia pracowników
Co zatem mówią strony zainteresowane tą kwestią? OPZZ Konfederacja Pracy zaapelowała do ustawodawców o ustanowienie Wigilii dniem wolnym od pracy.
– Reprezentując wielosektorowy, międzybranżowy związek zawodowy jesteśmy przekonani, że realizacja tego postulatu stanowić będzie istotny krok w kierunku poprawy jakości życia pracowników i ich rodzin oraz wyraz troski o dobrostan społeczny w Polsce. […] Z perspektywy dobrostanu pracowników, ich rodzin, wartości kulturowych i społecznych, a także długookresowych korzyści gospodarczych wdrożenie tego rozwiązania jest w pełni uzasadnione – przekazali związkowcy w swoim stanowisku.
Jakie korzyści gospodarcze OPZZ Konfederacja Pracy ma na myśli?
– Mimo konieczności reorganizacji pracy, dzień wolny w Wigilię może przynieść korzyści gospodarcze w dłuższej perspektywie. Badania wskazują, że dni wolne w okresach świątecznych zwiększają satysfakcję z pracy, obniżają rotację pracowników i podnoszą ich zaangażowanie. Wzrost motywacji i efektywności pracowników może bezpośrednio przełożyć się na lepsze wyniki ekonomiczne przedsiębiorstw – czytamy w stanowisku podpisanym przez Michała Lewandowskiego, przewodniczącego Zarządu Krajowego OPZZ Konfederacja Pracy.
Potrzeba kompromisowego rozwiązania
Natomiast Konfederacja Lewiatan, która reprezentuje przedsiębiorców, krytycznie odnosi się do poselskiej propozycji wprowadzenia nowego dnia wolnego od pracy jeszcze w tym roku. I apeluje o dyskusję w ramach Rady Dialogu Społecznego. Po to, żeby wypracować kompromisowe rozwiązanie, które mogłoby zacząć obowiązywać nie wcześniej niż od 2025 r.
Jednocześnie organizacja rekomenduje wypracowanie rozwiązań, które zrównoważą planowane zmiany. I tak np. mogą to być: wprowadzenie wolnej Wigilii w miejsce innego dnia wolnego od pracy, oddanie dnia wolnego za święto przypadające w dniu wolnym od pracy z tytułu przeciętnie pięciotygodniowego tygodnia pracy (zazwyczaj sobota) czy – w przypadku sektora handlu – wprowadzenie dodatkowej handlowej niedzieli w grudniu, tak aby zapewnić w tym miesiącu trzy niedziele handlowe przed Wigilią.
– Musimy dostrzegać fakt, iż w ostatnich latach stopniowo zwiększana jest w naszych przepisach liczba dni wolnych, zwolnień od pracy, które przysługują pracownikom. Coraz trudniejsze staje się zapewnienie normalnego toku organizacji pracy. Często podnoszony argument wysokiej liczby godzin pracy w Polsce wynika z faktu, iż na tle innych krajów UE Polacy rzadziej pracują w niepełnym wymiarze czasu pracy. Praca najczęściej wykonywana jest w pełnym wymiarze – tłumaczy Krzysztof Gajda, zastępca dyrektor generalnej Lewiatana.
Karygodne tworzenie przepisów
Również branża handlowa jest przeciwna Wigilii wolnej od pracy już w tym roku. Branża dodatkowo krytykuje ustawodawców za procedowanie ważnych projektów gospodarczych drogą poselską.
– Podkreślamy po raz kolejny, że wszystkie projekty gospodarcze powinny obowiązkowo mieć co najmniej 6-miesięczne vacatio legis. Do tego powinny one być poprzedzone odpowiednimi konsultacjami społecznymi. W każdym przeciwnym wypadku tego typu działania podważają zaufanie do państwa i stanowionego przez nie prawa. Oczywiście z perspektywy czysto pracowniczej tego typu projekty znajdują uzasadnienie w takich dniach jak Wigilia, natomiast też nie wolno nam zapominać o szerszej perspektywie i o tym, w jaki sposób takie rozwiązanie będzie oddziaływać na gospodarkę, co powinno być przedmiotem skrupulatnej oceny skutków regulacji – komentuje prezes Polskiej Izby Handlu Maciej Ptaszyński.
W ocenie Polskiej Izby Handlu ustanowienie Wigilii dniem wolnym od pracy przyniesie szereg konsekwencji, z którymi będą musieli zmierzyć się detaliści. PIH tłumaczy, że otwarcie sklepu w Wigilię to szansa dla przedsiębiorców MŚP na wypracowanie zysku, o który walczą w obecnie szczególnie trudnej dla nich sytuacji rynkowej. Jednocześnie zamknięcie sklepu na 3 dni świąteczne przyczyni się do marnowania żywności – do zapobiegania któremu zgodnie z innymi przepisami handlowcy ją zobowiązani.
– Ze względu na już ustalone grafiki pojawią się także problemy kadrowe. Personel sklepu jest przyzwyczajony do pracy zmianowej: jedna zmiana pracuje w Wigilię, zgodnie z prawem w skróconych godzinach, druga zmiana natomiast pracuje w Sylwestra. Pracownicy nie zgłaszają uwag do tego rozwiązania, dobrowolnie wybierają również dzień, w którym chcą przyjść do pracy – podsumowuje Polska Izba Handlu.
Projekt ustawy o ustanowieniu Wigilii dniem wolnym od pracy wpłynął do Sejmu w drugiej połowie października.
Polecamy też:
- Wigilia dniem wolnym od pracy? MRiT stawia sprawę jasno
- Nowy dzień wolny od pracy? Szefowa MRPiPS: „Kładziemy na stole projekt ustawy”
- Świątecznie nie zawsze znaczy wesoło. Co piąty Polak zmęczony Bożym Narodzeniem
- Zanim usiądziesz do wigilijnego stołu. Pięć sposobów na „zielone” święta Bożego Narodzenia