Gujana w ciągu najbliższej dekady może stać się jedną z kluczowych gospodarek świata, wynika z analiz Fitch Solutions i Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW). Dzięki pokaźnym zasobom ropy naftowej, PKB tego niewielkiego kraju w tym roku może wzrosnąć nawet o 38 proc.
Analizy MFW i Fitch Solutions sugerują, że w ciągu najbliższych 5 lat, PKB Gujany, której populacja zbliżona jest do populacji Krakowa, wzrośnie nawet o 115 proc. Wszystko za sprawą odkrytych w 2015 roku ogromnych złóż ropy naftowej przez giganta naftowego ExxonMobil Corp.
Perspektywa napływu inwestorów i co za tym idzie wielkich pieniędzy do kraju, dodatkowo napędza nastroje gospodarcze w Gujanie. Już teraz w ciągu dwóch lat [2020-2022 – red.] według danych Trading Economics, PKB na mieszkańca w Gujanie zwiększyło się prawie dwukrotnie z poziomu ok. 9,1 tys. dolarów do lekko ponad 17 tys. i jest wyższe niż PKB per capita w Polsce.
Oprócz kapitału, inwestycje przyniosły ze sobą również nowe technologie oraz wiedzę, co umożliwi państwu wykorzystanie jego nowo odkrytych zasobów naturalnych. W krótkim czasie gospodarka kraju nie tylko odrobiła zaległości i zaniedbania z przeszłości, ale również zwiększyła się czterokrotnie, stając się jednym z najszybciej rozwijających się rynków na świecie.
Czytaj również: BHP: Ropa naftowa wciąż będzie atrakcyjna inwestycyjnie przez najbliższe dziesięciolecia
Naftowy boom na horyzoncie
Jak informuje CNBC, produkcja ropy naftowej w Gujanie według prognoz Fitch Solutions wzrośnie z około 390 tys. baryłek dziennie w 2023 roku do ponad miliona baryłek dziennie do 2027 roku. Jest to wynikiem otwarcia nowych pól naftowych na obszarze Stabroek, prowadzonego pod przewodnictwem ExxonMobil.
Amerykanie zaczęli wydobywać ropę w tym kraju w 2019 roku i od tego czasu z roku na rok gospodarka Gujany dynamicznie się rozwija.
– Gujana doświadczy eksplozyjnego wzrostu w tym roku. Jego dokładna skala zależy od tego, jak szybko zostanie uruchomiona dodatkowa produkcja ropy naftowej. Spodziewamy się jednak, że ten wzrost będzie kontynuowany w nadchodzących latach, ponieważ produkcja ropy naftowej nadal rośnie, a realne PKB wzrośnie mniej więcej o 115 proc. między 2022 a 2028 rokiem – powiedział CNBC Andrew Trahan, szef ds. ryzyka krajowego w regionie Ameryki Łacińskiej Fitch Solutions.
– Przewiduje że Gujana będzie najszybciej rozwijającą się gospodarką na świecie w tym roku i nie straci tego tytułu przez najbliższe dwa lata – podkreśla Trahan.
Obszar Stabroek Block w Gujanie, o powierzchni ponad 2,5 mln hektarów, zawiera ogromne zasoby ropy naftowej, które według szacunków ExxonMobil, wynoszą nawet 11 mld baryłek. To odkrycie umieszcza to państwo na czele najszybciej rozwijających się producentów ropy naftowej na całym świecie.
Jej złoża w zestawieniu z liczbą mieszkańców mogą pozwolić Gujanie w najbliższym czasie przegonić m.in. Kuwejt pod względem produkcji ropy na mieszkańca.
Rząd Gujany planuje również stworzyć specjalny fundusz, który będzie zasilany częścią zysków z eksportu ropy, które mają zostać wykorzystane na poprawę dobrobytu mieszkańców. Pieniądze te mają zostać przeznaczone m.in. na rozwój sieci dróg, infrastruktury, placówek edukacyjnych czy też medycznych.
Gujana musi uważać na „klątwę bogactwa”. I nie tylko
W perspektywie wzrostu gospodarczego i pokaźnych zasobów naturalnych, Gujana musi mieć się na baczności. „Klątwa bogactwa” to zjawisko, które objawia się niskim wzrostem gospodarczym mimo bogatych złóż surowców naturalnych takich jak gaz, ropa czy metale szlachetne. Inaczej mówiąc, państwo jest stosunkowo biedne w porównaniu do bogactw, które kryją się pod ziemią na ich terenie.
Historia pokazuje, że jest to zjawisko wyjątkowo niebezpieczne. Przykłady krajów, które wpadły w sidła owej klątwy to m.in. Meksyk, Wenezuela czy Nigeria, gdzie w przypadku Wenezueli objawiło się to niespotykanie wysoką inflacją i zapaścią gospodarczą. Z drugiej strony „klątwę surowcową” można zdusić dzięki polityce wolnego rynku, co pokazały takie państwa jak Arabia Saudyjska czy Malezja.
Bądź na bieżąco z najważniejszymi informacjami subskrybując nasz codzienny newsletter 300Sekund! Obserwuj nas również w Wiadomościach Google.
Nie jest to jednak jedyny problem, któremu Gujana musi stawić czoła. Fitch Solutions zauważa również ryzyko polityczne, związane z głębokimi podziałami w społeczeństwie, obowiązkiem zapanowania nad korupcją oraz przestępczością.
Istotną sprawą pozostaje również kwestia środowiskowa. W ostatnich latach kraj ten nawiedziły bowiem powodzie, które zniszczyły wiele upraw. 30 proc. mieszkańców Gujany jest zatrudniona w rolnictwie i rybołówstwie, a to właśnie te branże będą najbardziej zagrożone w momencie rozwoju wydobycia surowców naturalnych. Z tego właśnie powodu kluczową kwestią w rozwoju gospodarczym pozostaje kwestia zadbania o środowisko naturalne.
Rząd już teraz planuje uregulowanie wydobycia ropy m.in. poprzez nałożenie obowiązku opłaty za wszelką degradacje środowiska przez firmy wydobywcze.